عرصه به معلمان تنگ شده است

سید محمد بطحایی، وزیر سابق آموزش و پرورش گفتگویی انجام داده است که بخش‌های مهم آن در ادامه آمده است.

معلم تا زمانی که درد معیشت داشته باشد نمی‌تواند به تحول فکر کند

- معلم تا زمانی که درد معیشت داشته باشد نمی‌تواند به تحول فکر کند، هر چقدر هم بخواهد اما نمی‌تواند.

- مقایسه شرایط کنونی با سی، چهل سال گذشته نشان می‌دهد حتی میزان درد معیشت معلمان متفاوت بوده و هر چه به جلو می‌آییم این درد حادتر می‌شود.

- اکنون عرصه به اندازه‌ای به معلم تنگ شده که نمی‌تواند رسالت تحولی خودش را به سرانجام مطلوب برساند.

موضوع شایستگی یکی از ضعف‌های اساسی در آموزش و پرورش است

- در کنار معیشت باید به شایستگی معلمان نیز توجه شود. معلمان ما باید دانش‌ها، مهارت‌ها و توانایی لازم را برای تحول در آموزش و پرورش به دست آورند.

- در حال حاضر موضوع شایستگی یکی از ضعف‌های اساسی در آموزش و پرورش است.

- متاسفانه درد معیشت سبب شده تا معلم نتواند به دنبال افزایش شایستگی‌اش باشد. به عبارت دیگر دلش به کارش گرم نیست.

- معلم ما نباید به فکر شغل دوم و سوم باشد، در چنین زمانی معلم می‌تواند فرصت مطالعاتی و مهارت‌های نوین را کسب کند.

آموزش و پرورش مسئله اول سیاست‌گذاران و مردم نیست

- آموزش و پرورش مسئله اول جامعه و مردم نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد اهمیتی که خانواده‌ها به تعلیم و تربیت فرزندانشان می‌دهند نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است.

- مردم تابع سیاست‌های سیاست‌گذاران هستند، متاسفانه آموزش و پرورش مسئله اول سیاست‌گذاران هم نیست و این یکی از مهم‌ترین عواملی است که آموزش و پرورش مسئله اول جامعه و مردم نیست.

فرزندان ما هنوز نحوه صحیح زیست مجازی را آموزش ندیده‌اند

- همانطور که آموزش درباره عبور از یک خیابان شلوغ برای در امان ماندن از حوادث بااهمیت است، آموزش درباره نحوه استفاده صحیح از فضای مجازی برای در امان ماندن از آسیب‌های این فضا ضروری است.

- فرزندان ما هنوز آنطور که باید نحوه صحیح زیست مجازی را آموزش ندیده‌اند.

- بخشی از عوامل نارسایی‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی در حوزه کودکان و نوجوانان ناشی از نبود آموزش کافی است.

- دانش‌آموزان تهدیداتی را که ممکن است آنها را درمعرض خطر قرار دهند نمی‌شناسند.

لزوم چرخش از حافظه محوری به مهارت محوری

- در حال حاضر و در نگاه خوش‌بینانه، مدرسه محلی است که دانش‌آموزان مقداری علم یاد می‌گیرند، مقداری فرمول و معادلات را حفظ می‌کنند.

- در چنین شرایطی اگر دانش‌آموزی نخواهد و یا نتواند در سطوح آکادمیک ادامه تحصیل دهد آیا می‌تواند وارد بازار کار شود؟

- فقدان آموزش‌های مهارت محور در آموزش و پرورش مشهود است، در حالی که اگر دانش‌آموزان در کنار فراگیری علم یک مهارت را بیاموزند، در آینده می‌توانند با تقویت این مهارت یک کسب و کار راه‌اندازی کنند و یا یک شغل به دست آورند.

بچه‌های ما متاسفانه پس از فارغ‌التحصیلی با جامعه غریبه هستند

- بچه‌های ما متاسفانه پس از فارغ‌التحصیلی از مدرسه مهارت‌های زندگی در اجتماع را بلد نیستند و با جامعه غریبه هستند.

- شرایط امروز به مانند این است که دانش‌آموزان پس از ۱۲ سال از یک زندان آزاد شده‌اند و پس از ورود به جامعه نمی‌دانند چگونه باید خرید کنند، چگونه باید با افراد ارتباط بگیرند، چگونه باید در خانواده یک گوشه کار را بگیرند و مصداق‌های متعدد دیگر که بیان این موارد درد ما را بیشتر می‌کند.

یک پیشنهاد و یک مطالبه از کاندیداها

- بررسی‌ها نشان می‌دهد که کشورهای دیگر به این سمت حرکت کرده‌اند و مدارس را به سمتی سوق داده‌اند که دانش‌آموزان پس از فارغ‌التحصیلی با سبدی از مهارت‌ها خارج شوند. این در حالی است که سبد دانش‌آموزان ما شامل محفوظات است.

- به تعبیر سند تحول بنیادین این چرخش که محفوظات را تبدیل به مهارت کنیم نیازمند یک عزم جدی است که گام اول را باید دولت بردارد.

- در ایامی که ایام انتخابات ریاست‌جمهوری و ارائه برنامه‌های کاندیداها است باید در مناظره‌های انتخاباتی و بررسی برنامه‌های کاندیداها، این سؤال مهم مطرح شود که چگونه فرهنگ و آموزش به معنای عام و آموزش و پرورش به معنای اخص می‌خواهد چرخش از حافظه‌محوری به مهارت‌محوری در نظام آموزش و پرورش را انجام دهد؟

- دولت ۱۴۰۰ چگونه می‌تواند متعهد شود در سال ۱۴۰۴ که عمرش به پایان می‌رسد، به مردم پاسخگو باشد و توضیح دهد که من توانستم این چرخش استراتژیک را انجام دهم؟