با پیشنهاد دانشگاه فرهنگیان موافقت شد

به تازگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بنا به پیشنهاد دانشگاه فرهنگیان با تغییر عنوان رشته کارشناسی پیوسته «آموزش کودکان استثنایی» به «آموزش دانش‌آموزان با نیازهای ویژه» موافقت و برنامه درسی جدید این رشته را تصویب و ابلاغ کرده است.

برنامه درسی جدید دارای ۱۵۴ واحد درسی شامل ۲۶ واحد درس عمومی؛ ۲۷ واحد درس تربیتی؛ ۹۷ واحد درسی تخصصی و ۴ واحد درس اختیاری (مازاد بر واحدهای رسمی) است.

این برنامه از مهر ماه ۱۴۰۰ در دانشگاه فرهنگیان اجرا خواهد شد و هدف کلی آن، تربیت معلمانی است که ضمن آشنایی با روانشناسی دانش آموزان با نیازهای ویژه، توانایی آموزش آنان با توجه به نوع معلولیت را دارا باشند.

برخی از فعالان عرصه تعلیم و تربیت این برنامه آموزشی را فشرده (گذراندن ۱۵۴ واحد درسی در ۸ نیمسال) ارزیابی کرده و با توجه به شرایط خاص دانش‌آموزان دارای نیازهای ویژه پیشنهاد افزایش طول دوره به ۵ سال، گنجانده شدن دروس تخصصی مورد نیاز هر نوع معلولیت در قالب بسته‌های آموزشی (ماژول) و تغییر رویکرد «معلم همه فن حریف» به «معلم متخصص» را مطرح کرده‌اند.

فشردگی دوره تحصیلی تربیت معلم

به موجب نظام‌نامه تربیتی و فرهنگی دانشگاه فرهنگیان، از سال گذشته گذراندن ۳ واحد درسی (۳ ساعت در هفته) در هر نیمسال برای کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان الزامی شده است که با احتساب آن، تعداد واحدهای درسی مقطع کارشناسی پیوسته این دانشگاه در عمل به ۱۷۸ واحد (۱۵۰+۴+۲۴) در ۸ نیمسال تحصیلی رسیده است. استاندارد تعداد واحدهای درسی در دانشگاه‌های تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ۱۳۰ تا ۱۴۰ واحد است.

بیم آن می‌رود به دلیل فشردگی دوره تحصیلی تربیت معلم، همچنین تعداد و حجم بالای دروس آن، مطالب به صورت عمیق بررسی و آموزش داده نشده و به کیفیت آموزشی آسیب شدیدی وارد شود که نتیجه احتمالی آن تبدیل شدن دانش‌آموختگان دانشگاه فرهنگیان، به اقیانوس‌هایی به عمق یک وجب خواهد بود. جالب‌تر اینکه در سال گذشته دانشگاه فرهنگیان کاهش دوره تحصیلی تربیت معلم به سه سال و ادغام برخی دروس را در دستورکار خود قرار داده بود.

رویکرد آموزش «معلم همه فن حریف»

دانش‌آموزان تحت پوشش سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور شامل هفت گروه: آسیب‌دیده بینایی؛ آسیب‌دیده شنوایی؛ آسیب‌دیده جسمی - حرکتی؛ کم‌توان ذهنی؛ چند معلولیتی؛ اختلال رفتاری و اختلال طیف اتیسم؛ و مشکلات ویژه یادگیری هستند.

با توجه به اینکه هر کدام از این گروه‌ها شرایط خاص خود را دارند و نیازمند معلمی ویژه همان نوع معلولیت هستند در این صورت شاید اجرای واحدهای آموزشی یکسان برای تمام دانشجویان این رشته، و با رویکرد آموزش معلم همه فن حریف، نتواند نیازهای واقعی مدارس استثنایی کشور را برآورده سازد.

در برنامه درسی جدید ۲۲ واحد درس تخصصی (۱۱ درس) از ۴۰ واحد درسی تربیتی موضوعی، برای پوشش ۷ گروه نیاز ویژه ارائه شده است، که کافی به نظر نمی‌رسد.

این رشته دارای ۱۸ واحد درسی (۹ درس) تربیتی موضوعی دیگر شامل: ۸ واحد کارورزی؛ ۲ واحد پروژه کارشناسی و چهار درس «پژوهش و توسعه حرفه‌ای»، «مواد و وسایل آموزشی»، «کاربرد رسانه و فناوری اطلاعات»، «آزمون‌های روانی و تشخیصی» است.