روز گذشته رئیس سازمان حمایت، از آغاز به کار سامانه رصد نرخ صد قلم کالای اساسی خبر داد که جدیدترین اقدام دولت برای مهار گرانی مایحتاج ضروری مردم محسوب میشود.
گسترشنیوز : براساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، قرار است که اطلاعرسانی مرتبط با نرخ کالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر اینکه کالا را با نرخ رقابتی خرید کنند، شکایات موردنظر خود از عرضهکنندگان کالا را به صورت لحظهای ثبت کرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان اطلاع دهند.
بررسی جامجم از فاصله بسیار قیمتهای اعلامشده در سامانه دولت با قیمتهای موجود در بازار حکایت دارد ضمن آنکه این سامانه ابهامات بسیار دیگری هم دارد و منطق راهاندازی آن و ضمانت اجرای آن مشخص نیست. در سامانه مذکور، نرخ بیشتر کالاها پایینتر از نرخهایی که مردم خریداری میکنند درج شده است.
شاید مسؤولان تصور میکنند اعلام قیمتهای واقعی موجود در بازار، سبب تشدید گرانیها خواهد شد؛ اما نباید از این واقعیت هم غافل شد که اعلام قیمتهای صوری، نهتنها موجب ارزانی در بازار نخواهد شد بلکه اعتماد مردم به این سامانه را هم در همان ابتدای کار آن، از بین میبرد.
اعلام لحظهای قیمتها
آنگونه که مجریان این طرح میگویند، دامنه کالاهای اعلام نرخشده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم کالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن اینکه امکان ثبت شکایت نیز از طریق این نرمافزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا نیز میتوانند نرخ کالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
در همین زمینه رئیس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان در برنامه تیتر امشب شبکه خبر اهداف کلی راهاندازی سامانه رصد صد قلم کالای اساسی را مبتنی بر ایجاد امنیت روانی برای مصرفکنندگان توصیف کرد.
عباس تابش اظهار کرد: قرار است که اطلاعرسانی مرتبط با نرخ کالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر اینکه کالا را با نرخ رقابتی خرید کنند، شکایات موردنظر خود از عرضهکنندگان کالا را به صورت لحظهای ثبت کرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان اطلاع دهند.
تابش تصریح کرد: دامنه کالاهای اعلام نرخشده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم کالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن اینکه امکان ثبت شکایت نیز از طریق این نرمافزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا نیز میتوانند نرخ کالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
رئیس سازمان حمایت اعلام کرد: هماکنون این سامانه در دسترس عموم است و برای نسخههای گوشی تلفن همراه اندروید فعال بوده و برای نسخه IOS نیز ظرف یک ماه آینده در دسترس خواهد بود. همچنین وب سایت ۱۲۴.ir نیز قابلیت کارکردی همین نرمافزار را دارا است.
پیگیری جامجم نشان میدهد که فعلا نرمافزاری برای این سامانه تهیه نشده بلکه فقط یک گزینه به نرمافزار آپ اضافه شده که در آن قیمتها درج میشود. البته روز گذشته این گزینه فعال نبود.
اعلام سه نرخ برای هر کالا
در سامانه اعلام نرخ کالاها، سه نرخ برای هر کالا اعلام میشود: نرخ عرف، حداقل نرخ و حداکثر قیمت.
منظور از نرخ عرف، نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار است اما منظور از حداقل و حداکثر نرخ کالاها مشخص نیست که این قیمتهای موجود در بازار است یا قیمتهایی که از دید دولت، قانونی محسوب میشود؟
قیمتهای خوب اما غیرواقعی
نرخهایی که برای کالاهای مختلف در سامانه ۱۲۴.ir درج شده، با قیمتهای موجود در بازار تفاوت دارد. در بسیاری از کالاها قیمتهای موجود در بازار حتی از حداکثر نرخ درجشده در سایت مذکور هم بالاتر است. مثلا نرخ مرغ در بازار هماکنون بالای ۱۵ هزار تومان است، اما در سایت رصد کالا حداکثر نرخ آن ۱۴۵۰۰ تومان ذکر شده است. نرخ گوشت گوسفندی در بازار هم حدود صد هزار تومان به بالا است، اما در سامانه حداکثر نرخ آن ۹۸۷۰۰ ذکر شده است.
رقم حداقل نرخ هم برای کالاها عجیب است. مثلا برای مرغ حداقل نرخ ۱۲۵۰۰ تومان درج شده اما اعلام نشده در کجای ایران مرغ را به نرخ هر کیلوگرم ۱۲۵۰۰ تومان میفروشند که مردم بروند و از آنجا مرغ را تهیه کنند تا مجبور به خرید گران نشوند. در این سامانه حداقل نرخ گوشت گوسفند هم ۸۵۰۰۰ تومان و گوشت گوساله ۶۰ هزار تومان ذکر شده که در هیچ قصابی یافت نمیشود.
برنج ایرانی زیر ۱۰ هزار تومان
در حالی که در بازار هیچ برنج ایرانی به نرخ زیر ۲۰ هزار تومان یافت نمیشود، در سامانه رصد کالا برنجهای مختلف ایرانی به نرخ ده تا ۲۰ هزار تومان درج شده است. این در شرایطی است که فعالان بازار تاکنون بارها هشدار دادهاند برنجهایی که با نرخ حدود ده تا ۲۰ هزار تومان به اسم برنج ایرانی به فروش میروند، برنجهای مخلوط ایرانی و خارجی هستند.
پذیرش گرانفروشی سراسری
نکته دیگر آنکه در این سامانه اعلام شده که نرخ فروش برخی کالاها از نرخ مصوب آن به مراتب بالاتر است. مثلا نرخ عرف برنج داخلی خزر ۷۴۰۰ تومان درج شده اما حداقل نرخ آن در بازار ده هزار و حداکثر آن ۱۷۶۰۰ تومان درج شده است؛ بنابراین با این قیمتها مشخص است که خود دولت هم پذیرفته که هیچ جای ایران برنج خزر به نرخ مصوب عرضه نمیشود؛ بنابراین چه نیازی به شکایت مردم است؟
سیبزمینی ارزانقیمت
سیبزمینی در امسال رکورد گرانی را شکسته است، اما در سامانه رصد کالا خبری از گرانی شدید این محصول نیست. در این سامانه نرخ سیبزمینی بین ۴۰۰۰ تا ۶۴۰۰ تومان درج شده است.
منبع: جامجم