آقای رئیس‌جمهوری این استدلال ما را کیش و مات کرد

ناصر بزرگمهر / مدیرمسئول

«آخرین نکته من راجع به پول ملی است، ما داستان زیبایی داشتیم در کشورمان، داستان عجیب و غریبی، سالیان دراز بود، یک پول ملی داشتیم در گفتار و در زبان، وقتی ما با هم صحبت می‌کردیم، می‌گفتیم این کیلویی چند؟

می‌گفت کیلویی هفت تومان، وقتی می‌رفتیم بانک و می‌گفتیم آقا ما پول می‌خواهیم، می‌گفت ۷ هزار تومن می‌خواهی؟ ۷۰هزار ریال می‌خواهی؟ بعد او فکر می‌کرد و می‌گفت ۷۰ هزار ریال، یعنی ۷ هزار تومان. بانکی دوباره از اون می‌پرسید تو ۷ هزار تومن می‌خواهی؟ بعد می‌آورد روی کاغذ و آخرش هم اشتباه می‌کردند، هم این اشتباه می‌کرد هم اون اشتباه می‌کرد، بسیاری از اشتباهات در بانک به خاطر همین ریال و تومان است، هم مردم اشتباه می‌کنند و هم اون کارمند بانک اشتباه می‌کند، خود مسئولان، ما وقتی می‌خواهیم به مردم بگوییم چقدر خرج شده این پروژه، وقتی می‌خوانیم روی کاغذ، نوشته ۷۰۰ میلیاردریال، بعد می‌خواهیم ببینیم ۷۰۰ میلیاردریال یعنی چه؟ بعد می‌گوییم مردم، مقصود ۷۰ میلیارد تومان است، این چه جور حساب و کتابی است؟ این واحد پول ملی است، این یک مفسر می‌خواهد همیشه کنار دستش، آنقدر مجمل است که مفسر می‌خواهد همیشه کنار دستش باشد. بعد یک پول ملی ما داشتیم که هیچ‌وقت درعمل او را نمی‌دیدیم ریال بود، ریال هم که هیچ‌وقت نمی‌دیدیم، وقتی ما بچه بودیم یک سکه یک ریالی بود که حالا نیست، واحد پول ملی ما ریال است که حضور ندارد، در زندگی مردم حضور ندارد، برای اینکه ما ذهن مردم را از یک محاسبه بیخودی خلاص کنیم، یک بخشی از وقت مردم تلف می‌شود سراین تومان و ریال. حالا بعضی تو روزنامه می‌نویسند که این آیا آثار تورمی دارد؟ آیا این در رشد اقتصادی اثر دارد؟ من اصلاً دنبال این نیستم، من خودم که مصر بودم این لایحه به مجلس فرستاده شود و از مجلس تشکر می‌کنم که این لایحه را تصویب کرد، می‌خواستم مردم راحت بشوند در زندگی، نوشته و گفتارشون یک جور باشد، ده جور در ذهنشون محاسبه نکنند. اون که مردم قبول دارند در عمل، تومان است، همه معاملات مغازه‌ها از یک دستفروش تا اون مغازه بزرگ، همه به تومان است، اما تا می‌خواهی بنویسی یک جای رسمی، ریال است، یعنی دولت خودش را از مردم جدا کرده بود، مردم با تومان حرف می‌زدند و دولت با ریال می‌نوشت، باز دولت می‌خواست حرف بزند با تومان حرف می‌زد، پس این یک مشکل فرهنگی اجتماعی را حل کردیم، تسهیل کردیم در محاسبات، در ذهن مردم، در آنچه ک محاسبات عمومی بانک‌ها و موسسات عمومی ما است، و رقم را هم کوچک کردیم، صفر، صفر بغل هم، این همه صفر بغل هم در کاغذ دیگر جا نمی‌گرفت.

و شما می‌دانید که تعداد زیادی از کشورهای دنیا این کار را کردند، بعضی آمدند فقط صفر را کم کردند، اسم واحد پول ملی را عوض کردند، مثل کشورهای آسیای مرکزی بعد از استقلال از شوروی، همه واحد پول جدید برای خودشان درست کردند، بعضی واحد پول جدید درست کردند، بعضی هم صفرها را برداشتن، یک وقت ترکیه چند تا صفر را برداشت، کشورهایی بودند که ۱۲تا صفر را در یک روز برداشتند، بعضی۶تا صفر برداشتند، بعضی ۴تاصفر برداشتند، حالا ما هم جزو اونایی هستیم که می‌خواهیم هم واحد پول ملی را، واحد پول ملی‌مان همان باشد که ملت ما در زبان می‌گفتند، مردم ما یک تومان و یک قرون داشتند، ما هم می‌خواهیم الان به همین صورت در بیاید، به نظرم کار خیری است. البته از نظر وجه بین‌المللی هم خیلی بهتر است، وقتی ما می‌خواهیم واحد پولی ملی‌مان را مقایسه کنیم با واحد پولی مثلاً اروپا، یورو مثلاً، یه وقتی می‌گوییم آقا این یورو ۱۷۰ هزار ریال «نمی دونم» ریال است»نمی دونم» یا یک دفعه می‌گوییم، این یورو ۱۷ تومان است، این ۱۷۰هزار، چهار تا صفرش را برمی‌داریم، میشه ۱۷تومان، هم گفتنش راحت‌تره، هم زیباتر است، هم قشنگ‌تره، هم محاسبه‌اش آسان‌تره، هم با ذهن مردم کاملاً منطبقه، پس این هم از لحاظ مقایسه با پول‌های دیگر هم به نفع ماست که انجام‌گرفته، به نظر من یک کار مبارک و خوبی در کشور ما انجام گرفته است، از نظر رشد اقتصادی و تورم و این جور چیزها، به‌نظرم زیاد تاثیری نداشته باشد، بیشتر سهولت حسابگری است، این صفرها حذف می‌شود، زیباتر شدن پول ملی در برابر پول‌های خارجی است و اینکه مردم یک محاسبه اضافه نباید هر روز در ذهن خودشان انجام دهند و گفتار و نوشتار مردم یکی می‌شود. ان‌شاالله این هم برای مردم مبارک باشد.»

آقای رئیس‌جمهوری

این متن سخنرانی حضرت‌عالی در روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت۹۹ و در هیات دولت و از پایگاه ریاست‌جمهوری، بدون هیچ کم و کسری در واژه‌هاست.

واقعا از این همه تلاش هیات دولت برای زیبایی و سهولت در حسابگری و حل مشکل بزرگ اجتماعی و فرهنگی پول ملی که فرمودید، باید تشکر و قدردانی کرد، اما بهتر نبود کمی هم به ارزش پول ملی و رفع مشکل کوچک و ناقابلی که باعث از بین رفتن اندوخته‌های مردم شد و وضعیت آن در اقتصاد، توجه می‌کردید؟

آیا بهتر نبود به جای این همه فکر کردن برای زیباترشدن پول ملی در برابر ارزهای خارجی، فکر کوچکی هم برای نجات و خروج آن از انتهای لیست ارزهای دنیا و با ارزش شدن این پول ملی با این همه ثروت خدادادی می‌کردید؟

آقای رئیس‌جمهوری

حذف صفرهای پول را هیچ کشوری، حتی آنهایی که به قول جناب‌عالی ۱۲صفر و ۶ صفر و ۴ صفر را کم کردند، برای زیبایی انجام نداده‌اند، پس این متفکران و مشاوران و اساتید اقتصادی عزیزکرده شما و معاون اول محترم، چه چیزهایی را در این جلسات عنوان می‌کنند؟

حذف صفر از پول در همه جای دنیا با اصلاحات زیربنایی برای اصلاح شرایط پولی و فقط برای جلوگیری از رشد تورم، ایجاد رشد اقتصادی و همان چیزهایی که به نظر جناب‌عالی تاثیری ندارد، انجام می‌شود.

اگر قرار است حذف صفر هیچ تاثیری از نظر رشد اقتصادی و تورم نداشته باشد، چرا باید چنین هزینه‌ای را در این شرایط سخت به جامعه تحمیل کرد، اصلا هزینه طراحی و کاغذ و مرکب و زینک و چاپ و جمع‌آوری و امحای این حجم از پول را، بانک مرکزی محاسبه و به شما اعلام کرده است؟

آقای رئیس‌جمهوری

اگر تغییر صفر برای مدیرانی است که قادر به خواندن ارقام نیستند، یا هنگام تبدیل این به آن، به اصطلاح هنگ می‌کنند، مثل آن مدیر دولتی که فیلمش پخش شد و نمی‌توانست یک عدد چند میلیاردی را بخواند، خب فقط باید یک صفر را حذف کنید که ریال به تومان تغییرکند و همین اسکناس‌ها تومان خوانده شود و به مرور پول جدید جایگزین شود.

می‌دانید با حذف ۴ صفر چه بلایی برسر مردم کوچه و بازار و نظام و حکومت خواهد آمد؟ در نخستین بلا، به‌دلیل عدم نظارت دولت و نبودن یک سازمان قدرتمند اجرایی برای حمایت از مصرف‌کننده، با تغییر قیمت‌ها و گرانفروشی دزدها، محتکران، تجار و دست‌اندرکاران واردات و صنوف از خدا بی‌خبر که در سخت‌ترین شرایط هم به فکر مال‌اندوزی هستند، روبه‌رو خواهیم شد.

وقتی ۱۰هزار ریال که امروز هم فاقد ارزش است، تبدیل به یک تومان می‌شود، به‌راحتی نرخ یک کالای ۲۰۰ هزار ریالی می‌تواند به ۲۲، ۲۳ یا ۳۰ تومان تغییر کند و هر یک تومان گرانفروشی یعنی هزار تومان از جیب مردم خواهد رفت و همه کالاها در سراسر کشور با تغییر قیمت، بدون نظارت و درگیری مردم با کسبه، مواجه خواهند شد.

آقای رئیس‌جمهوری

از کدام مجلس و کدام نمایندگان تشکر و قدردانی می‌کنید، از مجلسی که چند روز بیشتر به پایان کارش باقی نمانده است. از این مجلس توقع می‌رفت طرح را مسکوت نگه دارد و به نمایندگان دوره جدید بسپارد که هم از جنبه حقوقی و هم از نظر وقت بیشتر برای بررسی و چکش‌کاری طرحی به این درجه از اهمیت، بهتر بود. خصوصا اینکه حدود صد نماینده آن قرار است در این دولت پست و مقام دوباره بگیرند.

نمایندگان محترم و جناب‌عالی اگر فقط به بالارفتن ارزش ریال و تومان فکر می‌کردید، دست واسطه‌ها و رانتخواران را از نظام اقتصادی میهن عزیزمان قطع می‌کردید، ۲۵ نفر و ۲۵۰ نفرها را از بانک مرکزی اخراج می‌کردید، جلسه‌های صبحانه‌خوری را تعطیل می‌کردید و اقتصاد انحصاری در اختیار صبحانه‌خوران را از بین می‌بردید و دایره کارشناسان و مشاوران اقتصادی را وسیع‌تر، متنوع‌تر وکارآمدتر می‌کردید، نرخ دلار به همان ۲، ۳ هزار تومان که تحویل گرفتید، برمی‌گشت.

البته جناب‌عالی مثل همیشه با لبخند مرحمت فرمودید که حالا بعضی‌ها در روزنامه‌ها می‌نویسند که آیا آثار تورمی دارد و در رشد اقتصادی اثر دارد؟ و برایتان این نوشتن‌ها مهم نیست.

اما ما می‌نویسیم تا در تاریخ بماند، امیدوارم مجلس آینده آنقدر دانا و توانا باشد که در همان جلسات اول این طرح را کان‌لم‌یکن اعلام کند.