قیمت‌های عجیب و غریب در نقل و انتقالات لیگ برتر

بیستمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران کمتر از یک ماه دیگر آغاز می‌شود. این روز‌ها باشگاه‌ها بازیکنان مد نظر را جذب می‌کنند تا به اهداف مورد نظر خود برسند.

با باز شدن پنجره نقل و انتقالاتی تابستان خبر‌های عجیبی در مورد پیشنهاد‌هایی که بازیکنان برای تمدید یا امضاء قرارداد جدید می‌دهند به گوش می‌رسد. به عنوان مثال بازیکنی که قرارداد فصل قبل او ۵۰۰ میلیون تومان بوده برای لیگ بیستم پیشنهاد ۵ میلیارد تومانی با باشگاه دولتی داده است. نکته جالب این است که این قرارداد در نهایت با همین مبلغ امضاء شده است.

یکی از استدلال‌هایی که در این مورد وجود دارد بالا رفتن نرخ ارز است. به نظر می‌رسد شرایط نابسامان اقصادی روی فوتبال هم خیلی سریع تاثیر خود را گذاشته است و بازیکنان به دنبال معادل دلاری دستمزد‌های خود هستند. در این مورد می‌توان به مهدی ترابی اشاره کرد که گفته می‌شد او برای ماندن در تیم پرسپولیس به مسئولان باشگاه پیشنهاد ۵۰۰ هزار دلاری داده است که معادل ریالی این مبلغ چیزی حدود ۱۴ میلیارد تومان می‌شود.

باید این سوال را از بازیکن‌ها و مدیرعاملانی که این قرارداد‌ها را می‌بندد پرسید که کدام شغل دیگری چنین افزایش دستمزد داشته که فوتبالیست‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که باید اینگونه نرخ خود را افزایش دهند.

در این بین بازیکنانی که پیشنهاد خارجی داشتند بدون تامل ایران را ترک کردند و آن‌هایی که پیشنهادی نداشتند نمی‌توانند ادعا کنند که فلان تیم خارجی چنین مبلغی را به دلار به من پیشنهاد داده است و اگر شما همین رقم را به من بدهید به تیم شما می‌آیم.

با توجه به این موضوع به این نتیجه می‌رسیم که چه مدیرعاملان بی‌اقتداری در راس باشگاه‌ها قرار گرفته‌اند که نمی‌توانند بازیکنان را با ارزش واقعی برای عقد قرارداد متقاعد کنند و قرارداد‌هایی امضاء می‌شود که ارقام آن هوش از سر فوتبال دوستان می‌برد. دلیل عقد چنین قرارداد‌هایی این است که مدیرعامل می‌داند که جایگاه او در پاشگاه ثبات ندارد و امکان تغییر در آینده نزدیک زیاد است.

به همین دلیل هیچ مدیری برنامه بلند مدتی برای باشگاه ندارد و تصمیمات او محدود می‌شود به همان بازه زمانی که آنجا حضور دارد و مدیران بعدی باید پول بازیکنی که مدیر قبلی با او قرارداد بسته را پرداخت کنند. از تاثیرات نبود ثبات مدیریتی در باشگاه‌های دولتی می‌توان به رفتن تعداد زیادی از بازیکنان در انتهای هر فصل اشاره کرد. این موضوع باعث می‌شود هر سال یک تیم جدید با کادر فنی جدید وارد مسابقات شوند و هرگز فرصت اینکه بازیکنان به هماهنگی کامل برسند پیدا نمی‌شود. تیم فوتبال استقلال نمونه این موضوع است. این تیم ۴ سال گذشته را به همین شکل پشت سر گذاشته است.

یکی دیگر از دلایلی که باعث افزایش دستمزد بازیکنان شده تصویب قانون منع استفاده از بازیکنان و مربیان خارجی است. چند سال قبل قانونی تقریبا مشابه با این قانون تصویب شد که حضور دروازه بانان خارجی را ممنوع کرد. بعد از اجرایی شدن این قانون نرخ دروازه بانان بالا رفت.

حالا بار دیگر این اتفاق رخ داده است. قانون منع استفاده از خارجی‌ها که با هدف جلوگیری از خارج شدن ارز، جلوگیری از ایجاد پرونده‌های حقوقی جدید در فیفا و پایین آمدن قیمت‌های بازیکنان داخلی تصویب شد می‌توان گفت شکست خورده است و برای رسیدن به آن چیزی که تصور می‌شد باید موارد دیگری از جمله سقف قرارداد و یا سقف بودجه برای آن تعیین می‌شد.

آذری: برخی مدیران با هزاران ترفند و رانت به مدیریت باشگاه‌ها می‌رستند

سعید آذری مدیرعامل باشگاه فولاد خوزستان با طرح یک سوال و مخاطب قرار دادن دیگر مدیران فوتبالی در مورد بالا رفتن نرخ بازیکنان فوتبال گفت: بازیکنی که سال گذشته در لیگ حدود یک میلیارد دستمزد دریافت کرده چه پیشرفت شگرف فنی و تکنیکی داشته که باید امسال مطالبه ۳ میلیاردی داشته باشد. آیا همین بازیکن را می‌توان پنجاه هزار دلار در مارکت بین االمللی فروخت؟ آن هم در فوتبال در حال تعلیق و مریض گونه ما. اگر مطالعه ندارید، اگر روش‌های ارزش‌گذاری استاندارد را نمی‌دانید، اگر از روش‌های قیمت‌گذاری علمی اطلاعاتی ندارید، حداقل مشورت کنید، یا شاید پای خودتان زیر کرسی است؟

آذری ادامه داد: کار جایی بدتر و وخیم‌تر می‌شود که برخی از مدیران بدون تخصص، با هزاران ترفند و رانت به مدیریت باشگاه‌ها می‌رسند در خواب خرگوشی هستند و گرگ‌های نقل و انتقالات و واسطه‌های فرصت طلب بازیکنان تحت قرارداد آنها را یک به یک به یغما می‌برند و از این تاراج میلیاردی به جیب مبارک می‌زنند. این در حالی است که مدیران در کمال وقاحت فقط مسائل غیر تخصصی و سراسر نقض را تحویل می‌دهند. آیا وقت آن نرسیده که کسانی که شما را گمارده‌اند به جای از بین بردن خدمات گذشتگان و ارائه گزارش‌های شرم آور و سراسر کذب و پرونده‌سازی برای خدمت گزاران فوتبال به این حقیقت پی ببرند که شما این کاره و متخصص نیستید و صرفا بله قربان گو‌های میز پرست هستید.

حاج رضایی: هیچ نظارتی روی این اتفاقات وجود ندارد

مهدی حاج رضایی کارشناس فوتبال کشورمان در مورد افزایش عجیب نرخ بازیکنان اظهارکرد: نرخ بازیکنان غیر منطقی است. اگر از جامعه فوتبال خارج شویم و نگاه خود را گسترده‌تر کنیم متوجه می‌شویم قیمت‌هایی واقعی نیستند؟ من فکر می‌کنم یک جور فرصت طلبی ایجاد شده است. بازیکنان متوجه شده‌اند که با زیاده خواهی می‌توانند پول بیشتری به‌دست آورند. وقتی به این موضوع فکر می‌کنم ناخودآگاه به یک قیاس کشیده می‌شوم. وقتی بازیکنان این روز‌های فوتبال را با بازیکنان دهه ۶۰ و حتی نسل خودم مقایسه می‌کنم می‌بینم به غیر از چند مورد استثناء بازیکنان امروزی سطح کیفی پایین تری دارند.

او ادامه داد: با دیدن افزایش قیمت‌ها واقعا متحیر می‌شوم. وقتی از طریق رسانه‌ها متوجه می‌شوم فلان بازیکنی که فوتبالش را دیده ام چه قیمتی دارد. بخشی از این اتفاق تحت تاثیر مدیریت ضعیف است که به راحتی تسلیم می‌شود. بخشی دیگر این موضوع به این مربوط می‌شود که ما آکادمی نداریم که بازیکن تولید کند. با بالا رفتن تعداد بازیکن خوب در بازار نقل و انتقالات قیمت‌ها نیز شکسته خواهد شد و این افراد دیگر نمی‌توانند چنین قیمت‌های نجومی را برای خودشان تعیین کنند.

حاج‌رضایی در مورد اینکه تیم‌های دولتی در این افزایش قیمت‌ها تاثیر دارند یا خیر، بیان کرد: تیم‌های دولتی دلشان برای کسی نمی‌سوزد و این پول را از دولت می‌گیرند و به بازیکنان تزریق می‌کنند. بخش خصوصی نمی‌تواند پا به پای دولتی‌ها پیش بروند. این اتفاق می‌تواند توسط باشگاه‌هایی که به عنوان مثال پشتوانه‌ای مانند شرکت‌های خودروسازی و یا صنایع سنگین هستند رخ دهد.

او گفت: وقتی بازیکن وارد زمین می‌شود همه متوجه می‌شوند که او کیفیت لازم را ندارد. بحث در مورد این موضوع می‌تواند گسترش پیدا کند و از کارشناسان اقتصادی سوال شود که دلیل این اتفاق چیست. ما در زندگی روزمره خود گاهی اوقات با دیدن این قیمت‌ها حیرت زده می‌شویم. همه چیز به هم وصل است و یکسری فرصت طلب چه در فوتبال و چه در جامعه در حال سوء استفاده از این موضوع هستند. انگار هیچ نظارتی روی این اتفاقات وجود ندارد.

شکرریز: ما می‌توانیم استعداد‌ها را پرورش دهیم

آرش شکرریز وکیل بین‌المللی ورزش در مورد بالا رفتن قیمت‌های بازیکنان فوتبال گفت: نرخ ارز بالا رفته است و تقریبا همه چیز ما وابسته به این موضوع است. خودرو، مسکن، موبایل و... تحت تاثیر بازار متلاطم ارز است. بانک مرکزی تا وقتی که فکری برای شرایط ارز در کشور نکند اوضاع همین خواهد بود.

او گفت: باشگاه‌ها باید به دنبال ایجاد آکادمی‌های قدرتمند باشند و خودشان بازیکن‌سازی کنند. مهدی عبدی یک نمونه از این بازیکنان است که در نبود مهاجمان اصلی پرسپولیس عملکرد بسیار خوبی داشت. ایران کشوری پر از استعداد است و لازم نیست مانند کشور‌های عربی سراغ بازیکنان خارجی برویم و به دنبال تغییر ملیت آنها باشند، ما می‌توانیم استعداد‌ها را پرورش دهیم. باید این کار را از یک جا شروع کنیم. البته به شکل حساب شده و به دور از دلال بازی باید این کار انجام شود.