دانش «آموزش مجازی» نداریم
کلاس‌های درس پس از تعطیلات عید همگی مجازی شدند؛ تقریبا همگی کلاس‌ها. خوابگاه‌ها تخلیه‌شدند. دانشگاه‌ها سایت‌هایی برای آموزش مجازی و برگزاری آزمون مجازی طراحی و راه‌اندازی کردند که لزوما کیفیت بالایی نداشتند و حتی گاه بسیار ضعیف عمل می‌کردند.
کرونا در کوتاه‌ترین زمان ممکن وضعیتی ناخوشایند را بر قشر دانشجو و دانشگاهی تحمیل کرد؛ وضعیتی که بیشتر دانشجوها از آن رضایت ندارند و آرزویشان بازگشت به کلاس‌های حضوری و بودن در محیط دانشگاه است. از تعدادی از آنها درباره وضعیت تحصیل و زندگی دانشجویی پس از آغاز همه‌گیری کرونا پرسیدیم. اینکه چقدر سطح استرس‌شان تغییر کرده است؟ حضور نداشتن استاد و حضور نداشتن در فضای دانشگاه چه تأثیری بر سطح یادگیری‌شان داشته است و تا چه اندازه از زیرساخت‌های دانشگاه برای آموزش مجازی رضایت خاطر دارند؟ و پاسخ‌ها نشان داد رضایت خاطر چندانی وجود ندارد.
استادان بدون دانش «آموزش مجازی»
الیاس ۲۲ساله، دانشجوی رشته روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه‌طباطبایی که قرار است ترم اول کارشناسی ارشد خود را آغاز کند می‌گوید هنوز نمی‌داند ترم جدیدش به‌عنوان یک نو‌ورود، مجازی است یا حضوری. او می‌گوید گفته‌اند قرار است برای نو‌ورودی‌ها ۶هفته کلاس حضوری برگزار شود و بقیه ترم مجازی باشد. اما باز تکلیف امثال من که به خوابگاه نیاز دارند مشخص نیست. یا مشخص نیست این وضعیت برای تازه‌وارد‌های تمامی مقاطع است یا فقط کارشناسی ارشد؟ الیاس که ساکن سیستان‌و‌بلوچستان است می‌گوید: با مجازی شدن ترم آخر دوره کارشناسی استرس امتحان‌ها برایم چندبرابر شد؛ زیرا هم سیستمی که دانشگاه برای مواجهه با وضعیت جدید راه‌اندازی کرد ناکامل و پرنقص بود و هم من علاوه بر نگرانی از قطعی اینترنت یا برق و جا ماندن از امتحان، نگران حضور ناگهانی مهمانی در خانه هم بودم؛ زیرا در خانه ما فضای شخصی و مجزا وجود ندارد. نقص‌فنی سایت‌هایی که دانشگاه در فرصتی کوتاه از طریق یک پیمانکار راه‌اندازی کرد از دیگر مشکلات آموزش مجازی برای این دانشجو بوده‌است. به گفته او سایت‌ها در اشتراک‌گذاری فایل، ضبط کلاس‌ها، پخش تصویر استاد یا پخش تصویر دسکتاپ استاد و حتی گاه در پخش صدا مشکل داشته‌اند.
این دانشجو درس خواندن در فضای دانشگاه و خوابگاه را ترجیح می‌دهد: از بین رفتن فضای شخصی در محیط خانه تمرکز مطالعه و درس خواندن را از من گرفته است و حتی گاه مشکلی پیش می‌آید که مجبور می‌شوم وسط درس از کلاس خارج شوم. دسترسی به منابع و افزایش هزینه‌های تامین منابع و خرید اینترنت از دیگر مشکلاتی است که کرونا و دوری از دانشگاه برای الیاس به همراه داشته است. الیاس می‌گوید: دانشگاه مجازی فرصت خیلی از تعاملات و ارتباطات را از دانشجوها گرفت. پیش از این اگر دانشجوها به حضور استادی اعتراض داشتند به دفتر مدیر می‌رفتند، اما الان دانشگاه از غیاب ما استفاده می‌کند و برای هر درس تنها یک استاد معرفی می‌کند. این در حالی است که بسیاری از استادان با وجود تسلط بر حوزه خود، از دانش کافی آموزش مجازی برخوردار نیستند و همین موضوع کیفیت پاسخگویی آنها و یادگیری ما را کاهش داده است. به گفته این دانشجو، دانش آموزش مجازی استادان بخشی از زیرساخت است که متأسفانه در تمامی استادان وجود ندارد.
قطعی اینترنت و نقص سایت؛ اصلی‌ترین نگرانی همه
سحر، دانشجوی ۲۱ساله دانشکده فنی دانشگاه تهران هم از بلاتکلیفی وضعیت کلاس‌های عملی خبر می‌دهد و می‌گوید تمام کلاس‌هایشان مجازی خواهد بود. به گفته او کاهش سطح یادگیری در دوره‌های مجازی به‌دلیل کاهش تعامل با استادان و هم‌دوره‌ای‌ها باعث افزایش استرس‌اش شده است و درس‌خواندن در خانه برایش به راحتی درس‌خواندن در کتابخانه یا دانشگاه نیست. همچنین با کم شدن و تقریبا قطع‌شدن زنجیره ارتباطی با استادان و دانشجوها امکان رفع اشکال و یادگیری تعاملی دروس دشوارتر شده و انجام پروژه‌ها با مشکلات فراوانی مواجه‌است. به‌ویژه حضور نداشتن استادان در دروس عملی باعث دشوارتر‌شدن یادگیری در او و هم‌دوره‌ای‌هایش شده‌است. به گفته این دانشجو، علاوه بر تمامی این مشکلات، نیاز به اینترنت هزینه بالایی به دانشجویان تحمیل کرده است، درحالی‌که کیفیت بالایی هم ندارد و قطع و وصلی‌های زیاد، دسترسی به دیتای پروژه‌ها و استفاده از سایت‌های مرجع را دشوار ساخته است. به گفته سحر، بسیاری از قالب‌های آموزشی جوابگوی دروس آنها نبود و بودند دانشجوهایی که به اینترنت و تجهیزات لازم دسترسی نداشتند.
رامین، دانشجوی مهندسی پلیمر دانشگاه صنعتی امیرکبیر از ترکیبی‌بودن کلاس‌های دانشگاه امیرکبیر خبر‌می‌دهد. به گفته او قرار است ۲هفته کلاس‌ها حضوری باشند تا برنامه بقیه ترم مشخص شود. او نیز معتقد است استرس امتحان‌ها در دوران کرونا برایش دوبرابر شده است؛ «در امتحان مجازی احتمال خرابی سیستم، قطع اینترنت یا برق و یا دیگر نقص‌ها وجود دارد که هر کدام اگر به سراغت بیاید ممکن است در بازه اعلامی استاد نتوانی فایل پاسخنامه را ارسال کنی و احتمال کسر نمره و افتادن درس زیاد می‌شود.» رامین یادگیری با حضور استاد و حضور در کلاس‌های درس را تأثیرگذارتر از آموزش مجازی می‌داند؛ «من آموزش حضوری را ترجیح می‌دهم؛ زیرا نوع ارتباط با استاد در یادگیری مؤثر است، اما از طرف دیگر اگر استادی توانایی بالایی در ارتباطات مجازی و پاسخگویی سریع داشته باشد آموزش مجازی آنلاین هم می‌تواند مؤثر باشد.»
محدثه، دانشجوی دیگر دانشگاه امیرکبیر که سال چهارم رشته مهندسی پلیمر را می‌گذراند می‌گوید کلاس‌هایشان تماما مجازی برگزار خواهد شد اما روزهای محدودی برای برگزاری کلاس‌های عملی مشخص خواهد شد. او نیز مانند دیگر دانشجویان استرس ناشی از قطع اینترنت یا ورود سرزده کسی به خانه را استرسی ویژه امتحان‌های مجازی می‌داند. مشکل دیگر او کمک‌خواستن هم‌دوره‌ای‌هایش برای گرفتن پاسخ‌های درست در زمان برگزاری آزمون است که تمرکزش را بر هم می‌زند. این دانشجوی رشته مهندسی درس‌خواندن در محیط دانشگاه را به‌دلیل دسترسی به استاد برای رفع اشکالات و درس‌خواندن گروهی در فضای دانشگاه یا خوابگاه ترجیح می‌دهد. او می‌گوید: الان مجبوریم مشکلاتمان را با ایمیل برای استاد مطرح کنیم و اکثرا پاسخ درستی به ما نمی‌دهند. البته استادانی هم هستند که- هم قبلا و هم الان- تمام تلاش خود را برای تفهیم مطالب به‌کار می‌بندند. به گفته این دانشجو زیرساخت‌ها برای آموزش مجازی باید طی سال‌های گذشته ایجاد می‌شدند نه یکباره در عرض چند ماه؛ «آنچه اکنون در اختیار ماست نیازمند تکمیل و توسعه است اما تا این پیشرفت‌ها انجام شوند یک ترم تحصیلی ما گذشت و ما سر کلاس‌ها و امتحان‌ها بسیار اذیت شدیم. بارها پیش آمد که پاسخ‌ها را آپلود کردیم اما به‌دست استاد نرسید و او به ما نمره قبولی نداد و بعد از درگیری‌های بسیار به او ثابت کردیم که نقص فنی عامل نرسیدن پاسخ‌ها بوده است.»
ارسال نظر