به عنوان نماینده ۱۱.۵ میلیون کارگر با توهین کننده برخورد می‌کنیم

چند روز پیش عکسی منتسب به کارخانه «آشتیان تابلو» با محتوای توهین به کارگر منتشر شد که افکار عمومی را جریحه دار کرد و واکنش‌های زیادی را در پی داشت. در همین راستا نماینده کارگران در شورای‌عالی کار می‌گوید: هیچ مرزی برای دفاع از کارگران قایل نیستیم و قطعا برای برخورد با این موضوع تا آخر در این مسیر می‌مانیم.

گسترش نیوز: علی خدایی نماینده کارگران در شورای‌عالی کار و رئیس هیات مدیره شوراهای اسلامی کار استان تهران در گفت‌وگو با گسترش نیوز می‌گوید: به رئیس کمیته حقوقی کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار تهران و چند مشاور حقوقی دیگر دستور دادم موضوع مطرح شده در کارخانه «آشتیان تابلو» را پیگیری کنند. در صورت اثبات موضوع در دو شاخه با این مسئله برخورد خواهیم کرد. یک در حوزه روابط کار و دو در حوزه قضایی با توجه به توهین صورت گرفته قطعا باید مدعی العموم وارد شده و از کارگران اعاده حیثیت انجام شود.

رئیس هیات مدیره شوراهای اسلامی کار استان تهران برخورد نشدن با تخلفات کارخانه چسب هل را صحیح نمی‌داند و می‌افزاید: بهتر است بگوییم اقدام کافی صورت نگرفت. همکاران ما در استان آذربایجان شرقی بعد از خبری شدن موضوع چند بار مراجعه کردند و یک سری از موارد دقیقا اصلاح شد. نکته‌ای که مانع برخورد قاطع ما شده بحث اجرای قوانین است. با توجه به اینکه امنیت شغلی پایین است امروز برای جلوگیری از بروز چنین مواردی و برخورد با تخلفات باید در هر کارخانه یک نماینده بگذاریم که این هم امری ممکن نیست.

با توجه به گستردگی تشکل‌ها در ایران و اینکه متأسفانه فقط ۱۰ درصد کارگران پوشش داده شده‌اند عملاْ ریشه کن کردن چنین اتفاقاتی درحال‌حاضر امکان ندارد. مگر اینکه برخوردهای مقطعی قاطع، بازدارنده و کامل باشند. مورد توهین در کارخانه «آشتیان تابلو» که من به کمیته حقوقی انجمن دستور پیگیری آن را دادم شاید نخستین برخورد قانونی و حقوقی یک تشکل‌ کارگری باشد و با علم به این موقعیت دشوار به موضوع وارد شدیم و قطعاْ تا آخر در این مسیر می‌مانیم. برداشت ما این است که ظاهرا شرایط روز به روز بدتر می‌شود. در نظر داشته باشید که از انبوه مسائل فقط تعداد اندکی به رسانه‌‌ها می‌رسد و متاسفانه مورد مشابه کم نداریم.

۴ درصد کارگران از امنیت شغلی برخوردار هستند نماینده کارگران در شورای‌عالی کار مشکلات جامعه کارگری را یک سه گانه می‌داند که اضلاع آن امنیت شغلی، معیشت و تشکل یابی هستند و می‌افزاید: هیچ کدام به تنهایی قابل نتیجه‌گیری نیستند و نباید به صورت جداگانه آنها را پیش برد. ما مخالف آزادی واقعی سندیکاها و تشکل‌های کارگری نیستیم حتی خواهان این هستیم که مشکلات کارگران توسط خودشان حل بشود اما چرا در اولویت کاری ما قرار نمی‌گیرد نبود امنیت شغلی در محیط کار است. یعنی نماینده ما هم از حاشیه امن برخوردار نیست و عملاْ با هر اعتراضی کارفرما می‌تواند آنها را اخراج کند. نماینده کارگران باید از مصونیت برخوردار باشد. بنابراین خود را موظف می‌دانیم که سه ضلع مثلث را به صورت یکسان جلو ببریم. من معتقدم برای تصمیم‌گیری و رسیدن به یک نقطه مطلوب اول باید جایگاه واقعی را بپذیریم.

مزد دریافتی کارگر ۳۸ درصد از هزینه‌های جاری زندگی را پوشش می‌دهد اگر بخواهیم وضعیت فعلی این مثلث را بررسی کنیم در بحث معیشت مزد دریافتی کارگر ۳۸ درصد از هزینه‌های جاری زندگی را پوشش می‌دهد، در تشکل یابی ۱۰ درصد از کارگران متشکل هستند و در امنیت شغلی متاسفانه ۴ درصد کارگران دارای امنیت هستند و این وضعیت اسفباری است که جامعه کارگری ایران با آن روبه‌رو هست. من به عنوان یک فعال کارگری وارث چنین شرایطی هستم و خود را موظف به برنامه‌ریزی برای این شرایط می‌دانم. طبیعی است که بحث امنیت شغلی اولویت ما است تا دو ضلع دیگر مثلث را با آن رشد دهیم. در دو سه سال گذشته سعی کردیم این سه مولفه را به عنوان اصلی‌ترین گفتمان جامعه کارگری و مطالبات مردمی در نظر بگیریم البته مطالبات دیگری مثلا در حوزه‌های فرهنگی- اجتماعی هستند که معتقدیم با پیگیری مطالبات اولیه توانایی دسترسی به بحث‌های ثانویه را خواهیم داشت. اگر امنیت شغلی تامین شود بحث تشکیل سندیکا و حقوق کارگر هموار خواهد شد.

خشم فرو خورده سازمانی نتیجه توهین علی خدایی درباره تاثیر توهین بر روحیه کار جمعی و اثر آن بر شخصیت سازمانی کارگران می‌گوید: تاثیر اینگونه برخوردها و توهین‌ در مقاطع مختلف متفاوت است. در دوره‌ای استفاده از این حربه و از بین بردن اعتماد به نفس کارگر باعث باز شدن دست کارفرما، دسترسی به افرادی مطیع و نهایتا بهره‌کشی بیشتر از نیروی کار میشد. این مدل مدت‌ها رویه برخورد سازمانی و ذهنیت کارفرمایان بود اما باید در نظر داشت که در شرایط فعلی چنین برخوردهایی در محیط کار نتیجه‌ای جز ایجاد خشم فروخورده نخواهد داشت و این خشم بدون شک جایی سر باز خواهد کرد و هر سازمان را به بیماری مزمن دچار می‌کند.

ظرفیت‌هایی که برای محافظت از حقوق کارگران وجود دارد عضو هیات مدیره کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور درباره حمایت‌های قانونی و ظرفیت‌هایی که برای محافظت از حقوق کارگران وجود دارد، می‌گوید: با وجود تمام نقدهایی که به مصوبات و قانون فعلی هست به اعتقاد من ظرفیت‌های مغفولی در این قانون کار وجود دارد که اجرایی نشده است. در قانون تشکل‌ّهای رسمی هم فضاهایی هست که به آن توجه نمی‌شود. معتقدم با استفاده از همین ظرفیت‌های موجود می‌توان اقداماتی صورت داد تا به گام اولیه رسید. به عنوان نمونه تبصره ماده ۱۰ در بحث قانون کار مدت‌ها در کشور ما وجود داشت اما قرارداد سفید امضا جاری می‌شود و کسی اعتراض نمی‌کند. آنگاه همه صرفاْ‌ فریاد اصلاح قانون کار سر می‌دهند! این تلاش بیهوده‌ای است. آیا توازن کافی میان قوا وجود دارد که ما بتوانیم قوانین را به نفع خودمان تغییر دهیم؟ آیا در صورت قبول تغییر قانون طرف مقابل با استفاده از قدرت و لابی‌هایی که دارد ما را از داشته‌های فعلی‌مان محروم نمی‌کند؟ بنابراین من و همکارانم معتقدیم ابتدا باید ظرفیت‌های مغفول قانون فعلی را اجرایی کنیم و سپس به دنبال اصلاح موارد آن رویم.

من نماینده ۱۱.۵ میلیون کارگر ایران هستم خدایی با بیان اینکه از جمله ظرفیت‌های مغفول قانون کار تبصره ۱ ماده ۷ در بحث امنیت شغلی هست که ما آن را به سمت اجرایی شدن بردیم، اضافه می‌کند: سال‌های گذشته بحث به رسمیت شناخته شدن سبد معیشت به عنوان مولفه تایین دستمزد را داریم و هنوز ادامه می‌دهیم و مزد تعیین شده را تابعی از این قضیه کردیم. ما حرکت کردیم.

در گذشته یعنی حداکثر ۵ سال پیش وقتی بروز مشکلی برای کارگر در یک کارخانه را عنوان می‌کردیم دیگران با فرض اینکه آنجا شورای اسلامی کار ندارد فکر می‌کردند زیر مجموعه ما نیست و به ما می‌گفتند شما نباید کاری کنید و متاسفانه کارگران این را پذیرفته بودند. من و دوستانم این را نمی‌پذیریم! امروز همه می‌دانند که حمایت ما چگونه است. من نماینده ۱۱.۵ میلیون کارگر ایران هستم و خود را ذینفع می‌دانم. این تغییر نگرش به وجود آمده است و به این واسطه است که ما در ماجراهای سطح کارورزی و مهارت‌ورزی، آق دره، معدن یورت، هفت تپه به میدان می‌آییم و از دیگران توقع داریم همین ظرفیت‌ها را اجرایی کنند. نمایندگان ما تا آخرین لحظه برای تعیین تکلیف کارگران شلاق خورده آق تپه پیگیر هستند و آنقدر استمرار داشتند تا مجلس کمیته تحقیق و تفحص تشکیل داد. من و نمایندگان دیگر مرزی برای دفاع از کارگران قایل نیستیم. استفاده از قوانین کشور و راهکارهای مشخص شده در عرف بین‌المللی حمایت از کارگران را حق خود می‌دانیم.