اگر برجام مرده است چرا به دنبالش می آیید؟ / ما از مذاکره ترس نداریم

صحبت پیرامون مذاکرات برجام، چندسالی می‌شود که بسیار داغ است و در این مدت فراز و نشیب‌های بسیاری را داشته است. دولت امریکا در زمان ترامپ برجام را پاره کرد و گفت برجام را به رسمیت نمی‌شناسد اما بعد از گذشت مدتی و با روی کار آمدن بایدن، روند مذاکرات رنگ و بوی دیگری به خود گرفت. جو بایدن رئیس‌جمهوری جدید امریکا ادعا کرد که می‌خواهد برجام را احیا کند.

چندین ماه که روند مذاکرات برجامی بین جمهوری اسلامی ایران و طرف‌های غربی مسکوت مانده است. رئیس‌جمهور امریکا از طرفی ادعا می‌کند برجام مرده اما «مرگ برجام» را اعلام نمی‌کند و از طرف دیگر رابرت مالی، در نقطه مقابل جو بایدن، تاکید می‌کند که هنوز جای مذاکره وجود دارد.

نوسانات مذاکرات برجام

برجامی که از سال ۲۰۱۵ شروع شد، تاکنون نوساناتی داشته است. اغلب متوقف شده و دوباره از سرگرفته شد و حتی امریکا از مذاکرات خارج شد. بنابراین نوسانات باعث بی‌نتیجه‌ ماندن برجام شد. ۶ ماه پیش برجام تقریبا به نتیجه نهایی رسیده بود اما با لابی اسرائیل و عربستان دوباره از مسیر خودش خارج شد. البته امریکا و طرف‌های اروپایی اعلام کردند موافق از‌سرگیری مذاکرات برجامی هستند. در ظاهر ساز مخالف می‌زنند و از مرگ برجام سخن می‌گویند اما در پشت پرده خواستار ادامه مذاکرات و به نتیجه رساندن آن هستند. از‌ این‌ رو گمانه زنی‌ها بر این است که به‌زودی نشست بعدی مذاکرات برجامی آغاز خواهد شد اما خروجی نشست با توجه به دیدگاه‌های مختلفی که اکنون مطرح است، ممکن به درازا بکشد.

کشورهای طرف برجام دروغ می گویند

محمد اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت‌وگو با گسترش نیوز، پیرامون روند مذاکرات برجام اظهار کرد: کشورهایی که درحال‌حاضر مدعی ادامه مذاکرات برجام هستند، به دروغ وعده ادامه مذاکرات را می‌دهند. زمانی هم که عزم جدی رای ادامه روند مذاکره را دارند، همه چیز را به نفع خود می‌خواهند و توجه دارند تا همه چیز برای آنها خوشایند باشد.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ادامه داد: بنابراین، زمان گذشته هم که در روند مذاکرات، نتیجه‌ای حاصل شد، اعتراض هایی از سوی ایران خطاب به سایر کشورهای طرف مذاکرات وارد شد. این اعتراضات بر این مبنا بود که وعده هایی که طرفین درباره آن صحبت کرده‌اند به صورت مرحله‌ای انجام شود. به این صورت که یک مرحله ایران و یک مرحله کشورهای طرف مذاکره، به تعهد هایی که داده‌اند عمل کنند. روی صحبت ایران برای تحقق وعده‌ها، بیشتر به سوی امریکا بود.

کوثری گفت: مذاکرات گذشته که به سرپرستی محمدجواد ظریف هدایت می‌شد و همچنین دولت آقای روحانی، آنقدر برای این مذاکرات اشتیاق داشتند که از حول حلیم در دیگ‌اش افتادند. آنقدر با سرعت و پشت سر هم تعهد‌هایی که در روند مذاکرات داده بودند را عملی کردند که چنین اقدامی سبب شد تا امریکایی‌ها گمان کنند، کشور ایران وابستگی شدید به آنها دارد.

وی افزود: اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در دولت قبل بر این باور بودند که اگر ما به تعهدات خود عمل کنیم، امریکایی‌ها آنقدر خوش قول هستند که آنها هم به تعهدهایی که داده‌اند عمل خواهند کرد. درصورتی که، همام چیزی که امام گفتند اتفاق افتاد. امام گفته بودند « امریکایی‌ها تفکر شیطانی دارند» و از امریکا به عنوان شیطان بزرگ یاد می‌کردند.

کوثری در ادامه این گفت‌وگو، و با اشاره به بد عهدی‌های کشور امریکا به گسترش نیوز گفت: امریکایی‌ها با همان تفکر شیطانی وارد مذاکرات برجام شدند. در روند مذاکرات شاهد آن بودیم که امریکایی‌ها یک اقدام انجام ندادند و به هیچ کدام از تعهدهای خود هم عمل نکردند. باتوجه به آن که به هیچ کدام از وعده‌های خود عمل نکردند، دست به تحریم‌های بیشتر هم زدند و این بار اشخاص رو هم مورد تحریم قرار داد.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: در همین زمان، ریاست جمهوری سابق امریکا ( ترامپ) برجام را پاره کرد و گفت ما چنین چیزی را به رسمیت نمیشناسیم و از اساس آن را قبول نداریم. بنابراین با روی کار آمدن دولت سیزدهم و طرح صیانت از هسته‌ای، روند مذاکرات در قابل یک چهارچوب شکل گرفت. برنامه‌های دولت به سازمان انرژی اتمی داده شد و این سازمان بر روند مذاکرات، نظارت داشت.

صحبت های جدید با روی کار آمدن بایدن

وی افزود: با روی کار آمدن بایدن صحبت‌های تازه‌ای درباره ادامه مذاکرات مطرح شد. بایدن اعلام کرد که قصد دارد مذاکرات برجام را احیا کند. زمانی که ایران چنین پیشنهادی را قبول کرد و وارد مذاکره شد، متوجه شدیم که امریکا از بعد طلبکارانه وارد مذاکرات شده است. بنابراین به نتیجه‌ای دست پیدا نکردیم. دولت و مجلس، چنین اجازه‌ای را به تیم مذاکره نخواهد داد که در بحث برجام، مانند گذشته عمل کند و همچنین تن به خواسته‌های امریکا دهد.

کوثری خاطرنشان کرد: ما می‌گوییم، مذاکره در این صورت امکان‌پذیر است که اروپایی‌ها و به خصوص امریکایی‌ها به تعهدهای خود عمل کرده و همچنین وعده‌های خود را عملی کنند. در این صورت است که ما می‌توانیم مذاکره را ادامه دهیم و کار را دنبال کنیم.

کوثری در ادامه این گفت‌وگو به گسترش نیوز گفت: لازم به ذکر است که ما از مذاکره نمی‌ترسیم و فرار هم نخواهیم کرد. صحبت اصلی ما این است که ابتدا آن تعهد‌های اولیه که در راستای رفع تحریم‌ها قرار دارد را عملی کنید سپس مذاکره را ادامه خواهیم داد.

وی درباره صحبت‌های مقامات امریکایی پیرامون مرگ برجام اظهار کرد: کشورهای طرفین مرجام و اروپایی، یکی به نعل می‌زنند و یکی به میخ. درواقع باید گفت کشورهای اروپایی، بر این باور بودند که با راه‌اندازی جنگ ترکیبی به یک نتیجه‌ای خواهند رسید و ایران را تحت فشار قرار می‌دهند اما دیدند چنین چیزی برایشان هیچ نتیجه‌ای را حاصل نکرد اما در اصل به دنبال مذاکره هستند.

کوثری گفت: اروپایی‌ها تحت فشار هستند و می‌گویند برجام مرده است. خب اگر برجام مرده است پس چرا به دنبالش می‌آیید؟ مگر کسی به دنبال مرده می‌رود؟ خود کشورهای اروپایی، پیام ارسال می‌کنند که به میز مذاکره باز گردید.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پایان گفت: برجام بحث مشخصی است و توافقی بود که طرفین پای آن را امضا کرده‌اند. برجام ثبت شده و در چندین نسخه دهم پخش شده است. سپس اول به تعهدات خود پایبند باشند تا به امید خدا این مذاکرات ادامه پیدا کند. این‌ها می‌خواهند مردم را مقابل نظام قرار دهند و می‌گویند مذاکرات مرده است. اما بازهم باید گفت که مهم‌ترین اصل در این مذاکرات، پایبندی به تعهدات است.