جنگ قره باغ از دیدگاه رهبر معظم انقلاب

حضرت آیت‌الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی روز سه شنبه در بخشی از سخنرانی تلویزیونی بمناسبت ولادت پیامبر گرامی اسلام (ص) و امام صادق (ع)، جنگ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان را حادثه‌ای تلخ و تهدیدکننده امنیت منطقه دانستند و گفتند، این درگیری نظامی باید هرچه زودتر تمام شود؛ البته همه سرزمین‌های جمهوری آذربایجان که به‌وسیله ارمنستان تصرف شده باید آزاد شود و به آذربایجان برگردد.

به گزارش ایران پرس رهبر معظم انقلاب اسلامی، حفظ امنیت ارامنه در این سرزمین‌ها و رعایت مرزهای بین‌المللی از جانب دو طرف را نیز مورد تأکید قرار دادند و افزودند، تروریست‌هایی که براساس گزارش‌های قابل اطمینان وارد منطقه شده‌اند، نباید به هیچ‌ وجه نزدیک مرز ایران شوند و اگر آنها نزدیک مرز شوند، قطعاً برخورد قاطع خواهد شد.

سخنان رهبر معظم انقلاب درخصوص مناقشه قره باغ، بیان موضع صریح و منطقی جمهوری اسلامی ایران در باره مناقشه‌ای است که  به زخمی کهنه تبدیل شده که اگر چاره برای حل آن اندیشیده نشود، می‌تواند به تنش‌های بیشتری منجر شود. از این دیدگاه دو نکته مهم قابل تامل دراین زمینه وجود دارد.

 نخست، تهدیدی است که با شعله‌ور شدن آتش جنگ متوجه امنیت منطقه می‌شود؛ و دوم، چگونگی حل این مناقشه با حفظ  تمامیت ارضی و رعایت حقوق طرفین در چارچوب اصول حاکم بر روابط بین الملل است.

بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران از ابتدای شروع  درگیری‌ها در منطقه « قره باغ » تلاش خود را در جهت حل این مناقشه آغاز کرد. در ادامه این تلاش، «سیدعباس عراقچی» نماینده ویژه ایران برای حل مناقشه قره‌باغ هفته گذشته در سفری به باکو و ایروان و در ادامه با دیدار از روسیه و ترکیه طرح ابتکاری ایران را برای برقراری صلح در قره باغ ارائه کرد.

فرستاده ویژه رئیس جمهوری اسلامی ایران، بحث خاتمه اشغال سرزمین های جمهوری آذربایجان را یک عنصر مهم در طرح ابتکاری ایران عنوان کرد و افزود: حفظ حقوق اقلیت‌ها و حقوق بشر دوستانه پایه دیگر طرح ابتکاری ایران برای پایان مناقشه قره باغ است؛ رویکرد منطقه‌ای و مشارکت کشورهای تاثیر گذار منطقه از دیگر ویژگی‌های طرح ایران است.

بحران قره باغ در فوریه سال 1988 تبدیل به یک جنگ ویرانگر شد و تا مارس 1994 ادامه یافت. هر چند از همان ابتدای درگیری در قره باغ بازیگران زیادی از اروپا  تا آمریکا وارد بحران شدند و طرح‌هایی را ارائه کردند، اما این طرح‌ها از جمله تشکیل کارگروه مینسک به نتیجه نرسید . تجربه نشان داده است که غربی‌ها اهدافی را در منطقه دارند و با انگیزه‌های گوناگون حفظ منافع خود را در بحرانی شدن روابط بین کشورهای منطقه می‌بینند. درگیری بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیز از این قاعده مستثنی نیست و ادامه آن قطعاً به زیان منافع ملی دوطرف مناقشه و همچنین کشورهای منطقه است. 

سخنان رهبرمعظم انقلاب اسلامی درباره پیامدها و تاثیرات جنگ قره باغ بر امنیت منطقه از همین زاویه حائز اهمیت است؛ در همین چارچوب «سید عباس موسوی» سفیر ایران در جمهوری آذربایجان در توئیتی نوشت، به دنبال بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص بحران جاری در قره ‌باغ، «خلف خلف اف» معاون وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان در تماس تلفنی، مراتب قدردانی دولت و ملت جمهوری آذربایجان را از این بیانات مهم و عادلانه اعلام و بر دوستی و برادری دو کشور همسایه تاکید کرد.