هشدار و علامت بدن قبل از سکته مغزی

واژه‌ای آشنا که برای بیان علت مرگ و میر بسیار می‌شنوبم چطور در بدن اتفاق می‌افتد و یا بهتر است بگوییم چه می‌شود که مغز دچار سکته می‌شود. برای تعریف brain stroke به طور خلاصه باید گفت سکته مغزی هنگامی رخ می‌دهد که یک لخته خونی باعث انسداد شریان خون رسان به مغز می‌شود (سکته مغزی ایسکمیک) و یا یک رگ خونی مغز پاره شده و خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می‌شود (سکته مغزی هموراژیک) و در عرض چند دقیقه پس از این حادثه سلول‌های مغز شروع به مردن می‌کنند.

سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی در کل دنیا دومین علت مرگ بشر است و نخستین علت از کارافتادگی، اما در کشورهای پیشرفته درحال‌حاضر سومین علت مرگ است که با پیر شدن جوامع در آینده نه چندان دور در آن کشورها نیز دومین علت مرگ خواهد شد. سکته مغزی یعنی بسته شدن یا پاره شدن یک شریان مغزی که به دنبال آن اختلال در گردش خون آن ناحیه از مغز ایجاد شده و موجب بروز علائمی مثل فلج نیمه بدن، اختلال تکلم و اختلال در راه رفتن می‌شود.سکته مغزی، زمانی اتفاق می‌افتد که رگی خونی در مغز مسدود یا منفجر شود. به طور متوسط ۱۰ تا ۱۵ درصد افرادی که به سکته‌های مغزی مبتلا می‌شوند در اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند و ۶۰ تا ۷۰ درصد بیماران با درمان مناسب می‌توانند زندگی مستقل داشته باشند.

علت بروز سکته مغزی چیست؟

یکی از علل متداول سکته مغزی ضخیم و سخت شدن دیواره رگ‌های خونی است. پلاکت‌های ساخته شده از چربی، کلسیم، کلسترول و... انعطاف رگ‌های خونی را از میان می‌برند. لخته خون ممکن است سبب مسدود شدن رگ خونی غیر قابل انعطاف و بروز سکته مغزی ایسکمیک شود. عامل اصلی سکته مغزی هموراژیک در بیشتر موارد عدم درمان فشار خون بالا است که سبب انفجار رگ خونی ضعیف می‌شود. معمولاً این افراد علایم خبرکننده‌ای مانند سردرد و تشنج دارند که منجر به پاره شدن رگ‌های مغزی می‌شود.

یکی دیگر از دلایل بروز سکته‌های مغزی حرکت لخته خون از قلب یا عروق گردن است که وارد مغز می‌شود مبتلایان به رماتیسم قلبی یا بیماران قلبی که ریتم قلبشان دچار مشکل است و کسانی که دچار سکته‌های قلبی شده‌اند یا مشکل دریچه‌ای دارند مستعد ابتلا به سکته‌های مغزی هستند.

انواع سکته مغزی

 به گزارش web md سکته مغزی به سه دسته تقسیم می‌شود که بر حسب درجه شدت خطرات و عوارض نامگذاری شده است.

سکته مغزی ایسکمیک

متداول‌ترین نوع سکته مغزی، ایسکمیک، نام دارد. تقریبا از هر ۱۰ سکته مغزی ۹ مورد در این گروه قرار می‌گیرند. عامل بروز سکته مغزی، لخته خونی است که در رگ درون مغز ایجاد شده است. لخته خون ممکن است در نقطه‌ای خاص گسترش یافته یا از سایر نقاط بدن به مغز رسیده باشد. اگر سرخرگی که خون را به مغز می‌رساند، بسته شود، این نوع سکته مغزی رخ می‌دهد. علل متعددی باعث بسته شدن رگ خونی می‌شوند، مثلا رسوب چربی‌ها در شریان‌ها (آترواسکلروز) باعث تشکیل لخته خونی می‌شود. گاهی اوقات، در اثر بی‌نظمی ضربان قلب، یک لخته خونی در قلب ایجاد می‌شود. سپس این لخته خونی به جای دیگری از بدن می‌رود که در آنجا سرخرگ رساننده خون به مغز را می‌بندد.

سکته مغزی هموراژیک

 وقتی یک رگ خونی در مغز پاره شود و باعث خونریزی در مغز شود، این نوع سکته رخ می‌دهد که آن هم دلایل متعددی دارد.سکته مغزی هموراژیک بسیار نادر و مرگ بار است. این نوع سکته وقتی بروز می‌کند که یک رگ خونی ضعیف در مغز منفجر شود. نتیجه این نوع سکته، خونریزی شدید درون مغز است که متوقف کردن‌اش بسیار دشوار است.

حمله ایسکمیک گذرا

در واقع یک سکته مغزی ناقص است که در اثر گرفتگی رگ خونی رخ می‌دهد. اگرچه حمله ایسکمی گذرا باعث آسیب دائمی مغز نمی‌شود، ولی باعث بروز علائم سکته مغزی می‌شود که چند دقیقه و یا حتی چند ساعت طول می‌کشند. شما به عنوان علامت سکته مغزی نباید از این حالت چشم پوشی کنید.

مهم‌ترین علائم سکته مغزی عبارتند از:

سردرد ناگهانی و شدید بدون دلیل که فورا بعد از آن فرد بیهوش می‌شود.

احساس بی‌حسی یا فلج ناگهانی در یک طرف صورت و دست یا پای یک طرف بدن

کاهش ناگهانی بینایی، قدرت بدن، تعادل بدن (به سختی راه رفتن)، قوای حسی، صحبت کردن و یا فهم صحبت دیگران

تاری ناگهانی دید به خصوص در یک چشم

به هم خوردن تعادل بدن به طور ناگهانی که احتمالا با حالت تهوع، استفراغ کردن، تب، سکسکه و یا قورت دادن غذاها به سختی همراه است.

نشانه هایی ظاهری و عوارض بعد از سکته مغزی

ضعف و کرختی صورت وبازوها یا پاها به خصوص در یک طرف بدن (همی پارزی)

فلج صورت. بازو و پاها در همان طرف (همی پلژی)

عدم تعادل و لنگ زدن (آتاکسی)

اختلال در تکلم یا در درک کلام (دیس آرتری)

اشکال در بلع (دیس فاژی)

کرختی و سوزش قسمت‌های بدن-اشکال در درک وضعیت و موقعیت (پارستزی)

دو بینی-تاری دید یا از دست دادن بینایی به خصوص در یک چشم

سردرد شدید و ناگهانی

از دست دادن حافظه کوتاه مدت وطولانی مدت-اختلال در قضاوت

سرگیجه بدون دلیل و سقوط ناگهانی

بی اختیاری ادرار و مدفوع

اشکال در پیدا کردن کلمات و فهمیدن آن چیزی که دیگران می‌گویند.

عدم توانایی در انجام حرکات ظریف.

آزمایش FAST برای تشخیص سکته مغزی

F همان Face (صورت) است. پزشک از شما می‌خواهد لبخند بزنید. او می‌بیند که آیا آب دهانتان از یک طرف تراوش می‌کند.

A همان Arms (بازوها) است. پزشک از شما می‌خواهد بایستید. او می‌بیند که آیا یک طرف بدنتان رو به پایین است.

S همان Speech (صحبت کردن) است. پزشک از شما می‌خواهد یک جمله ساده را چند بار تکرار کند. او می‌بیند که آیا شما دارای مشکل حرف زدن هستید و یا کلمه‌ای را جا می‌اندازید.

T همان Time است. زمان بسیار مهم است. اگر هر کدام از این علائم را دارید، باید فورا تحت درمان قرار بگیرید.

روش‌های درمان سکته مغزی خفیف

تجویز داروی rtPA (که البته استفاده از آن خیلی هم جدید نیست، چون در کشورهای پیشرفته از حدود ۱۶ سال پیش مورد استفاده قرار می‌گیرد) و درمان‌های داخل سرخرگی از جمله روش‌های جدیدی محسوب می‌شود که از حدود هشت سال پیش در دنیا شایع شده است.