سود و زیان عرضه خودرو در بورس کالا

۴ خودرو پژو ۲۰۷ دستی، پژو ۲۰۷ اتوماتیک، تارا دستی و شاهین از جمله خودروهایی هستند که در چند ماه اخیر بیشترین حجم عرضه و معامله را در بورس کالا داشتند، اما روند معاملات این خودروها به وضوح نشان می‌دهد، مردم برنده اصلی عرضه پرحجم خودروها در بورس بودند. در شرایطی که دلار در بازار آزاد از به نرخ‌های ۴۴ هزار تومان رسید، اما عرضه مستمر این خودروها در همان روزهای پرالتهاب ارزی، کاهش نرخ را تجربه کرد و برخلاف نرخ‌های بازار غیررسمی خودرو، مردم خریدهای مناسبی را در بورس داشتند.

فروش بورسی خودرو به روایت آمار

روند معاملات پژو ۲۰۷ دستی در بورس کالا نشان می‌دهد که از ۳۰ آبان تاکنون ۱۲ هزار دستگاه از این محصول در بورس معامله شده و میانگین نرخ تمام‌شده این محصول پس از ۳ عرضه در بورس روند کاهشی به خود گرفت، به‌طوری که در روز ۳۰ آبان هزار دستگاه پژو ۲۰۷ دستی با میانگین موزون نرخ تمام‌شده ۳۹۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و در روز ۱۹ آذر هزار دستگاه از این محصول با میانگین موزون نرخ تمام‌شده ۴۰۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروخته شد. به گزارش ایرنا، روز ۴ دی نیز ۲ هزار دستگاه ۲۰۷ دستی در بورس کالا با میانگین موزون نرخ تمام‌شده ۴۶۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شد، اما بعد از آن و با افزایش و استمرار عرضه، نرخ این محصول روند کاهشی به خود گرفت، به‌گونه‌ای که در ۱۱ دی ۴ هزار دستگاه ۲۰۷ دستی در بورس کالا با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۵۸ میلیون تومان فروش رفت. چند روز بعد و در روز ۱۸ دی نیز ۴ هزار دستگاه دیگر از این محصول با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۳۰ میلیون تومان فروخته شد. نکته مهم این است که در همه این زمان‌ها، نرخ این خودرو در بازار آزاد رو به رشد بود اما فقط ۳ دوره عرضه کافی بود تا نرخ این خودرو در بورس رو به کاهش بگذارد که اگر شورای رقابت آن نامه معروف را نمی‌زد، بدون شک امروز شاهد قیمت‌های به‌مراتب پایین‌تری برای این خودرو در بورس بودیم.باید توجه کرد علاوه بر اینکه مردم در عرضه آخرین پژو ۲۰۷ این خودرو را ۱۲۵ میلیون تومان ارزان‌تر از بازار آزاد خریدند که سود حاصل از تولید نیز به تولیدکننده و سهامدارنش رسید، این حجم خودرو در روند قرعه‌کشی عرضه‌شده بود و فردای تحویل این خودروها، سایت‌های فروش اینترنتی خودرو از آگهی‌های فروش ۲۰۷ برای کسب سود چند صدمیلیونی پر می‌شد و خبری برای حمایت از مردم نبود.

۲۰۷ اتوماتیک بورسی ۲۴۴ میلیون تومان ارزان‌تر از بازار

روند معاملات پژو ۲۰۷ اتوماتیک هم حاکی از کاهش نرخ تمام‌شده این محصول با استمرار و افزایش عرضه است، به‌طوری که در روز ۸ آذر ماه ۳۰۰ دستگاه از این محصول با میانگین نرخ موزون تمام‌شده ۴۹۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروخته شد.  روز ۱۹ آذر نیز ۳۰۰ دستگاه دیگر از این محصول در تالار خودرو با میانگین نرخ موزون تمام‌شده ۴۷۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش رفت؛ در حالی در روز ۲۶ آذر ماه ۸۰۰ دستگاه ۲۰۷ اتوماتیک با میانگین نرخ تمام‌شده ۵۴۸ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به فروش رفت که در عرضه بعدی یعنی در روز ۱۸ دی ماه با افزایش عرضه نرخ این محصول کاهش پیدا کرد به‌طوری که در این روز ۲ هزار دستگاه ۲۰۷ اتوماتیک در بورس کالا با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۹۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان فروخته شد.

کاهش ۶۰ میلیون تومانی نرخ تارا

بررسی روند معاملات تارا دستی نیز حاکی از این است که با افزایش عرضه نرخ تمام‌شده این محصول کاهش پیدا کرده، به‌طوری که در روز ۸ آذر ماه ۲۴۲ دستگاه از این محصول با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروخته شد.  روز ۱۹ آذر نیز ۲۵۰ دستگاه تارا دستی با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۶۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به فروش رسید. روز ۲۳ آذر ماه نیز هزار و ۲۰۰ دستگاه تارا دستی با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۶۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش رفت، اما در عرضه بعدی یعنی در روز ۱۸ دی ماه با افزایش عرضه نرخ این محصول کاهشی شد، به‌طوری که ۲ هزار دستگاه تارا دستی با میانگین نرخ تمام‌شده ۴۰۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله شد.در بورس کالا این خودرو ۶۰ میلیون تومان ارزان شد و در همان زمان، نرخ فروش تارا در سایت‌های فروش اینترنتی خودرو نیز به میزان قابل‌توجهی کاهش یافت. همچنین پیگیری خبرنگار ایرنا نشان می‌دهد تارای ۶۲۰ میلیون تومانی پس از این افت قیمت‌ها در بورس، خریدار نداشت و در مقابل فروشندگان پرشمار، خریدار خاصی پیدا نمی‌شد. البته که با مانع‌تراشی شورای رقابت و توقف عرضه‌ها، هم‌اکنون مردم هیچ راهی به جز مراجعه به بازار آزاد و خرید تارای بالای ۶۰۰ میلیون تومان ندارند.

فروش شاهین با نرخ کارخانه

در عرضه شاهین نیز همین حکایت ادامه پیدا کرده است، در نخستین روز یعنی ۲۲ شهریور ۶۴ دستگاه شاهین با میانگین موزون نرخ تمام‌شده ۳۴۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروش رفت. روز ۳۰ آذر نیز ۲ هزار دستگاه شاهین در بورس کالا با نرخ ۳۹۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان فروش رفت، اما در عرضه بعدی یعنی در روز ۱۸ دی ماه همزمان با عرضه ۴ هزار دستگاه شاهین، هزار و ۵۴۲ دستگاه در بورس کالا با میانگین نرخ تمام‌شده ۳۴۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به فروش رسید.

دخالت شورای رقابت تولیدکنندگان را بلاتکلیف کرد

پس از چند ماه عرضه خودرو در بورس که قطعه‌سازان و خودروسازان به امید آن، تولیداتشان را افزایش داده بودند، به‌یکباره شاهد دخالت نهادهایی مانند شورای رقابت هستیم که مردم و تولیدکنندگان را بلاتکلیف گذاشتند.

آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی خودروی کشور با بیان اینکه عرضه خودروها در بورس در ماه‌های گذشته سبب شده بود تا ضمن تامین خودرو با قیمت‌هایی به‌مراتب کمتر از بازار توسط متقاضیان، قیمت‌های تولیدکننده نیز با رشد مواجه شود، بیان کرد: حال پس از چند ماه عرضه در بورس که قطعه سازان و خودروسازان به امید این تنها راه‌حل قانونی باقی‌مانده، تولیداتشان را افزایش داده بودند، به‌یکباره شاهد دخالت نهادهایی مثل شورای رقابت هستیم که با یک نامه همه زحمات را بر باد دادند و مردم و تولیدکنندگان را بلاتکلیف گذاشتند.

دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی خودروی کشور ادامه‌ داد: در این شرایط به‌طور قطع همچون چند سال گذشته خودرو با نرخ کارخانه‌ای به‌دست مردم نخواهد رسید، خریدوفروش کد ملی دوباره باب خواهد شد و لاتاری قرعه‌کشی را شاهد خواهیم بود و این ضرری است که مردم به‌طور مستقیم متحمل خواهند شد.

وی اضافه‌کرد: از سوی دیگر، از آنجایی که بسیاری مردم و سهامداران عدالت، سهامدار شرکت‌های خودروساز هستند، با این تصمیمات سهام بورسی‌شان کاهش خواهد یافت و دوباره این بار به‌طور غیرمستقیم متضرر خواهند شد.

محبی‌نژاد یادآور شد: خودروسازان شرکت‌های لیدر بورس هستند و با بازگشتن به شیوه قرعه‌کشی، ضمن رخت بربستن رونق از بورس، شاهد افت شاخص‌های بازار سرمایه خواهیم بود.

وی اظهارکرد: به‌طور قطع این ضرر و زیان‌ها سبب می‌شود تا مردمی که از سوی مسئولان با حضور در بورس به تولید مولد و اشتغال‌زا در بستر اقتصاد سالم دعوت شده بودند، ناراحت شوند، چراکه به‌زعم خود در صورت سرمایه‌گذاری در بازارهایی همچون طلا، سکه، ارز، مسکن و...، سود بیشتری کسب می‌کردند.

دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی خودروی کشور تصریح‌کرد: چنین تصمیماتی سیگنال و پالس منفی به جامعه داده و اعتماد مردم و تولیدکنندگان را از تصمیمات مسئولان سلب می‌کند و این‌چنین تشتت آرا نه در شأن مردم و نه مسئولان است.

وی تاکید کرد: مسئولان باید پشت درهای بسته آنقدر در این زمینه بحث‌وجدل کنند تا به یک تصمیم واحد برسند و پس از آن، همگی این تصمیم را اجرایی کنند تا مردم شاهد سوختن سرمایه‌هایشان در بورس نباشند و تولیدکنندگان نیز نخواهند چوب حراج بر دارایی‌هایشان بزنند.

سخن پایانی

بررسی روند عرضه و معامله خودروهای پرطرفدار در بورس کالای ایران نشان می‌دهد افزایش و استمرار عرضه باعث کاهش معنادار نرخ این محصولات هم در بورس و هم اثرگذاری این کاهش قیمت‌ها در کاهش نرخ‌های بازار و افت تقاضای مردم برای خرید از بازار غیررسمی دارد و اگر این شیوه ادامه یابد، بدون شک کل اقتصاد، صنعت خودروسازی، مردم و سهامداران از مسیر شفاف معاملات خودرو در بورس کالا بهره‌مند خواهند شد.