سیر تکاملی پرداخت کرایه اتوبوس/ بلیط های قدیمی ۲۴ میلیون ناقابل!

اتوبوس یکی از قدیمی‌ترین وسیله‌های حمل‌ونقل عمومی است که باتوجه به ابعادی که دارد، مسافران بسیاری را جابه‌جا می‌کند. در تهران قدیم اتوبوس‌های ۲ طبقه به شهروندان تهرانی خدمات ارائه می‌دادند، اتوبوس‌هایی که حالا از آنها چیزی جر خاطره باقی نمانده و گاهی برای صنعت گردشگری مورد استفاده قرا می‌گیرد. عده‌ای از مسافران به صورت نشسته و عده‌ای دیگر به صورت ایستاده، با اتوبوس رفت و آمد می‌کنند. اگر به یاد داشته باشید، در زمان هایی نه چندان دور، بهای اتوبوس، بلیط‌های کاغذی مستطیل شکلی بود که ابتدا آن را به راننده می‌دادیم و سپس سوار اتوبوس می‌شدیم. اما عده‌ای دیگر از رانندگان اتوبوس، شاگرد داشتند که در محوطه اتوبوس تردد می‌کرد و بلیط را از مسافران دریافت می‌کرد. این بلیط‌ها از نرخ ۲ریال آغاز شده بود و تا ۱۵ ریال و بیشتر هم رسید.

پول نقد به جای بلیط کاغذی

با گذشت زمان، سیر تکامل بلیط‌ها تغییر کرد. مدت زیادی، اتوبوس‌ها بلیط قبول نمی‌کردند و به جای آن پول نقد دریافت می‌کردند. البته تعداد کمی از اتوبوس‌های شرکت واحد هم وجود داشتند که همان بلیط قدیمی را دریافت می‌کردند. به عنوان مثال به جای یک بلیط، ۲ الی ۳ بلیط به عنوان کرایه قبول می‌کردند. پس باید گفت که رفته رفته پول کاغذی، جای خود را به بلیط‌های کاغذی داد.

اما با گذش زمان و ورود تکنولوژی، سیستم حمل‌ونقل عمومی، سعی بر این کرد تا یک تغییرات کلی در پرداخت کرایه حمل‌ونقل ایجاد کند. سیستم هوشمند کارت بلیط، در تعداد محدودی از اتوبوس‌ها راه‌اندازی شد. چند سال پیش، اتوبوس‌ها به سیستم هوشمند بلیط الکترونیک مجهز شدند و باید گفت که پول کاغذی، جای خود را به کارت‌های مستطیل شکلی داد که مبلغ مشخصی شارژ در آن وجود داشت. افراد بسیاری اقدام کردند تا این کارت را دریافت کنند و دیگر برای پرداخت کرایه و گرفتن باقی پول خود معطل نشوند.

شورای شهر تهران و همچنین شهرداری و سازمان اتوبوسرانی، این اقدام را به روز شدن با تکنولوژی روز دنیا دانستند که درواقع، کار مسافران را راحت می‌می کند. باجه هایی نیز برای شارژ کارت بلیط الکترونیک درنظر گرفته شد تا مسافران بتوانند با مبلغ دلخواه خود، کارت بلیط را شارژ کنند. البته این کارت‌ها فقط مخصوص اتوبوس نیست و برای استفاده از مترو هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تغییرات با ورود تکنولوژی

گذشت زمان، تغییر کوچکی در کارت‌های بلیط به وجود آورد. درواقع باید گفت که این کارت ها، از آن ظاهر مستطیل شکل و بزرگ خود، خارج شدند و به کارت‌های بسیار کوچک با جنس پلاستیک فشرده درآمدند. کارت بلیط هایی که قابلیت نصب شدن به جاکلیدی هم دارد و به راحتی درهرجایی جا می‌شوند. بعد از معرفی کارت‌های اعتباری به مرور زمان شرایط استفاده از آنها در حوزه‌های مختلف مانند حوزه‌های بانکی و حوزه‌های پرداخت الکترونیک فراهم شد. این کارتها درحال‌حاضر مهم‌ترین ابزار برای پرداخت خرد در حوزه حمل‌ونقل عمومی محسوب می‌شوند. مدیریت شهری و شهرداری تهران، چنین اقدامی را حرکت به سوی شهر هوشمند دانستند.

اینکه گفته می‌شود گذر زمان و ورود تکنولوژی، تغییراتی را به همراه دارد بی‌دلیل نیست. همین بلیط‌های کوچک که فکر می‌کردیم از این بهتر وجود ندارد و کارمان چقدر راحت شده، جای خود را به نوع دیگر پرداخت بلیط اتوبوس و مترو داده است. اپلیکیشن شهرزاد که بر روی موبایل نصب می‌شود و امکان پرداخت کرایه را از طریق تلفن همراه برای مسافران مقدور کرده، جای خود را به کارت‌های کوچک داده است. البته چنین امری دلیل نخواهد بود تا کارت‌های سابق کارایی خود را از دست دهند، اما باید گفت این اپلیکیشن، جایگزین مناسبی برای پرداخت هرچه راحت تر کرایه اتوبوس و مترو خواهد بود.

اما چه کسی فکرش را می‌کرد که همان بلیط‌های کاغذی چندین سال پیش، روزی ارزشمند شود و با نرخ بسیار بالا به فروش برسد. همان بلیط هایی که روزی با آن مسیری را جابه‌جا می‌شدیم، اکنون با قیمت‌های بالا در بسیاری از سایت‌ها به فروش می‌رسد و افرادی که کلکسیون دارند، به سراغ فروشندگان رفته و بلیط‌های قدیمی را خریداری می‌کنند.

همین امر، سبب شد تا با گشت و‌گذار در فضای مجازی، از صحت فروش این بلیط‌ها با خبر شویم. در یکی از سایت ها، نرخ تعدادی از این بلیط هارا مبلغ ۵۰ هزار تومان گذاشته بودند که البته باید گفت کف نرخ ۵۰ هزار تومان است. در یک سایت دیگر مبلغ ۱ میلیون تومان هم مشاهده شد و تا ۲۴ میلیون تومان هم بالا رفته است. هیچ کس فکرش را نمی‌کرد که روزی این بلیط‌های کاغذی که از یاد رفته اند، امروز با قیمت‌های میلیونی به فروش برسند.