قیمت نجومی زعفران در اروپا و التماس کشاورزان ایرانی

دبیر شورای ملی زعفران: قیمت زعفران در اروپا ۶ هزار دلار و در چین ۱۱۰ میلیون تومان است. این در حالی است که ۱۰ میلیون هم از ما نمی‌خرند.

گسترش‌نیوز : زعفران، این محصول استراتژیک می‌تواند و باید که جایگاه به مراتب پررنگ‌تری در بازارهای بین‌المللی داشته باشد اما چند سالی است که رقبا، عرصه را بر زعفران ایران تنگ کرده‌اند. چه باید کرد و از آن مهم‌تر، چه نباید کرد؟ برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع با دبیر شورای به گفت‌وگو نشستیم. فرشید منوچهری مشکلات متنوع مربوط به بخش‌های مختلف صنعت و بازار زعفران از تولید گرفته تا صادرات آن را تشریح و راه‌حل‌های خود و شورای ملی زعفران ایران را ارائه کرد. نظر به طولانی بودن این موضوع آن را در چند نوبت منتشر خواهیم کرد. آنچه می‌خوانید بخش اول گفت‌وگوست. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

نحوه صدور کارت بازرگانی همیشه موردمناقشه بوده است. گفته می‌شود که کم و کیف انجام این کار، راه سوءاستفاده را باز می‌کند. فرشید منوچهری، دبیر شورای ملی زعفران دراین‌باره اظهار کرد: «یکی دیگر از اشتباهات بانک مرکزی همین است. وقتی صادرکننده وادار شود ارز خود را زیر نرخ بازار عرضه کند برایش توجیه اقتصادی نخواهد داشت. در این شرایط عده‌ای وارد میدان می‌شوند و به صادرکننده می‌گویند با کارت من صادر کن، عواقبش را هم خواهم پذیرفت! خوشبختانه اتاق بازرگانی نظارت را بسیار بیشتر کرده است اما این پدیده هنوز هم وجود دارد. شنیده‌ها حاکی از آن است که فردی در خراسان از همین طریق بیش از ۵۰ میلیارد تومان زعفران صادر کرده است. از طریق کارت اهلیت می‌توان از معضلات جلوگیری کرد. قیمت زعفران در اروپا ۶ هزار دلار و در چین ۱۱۰ میلیون تومان است. این در حالی است که ۱۰ میلیون تومان هم از ما نمی‌خرند».

راه تولید بیشتر افزایش صادرات است

منوچهری در ادامه افزود: «یکی دیگر از موضوعاتی که به وزیر محترم صنعت گفتیم آن بود که زمینه توسعه صادرات زعفران فراهم شود و تمهیدات لازم برای نقش‌آفرینی بیشتر شورای ملی زعفران در انجام این کار مهم اندیشیده شود. ۸۰ درصد زعفران جنبه صادراتی دارد بنابراین باید از افزایش صادرات به افزایش تولید رسید نه بالعکس. افزایش تولید باعث می‌شود محصول روی دست کشاورز بماند چون بازار داخلی زیادی ندارند. رونق صادرات خودبه‌خود باعث افزایش تولید می‌شود. از وزیر خواستیم اعتبار لازم برای انجام این کارهای مهم اختصاص داده شود. کشوری مثل افغانستان در نمایشگاه‌های بین‌المللی به‌شدت برای زعفران هزینه می‌کند. زعفران ایران را به نام زعفران افغانستان تبلیغ می‌کنند».

وی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: «از مشکلات و محدودیت‌های مالی دولت آگاه هستیم و توقعی نداریم اما پیشنهاد ما آن است که یک درصد از ارزش صادراتی در اختیار کمیته‌ای پنج نفره متشکل از نمایندگان وزارت جهاد کشاورزی، صنعت و معدن و شورای ملی زعفران قرار گیرد. این کمیته می‌تواند با همفکری اعضا و متناسب با اولویت‌ها بودجه را تخصیص دهد. به‌عنوان‌مثال یکی از اهداف بزرگ آن است که زعفران ایران وارد سبد کالای مصرفی شهروند اروپایی شود و برای رسیدن به این هدف باید زعفران کمتر از ۱۰ گرم هم تولید شود. کمیته می‌تواند به این نتیجه برسد که هزینه حمل‌ونقل زعفران زیر ۱۰ گرم از این بودجه پرداخت می‌شود. این موضوع به‌ظاهر ساده به‌شدت موثر است. به‌این‌ترتیب کشاورز و صادرکننده تشویق می‌شوند».

فرشید منوچهری در ادامه گفت: خواست من از وزیر جدید جهاد کشاورزی آقای خاوازی آن است که روی زیرساخت‌های تولید زعفران کار کنند. متاسفانه قبلا کاری انجام نشده است. درحال‌حاضر در هر هکتار حداکثر سه تا سه و نیم کیلو برداشت می‌شود درحالی‌که در شرایط ایده‌آل بعضی کشاورزان تا ۲۰ کیلو هم برداشت می‌کنند. از تجربه آنها استفاده کنیم. شورای زعفران آماده است به کشاورزان آموزش دهد. اگر تولید افزایش یابد قیمت به حدی پایین می‌آید که تولید آن برای هیچ کشوری مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود. تمامی مراحل کشت و فرآوری زعفران همچنان سنتی مانده است اما در شرایط کنونی که سطح زیر کشت زعفران به بیش از ۱۲۰ هزار هکتار رسیده است روش سنتی جوابگو نیست و هزینه تولید را افزایش می‌دهد. بارها گفته‌ایم که شورا آمادگی دارد مدرن‌سازی کشت را هم پیگیری کند. شورای ملی زعفران یک تشکل غیرانتفاعی است و منابع لازم برای به سرانجام رسیدن این موضوع را ندارد. به لحاظ دانش روز هیچ کمبودی وجود ندارد. به‌عنوان‌مثال تعدادی از دانشجویان دانشگاه شریف یک دستگاه جداسازی کلاله ساخته‌اند. آنها در یک سوله مخروبه اقدام به انجام چنین کار مهمی کرده‌اند. کشاورز توان استفاده از یک دستگاه کارآمد اما گران‌قیمت را ندارد. باید مراکزی مجهز به این دستگاه‌ها وجود داشته باشد که کار جداسازی را برای کشاورز انجام دهند. جداسازی هر کیلو کلاله خود یک‌میلیون تومان هزینه دارد. وقتی هزینه را کاهش دهیم هیچ‌کس نمی‌تواند با زعفران ایران رقابت کند.

وی در پایان گفت: زعفران نعمتی است که خداوند به مناطق محروم داده است. یک‌تن پیاز زعفران کشت‌شده بعد از ۵ سال ۵ تن محصول می‌دهد. پیاز درآمده چه می‌شود؟ کشاورز به اتباع افغانستان می‌فروشد آیا کشوری مثل هلند اجازه می‌دهد محصول استراتژیکش یعنی گل لاله به این سرنوشت گرفتار شود؟ ما هم باید مراکز سورس و دسته‌بندی پیاز داشته باشیم».