رکود تورمی در بازار مسکن تهران | خرید خانه به رؤیایی دوردست تبدیل شد
بازار مسکن تهران در پاییز ۱۴۰۴ با رکود تورمی سنگینی مواجه شده است؛ شرایطی که هم عرضه واحدهای مسکونی را کاهش داده و هم قیمت‌ها را به سطحی بی‌سابقه رسانده است. بررسی آمارها نشان می‌دهد عرضه آپارتمان در پایتخت نسبت به سال گذشته حدود ۴۹ درصد کاهش یافته و حجم معاملات در پایین‌ترین سطح سال قرار گرفته است. این وضعیت باعث شده خرید خانه برای بسیاری از خانوارها به یک رویا تبدیل شود و فشارها بر مستأجران بیش از گذشته افزایش یابد.
طبق گزارش‌ها، متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان در تهران در شهریور ۱۴۰۴ به ۱۲۵.۸ میلیون تومان رسیده است. این رشد قیمت در حالی رخ داده که تقاضای واقعی مصرفی خانوارها کاهش یافته است. دلیل اصلی این کاهش تقاضا، افت توان پس‌انداز و کاهشقدرت دریافت وام مسکن طی سال‌های اخیر است. در چنین شرایطی، بخش قابل توجهی از معاملات بازار توسط سرمایه‌گذاران انجام می‌شود و خانوارهای مصرفی عملاً از چرخه خرید خارج شده‌اند. کارشناسان معتقدند که کاهش عرضه و افزایش قیمت‌ها، بازار مسکن را وارد مرحله‌ای کرده که دسترسی به خانه برای طبقات کم‌درآمد و حتی بخشی از طبقات متوسط تقریباً غیرممکن شده است.
فشار سنگین بر مستأجران
از منظر مستأجران، وضعیت بازار مسکن تهران همچنان بحرانی است. افزایش قیمت‌ها و کاهش عرضه واحدهای جدید، بخش عمده‌ای از خانوارها را به سمت اجاره‌نشینی سوق داده است. آمارها نشان می‌دهد بیش از ۵۰ درصد ساکنان تهران مستأجر هستند و این نسبت در حال افزایش است. با توجه به رشد بی‌سابقه اجاره‌بها، بسیاری از خانوارها مجبور شده‌اند به مناطق حاشیه‌ای یا واحدهای کوچک‌تر نقل مکان کنند. کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه این روند می‌تواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای به همراه داشته باشد؛ از افزایش نابرابری گرفته تا کاهش کیفیت زندگی در کلان‌شهر تهران.
نقش سرمایه‌گذاران در معاملات
یکی دیگر از ویژگی‌های بازار مسکن در پاییز ۱۴۰۴، حضور پررنگ سرمایه‌گذاران است. بخش قابل توجهی از معاملات توسط کسانی انجام می‌شود که به قصد سرمایه‌گذاری وارد بازار شده‌اند، نه برای تأمین نیاز مصرفی. این موضوع باعث شده عرضه واقعی برای خانوارهای مصرفی کاهش یابد و قیمت‌ها بیش از پیش افزایش پیدا کند. کارشناسان معتقدند که نبود سیاست‌های مؤثر برای کنترل سوداگری در بازار مسکن، یکی از دلایل اصلی وضعیت فعلی است. در حالی که خانوارهای متوسط و کم‌درآمد توان خرید ندارند، سرمایه‌گذاران با خرید و نگهداری واحدهای مسکونی، فشار مضاعفی بر بازار وارد کرده‌اند.
نتیجه‌گیری
بازار مسکن تهران در پاییز ۱۴۰۴ با رکود تورمی سنگینی دست‌وپنجه نرم می‌کند. کاهش ۴۹ درصدی عرضه، رشد قیمت هر مترمربع آپارتمان به ۱۲۵.۸ میلیون تومان و افزایش سهم سرمایه‌گذاران در معاملات، شرایطی را رقم زده که خرید خانه برای بسیاری از خانوارها به یک رویا تبدیل شده است. بیش از نیمی از ساکنان تهران مستأجر هستند و فشارهای اقتصادی روزبه‌روز بیشتر می‌شود. کارشناسان تأکید دارند که بدون سیاست‌های جدی برای کنترل سوداگری، افزایش عرضه و حمایت از تقاضای مصرفی، بازار مسکن همچنان در مسیر رکود تورمی باقی خواهد ماند. در چنین شرایطی، «خداحافظی ابدی با خرید خانه» برای بخش بزرگی از جامعه، واقعیتی تلخ اما اجتناب‌ناپذیر است.
