پایان انتظار مردم تهران؛ سامانه بارشی از این تاریخ وارد ایران می‌شود

با آغاز فصل پاییز، بسیاری از کارشناسان هواشناسی و منابع طبیعی نسبت به کاهش بارش‌ها در ایران هشدار داده‌اند. آمارهای اولیه نشان می‌دهد که در برخی استان‌ها، میزان بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت کمتر از ۳۰ درصد بوده و این موضوع می‌تواند پیامدهای جدی برای منابع آبی و کشاورزی کشور به همراه داشته باشد. کاهش نزولات جوی در پاییز، که معمولاً فصل آغاز ذخیره‌سازی آب در سدها و منابع زیرزمینی است، نگرانی‌ها از کسری آب در سال آبی آینده را افزایش می‌دهد.

خشکی پاییز نه تنها تأثیر مستقیم بر کم‌آبی و کاهش ظرفیت سدها دارد، بلکه به افزایش تنش‌ها در بخش کشاورزی، باغداری و دامپروری نیز منجر می‌شود. کشاورزان و بهره‌برداران منابع طبیعی در استان‌هایی مانند خوزستان، اصفهان و فارس از هم‌اکنون با مشکل کمبود آب روبه‌رو هستند و کاهش بارش‌های پاییزی می‌تواند چرخه تولید محصولات اساسی را با اختلال مواجه کند. علاوه بر این، کاهش رطوبت خاک و سطح آب‌های زیرزمینی، خطر خشکسالی‌های شدیدتر در ماه‌های آینده را افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر، کمبود بارش‌ها می‌تواند اثرات زیست‌محیطی گسترده‌ای داشته باشد. کاهش رواناب رودخانه‌ها و جویبارها، خشک شدن تالاب‌ها و کاهش سطح آب در دریاچه‌ها، اکوسیستم‌های حساس و گونه‌های آبزی را تهدید می‌کند. کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه این روند می‌تواند به نابودی پوشش گیاهی طبیعی و افزایش گرد و غبار و ریزگردها منجر شود، مسأله‌ای که سال‌های گذشته در برخی استان‌ها بحران‌آفرین بوده است.

پیامدهای اجتماعی و اقتصادی خشکی پاییز

کمبود آب و کاهش بارش‌ها همچنین تبعات اقتصادی و اجتماعی دارد. محدودیت منابع آبی می‌تواند هزینه‌های تولید محصولات کشاورزی و مواد غذایی را افزایش دهد و فشار اقتصادی بر خانواده‌ها را بیشتر کند. همچنین احتمال افزایش مصرف آب در بخش خانگی و صنعتی، در شرایط کاهش منابع، مدیریت هوشمندانه آب را ضروری می‌سازد.

شهروندان و مسئولان محلی نیز باید آماده مواجهه با پیامدهای این خشکی باشند. از جمله اقدامات ممکن می‌توان به مدیریت بهینه مصرف آب، افزایش ذخایر استراتژیک و اطلاع‌رسانی عمومی برای کاهش هدررفت منابع اشاره کرد. کارشناسان محیط‌زیست بر لزوم اتخاذ سیاست‌های بلندمدت برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش خطرات خشکسالی تأکید دارند.

در مجموع، پاییز خشک و کم‌بارش ایران نه تنها یک هشدار کوتاه‌مدت است، بلکه می‌تواند زنگ خطری برای سال‌های آینده باشد. اگر برنامه‌ریزی مناسب و سیاست‌های مدیریت منابع آبی اتخاذ نشود، پیامدهای آن می‌تواند دامنه وسیعی از بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی را تحت تأثیر قرار دهد.

بارش‌های پاییزی آغاز شد؛ ورود سامانه بارشی جدید به کشور از روز شنبه

کارشناس هواشناسی گفت: بررسی آخرین داده‌های هواشناسی نشان می‌دهد از روز شنبه (۲۴ آبان)، از سمت استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی نخستین نشانه‌های ابرناکی و بارش ظاهر خواهد شد.

محمد اصغری کارشناس هواشناسی با بیان اینکه دلیل اصلی تأخیر در بارش‌های پاییزی پدیده پرفشار جنب حاره‌ای است، گفت: اکنون این پدیده جوی بر فراز خاورمیانه حاکم شده است.

وی افزود: پدیده پرفشار جنب حاره‌ای مانند یک سقف نامرئی در لایه‌های بالایی جو عمل می‌کند و مانع از صعود رطوبت و تشکیل ابر می‌شود. در واقع، تا زمانی که این سامانه فعال باشد، آسمان کشور صاف می‌ماند و بارندگی رخ نمی‌دهد.

اصغری ادامه داد: افزون بر این عامل، تغییرات الگوی جریان‌های جوی در مقیاس منطقه‌ای نیز در کاهش بارندگی نقش داشته است. کاهش انتقال رطوبت از سمت دریای مدیترانه، اقیانوس هند و دریای سرخ و همچنین تشدید پدیده تغییر اقلیم، از دیگر دلایل اصلی تداوم خشکی هوا در پاییز امسال است.

وی تأکید کرد: شرایط فعلی صرفاً موقتی نیست و باید آن را هشداری برای آینده دانست. تغییرات اقلیمی در منطقه و جهان باعث شده الگوی بارش‌ها در ایران نیز تغییر کند و این مسئله نیازمند آمادگی و برنامه‌ریزی ملی در حوزه مدیریت منابع آب و محیط زیست است.

کارشناس سازمان هواشناسی گفت: امروز هم در برخی نواحی صنعتی از جمله تهران، البرز، اصفهان و خوزستان، غلظت آلاینده‌های جوی به سطح ناسالم برای گروه‌های حساس رسیده و کیفیت هوا به‌شدت کاهش یافته است.

وی افزود: انتظار می‌رود این وضعیت آلودگی هوا حداقل تا پایان هفته ادامه داشته باشد، اما از اوایل هفته آینده شاهد تغییر نسبی در شرایط جوی و نفوذ موج جدیدی از بارش‌ها به کشور خواهیم بود.

اصغری در پایان خاطرنشان کرد: بررسی آخرین داده‌های هواشناسی نشان می‌دهد از روز شنبه (۲۴ آبان)، از سمت استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی نخستین نشانه‌های ابرناکی و بارش ظاهر خواهد شد.