نشان ملی استاندارد و تقویت خودروسازی ایران

متخصصان حوزه‌های صنعتی و اقتصادی اتفاق‌نظر دارند که تولید دانش‌بنیان یا تولید متمرکز بر دانش، توأم با کارآفرینی و اشتغالزایی، رمز شکوفایی صنعت داخلی و توسعه صنعتی است. تقویت تولید دانش‌بنیان با هدف افزایش بهره‌وری و توسعه اشتغال پایدار بسیار حائزاهمیت است.

کشورهای پیشرفته با تلاش مستمر در راستای توسعه تولید مبتنی بر دانش، صنعت داخلی خود را به سطحی از رشد و شکوفایی رسانده‌اند تا بتوانند محصولات تولیدی خود را به سایر کشورها صادر کنند و درصد بالایی از اشتغال، درآمد و ارزش‌افزوده کشورشان را به بخش‌های تولیدی اختصاص دهند، زیرا توسعه تولید دانش‌بنیان در کشور علاوه بر ایجاد اشتغال و آسایش، سبب تولید محصولات جدید و باکیفیت می‌شود.

در بیشتر کشورهای صنعتی به‌موازات سرمایه‌گذاری در بخش‌های مهم اقتصادی، به توسعه و بهبود صنایع خودروسازی نیز توجه و به‌طورمستقیم و غیرمستقیم (صنایع مرتبط) در این نوع صنایع سرمایه‌گذاری می‌شود. هرچند ممکن است سرمایه‌گذاری در صنایع داخلی به‌ویژه صنعت خودرو، اندکی بار مالی داشته باشد، اما برای تسریع در روند توسعه این صنعت در کشور و مرتفع کردن مشکلات حوزه خودرو به‌منظور جهانی‌سازی برند خودرو ایرانی، تقبل هزینه‌های این بخش از سوی دولت اجتناب‌ناپذیر است. صنعت خودروسازی ایران به‌عنوان رکن دوم اقتصاد ملی و یکی از بخش‌های مهم صنعتی، در حرکت به‌سمت توسعه اقتصادی، از جمله بخش‌های زیربنایی اقتصادی کشور است که به‌صورت مستقیم فرآیند توسعه تولید مبتنی بر دانش را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و از عوامل مهم توسعه کسب‌وکار و اقتصاد به‌شمار می‌رود. بنابراین توجه به تولید دانش‌بنیان و طراحی و تولید محصولات جدید در شرکت‌های خودروساز داخلی (سواری و تجاری) نقش مهمی در خودکفایی و ارتقای کیفی تولید ملی کشور دارد. طبق آمار و ارقام موجود، بخش تولید کشور «به‌ویژه صنعت خودروسازی» که همواره از افتخارات صنعت کشور محسوب می‌شود، تاثیر بسزایی در توسعه فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی و اشتغالزایی داشته و به این سبب، توجه به توسعه صنایع خودروسازی و صنایع وابسته به آن از اولویت خاصی برخوردار است. علاوه بر نقش صنعت خودرو در توسعه کسب‌وکار، ارتباط تنگاتنگ عموم افراد جامعه با صنعت خودرو در زمینه‌های گوناگون حمل‌ونقل، اهمیت خودرو در زندگی شهروندان از نظر دسترسی به خدمات و رفاه اجتماعی را دوچندان می‌کند و بیانگر نقش فرهنگی و اجتماعی این صنعت در اجتماع است.

 صنایع خودروسازی در ایران، به‌منظور توسعه تولید دانش‌بنیان و نوآورانه همواره با دانشگاه‌ها، مراکز علمی و پژوهشی کشور همکاری و همیاری داشته و برای تعیین راهبردهای پژوهشی در راستای خودکفایی و توسعه محصولات جدید، تبادل اطلاعات و فناوری و ارتقای کیفیت فعالیت‌های پژوهشی مرتبط با صنعت خودروسازی انجام گرفته که اتفاق میمون و مبارکی است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع، تولید محصولات جدید و استاندارد، با نرخ رقابتی، منجر به توسعه تولید و مبتنی بر دانش، اشتغالزایی، توسعه و رونق فروش و افزایش درآمد خوروسازان و تامین نظر مشتریان خودروهای ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی می‌شود، بنابراین توسعه تولید نوآورانه و تقویت برند خودروهای داخلی، توجه به استاندارد، کیفیت و قیمت‌گذاری مناسب باید بیش از پیش موردتوجه قرار گیرد.در مقوله تولید محصولات داخلی و ارزیابی کیفی کالا و خدمات، سازمان ملی استاندارد نماینده مصرف‌کنندگان است که با تدوین قوانین و قواعد مرتبط با استاندارد بر اجرای قوانین نظارت دارد. امروزه عامه مردم و فعالان بازار، علامت استاندارد را به‌عنوان نشانه کیفیت، ایمنی و سلامت کالا می‌شناسند و هنگام خرید کالا، درج نشان استاندارد روی محصولات را یکی از مهم‌ترین معیارهای‌شان برای خرید محصولات تولید داخل قرار می‌دهند. جایگاه استاندارد در جوامع امروزی پاسخگویی به نیاز مشتریان برای حصول اطمینان از کالاهای مصرفی است و علامت استاندارد این اطمینان‌خاطر را به مصرف‌کننده می‌دهد که کالاها مرغوب و ایمن هستند. باتوجه به بررسی‌های انجام‌شده، در حال‌ حاضر استانداردهای سختگیرانه‌ای در صنعت خودرو لحاظ می‌شود و خودروهای تولید داخل قبل از اخذ کلیه مجوزهای موردنظر سازمان ملی استاندارد، امکان شماره‌گذاری و عرضه خودرو به بازار را ندارند. از این حیث، خودروسازان داخلی کشور ملزم به رعایت و اجرای استانداردهای تعیین‌شده از سوی سازمان ملی استاندارد هستند، اما پس از تایید کیفی محصولات خودروسازان ایرانی توسط سازمان ملی استاندارد و صدور مجوز شماره‌گذاری، نشان ملی استاندارد روی خودروهای داخلی درج و نصب نمی‌شود. با عنایت به اینکه تولیدات خودروسازان داخلی به‌منظور بررسی تولیدات از حیث رعایت کامل استانداردهای تعیین‌شده توسط سازمان ملی استاندارد به‌صورت‌مستمر از سوی این سازمان مورد تست، ارزیابی و بازرسی قرار می‌گیرد تا تمامی استانداردهایی که از سوی این سازمان تعیین شده است، در فرآیند تولید محصول موردتوجه قرار گیرد و اجرا شود،اما باوجود اجرای موارد قانونی موردنظر سازمان ملی استاندارد در فرآیند تولید، نشان استاندارد روی موتور یا بدنه خودرو درج نمی‌شود.

در خاتمه پیشنهاد می‌شود سازمانی که بر اجرای استانداردها در شرکت‌های تولید خودرو نظارت مستمر دارد، به‌منظور صیانت از حقوق قانونی مصرف‌کنندگان و اطمینان‌خاطر مشتریان از کیفیت خودرو و با هدف تقویت برند خودروهای ایرانی و تولیدات دانش‌بنیان داخلی، نسبت به درج یا نصب نشان استاندارد روی خودروها و در معرض دید مشتریان (خریداران) اهتمام ورزد تا ضمن آگاهی خریدار و فروشنده از تایید کیفیت محصولات خودروسازی کشور توسط سازمان ملی استاندارد، موجب تقویت و ارتقای برند خودروسازان داخلی شود.