حلقه مفقوده اقتصاد ایران

طی سال‌های اخیر به دلیل اعمال تحریم‌های ظالمانه و کاهش درآمدهای نفتی، نقش صادرات غیرنفتی در ارزآوری برای کشور بیش از گذشته موردتوجه قرارگرفته است تا با حمایت از تولیدات صنایع داخلی بتوان بازارهای هدف را در اختیار گرفت. هرچند در این میان همچنان مشکلات گذشته همچون تورم بالا و تصمیمات خلق‌الساعه وجود دارد اما تغییر نگاه به این بخش با توجه به کمبود درآمدهای نفتی مشخص است. در این راستا، افزایش حجم صادرات غیرنفتی نیازمند الزاماتی است. یکی از ویژگی‌های اقتصاد ایران، وابستگی شدید اقتصادی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت است که به دلیل نوسانات قیمت نفت، باعث بروز عدم تعادل ساختاری در بخش‌های گوناگون اقتصاد شده است. به همین منظور یکی از پیشنهاد‌ها جهت رهایی از اقتصاد تک‌محصولی نفت و افزایش درآمدهای ارزی در کشور، توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی است. در همین راستا ما در صمت با یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به گفتگو نشستیم و نظر وی را در مورد رویکرد دولت سیزدهم در بخش صادرات جویا شدیم.

تاثیر اجلاس شانگهای بر آینده صادرات

جواد کریمی قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در مورد موضوع یادشده به صمت گفت: نتیجه رویکرد اقتصادی موفق جمهوری اسلامی به‌ویژه با همسایگانش و دیگر کشورهای آسیا، همین است که ظرف مدت کوتاهی رشد صادرات ما چشمگیر شده است.  این مقدار رشد در شرایطی شکل گرفته که توافقات هسته‌ای به ثمر ننشسته است. اگر توافق برجام انجام و موافقت‌نامه‌ها تکمیل شود، ظرفیت صادرات به کشورهای آسیا، به‌ویژه با توافقی که در اجلاس شانگهای داشته‌ایم، رشد چشمگیری خواهد داشت. تحقق این امر، همچنین تاثیر مستقیمی بر رونق صادرات و سپس اقتصاد کلان کشور می‌گذارد. در سال‌های گذشته این امر مشهود بوده که در اوج تحریم‌ها، با همسایگان و هم‌پیمانمان در منطقه و آسیا به تفاهم رسیده‌ و تحریم‌ها را خنثی کرده‌ایم.

نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متاسفانه در دولت‌های قبل این توجه و باور وجود نداشت و سبب شده بود که بخشی از تحریم‌ها تاثیرات مخربی بر حوزه اقتصاد کشور داشته باشد. اما در دولت سیزدهم، مشاهده می‌کنیم که تحریم‌ها تبدیل به فرصت شده است. در زمان‌هایی که به حوزه انتخابیه خود سرکشی می‌کنم، کارخانه‌هایی را می‌بینم که شیفت دوم و سومشان راه‌اندازی شده است. شاهد کارخانه‌هایی هستم  که دو سال پیش تعطیل بوده اما اکنون مجدد شروع به تولید کرده‌اند. قطعاً با ادامه این روند، رونق چشمگیری را در اقتصاد و تجارت کشور خواهیم دید که درنهایت ثمره آن را می‌توانیم در معیشت مردم مشاهده کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در بخش صادرات خدمات، خوب عمل کرده‌ایم یا خیر، اظهار کرد: چه در صادرات خدمات و چه در فروش دانش جای کار بسیاری داریم. بخش‌های مهمی از ظرفیت‌های ما معطل توسعه صادرات در آن بخش است. به‌قدر کافی در ارائه خدمات به مردم موفق عمل کرده‌ایم. لذا نیاز است که مازاد آن را صادر کنیم. به‌طور مثال در زمینه سدسازی، اکنون به اشباع رسیده‌‎ایم و یکی از سدسازان بزرگ دنیا هستیم. اما کشورهای همسایه در این موضوع عقب هستند‌، لذا باید دانش سدسازی را به این کشورها صادر کنیم تا ارزآوری و درآمد برای کشور حاصل شود. دولت باید به‌طور مشخص این موارد را لیست کند و ببیند در چه زمینه‌ای، چه نیازهایی در کشورها وجود دارد و شرکت‌های صاحب سبک و نام‌آشنا را برای صادرات خدمات فنی، مهندسی و یا پزشکی به آن محل اعزام کند. ما در بخش خدمات و صدور دانش،‌ می‌توانیم بسیار بهتر از صادرات در زمینه صنعت، کشاورزی و دیگر تولیدات عمل کنیم؛ به‌عبارتی‌دیگر صادرات خدمات، حلقه مفقوده اقتصاد ایران است.

منفعت در کیفیت و استاندارد است

کریمی قدوسی با بیان توصیه‌ای برای تولیدکنندگان اظهار کرد: سی سال پیش که درهای آسیای میانه به سمت تولیدکنندگان ایران باز شد، در مشهد مشاهده می‌کردم که ترکمنستان،‌ انبوهی از تولیدات ایران ازجمله صنعت مبل را استفاده می‌کرد. تولیدکنندگان در سه نوبت کار می‌کردند اما کیفیت را رعایت نمی‌کردند. درواقع تولیدکنندگان در زیر بدنه اصلی مبل که ظاهر زیبایی داشت، هرچه در دسترسشان بود مانند شانه تخم‌مرغ، پلاستیک، جعبه خالی و ... استفاده می‌کردند. پس از مدتی استفاده، شکل ظاهری مبل تغییر می‌کرد و این کار سبب شد که تولیدکنندگان ترکیه بازار را از دست بازرگانان ایرانی درآوردند.

 نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اما اکنون تولیدکنندگان ما هم از نظر کیفی و هم کمی در بهترین شرایط قرار دارند و به‌جرئت می‌توان گفت که تولیدات ما در سطح جهانی است. تولیدکننده به این باور رسیده است که منفعت در کیفیت و استاندارد است. لذا توصیه ما به تولیدکنندگان این است که منافع ملی را بر منافع مالی و شخصی ترجیح دهند تا تاثیرگذاری مثبتی برای اقتصاد کشور داشته باشند. همچنین مدیریت قیمت محصولات هم از مهم‌ترین بخش‌های توجه به صادرات است.