تصمیم پرهزینه اقتصادی در ایران

بازار باز سه سال است که به اقتصاد ایران اضافه شده تا بانک مرکزی از طریق آن بتواند نقدینگی بانک‌ها را کنترل کند. در هفته سوم تیرماه نرخ سود بازار باز در جهشی بی‌سابقه به بالاترین حد هفتگی تاریخی خود رسیده و یک گام دیگر به ۲۱ درصد نزدیک شد. بررسی بسط پول در این بازار نشان می‌دهد ضمن ثبات هفتگی تزریق پول در بازار باز اما نرخ پذیرش اوراق بدهی دولتی صعودی تر شده است.

تغییر سیاست بانک مرکزی در بازار باز

روند معاملات بازار باز در سومین هفته تیر ماه نشان از تغییر سیاست بانک مرکزی داشته است. نرخ سود در این بازار به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده تا نخستین رویداد از سه اتفاق مهم پانزدهمین مرحله بازار باز ثبت شود.

از آن جا که فعالیت بانک مرکزی در این بازار به منظور بهبود نقدینگی بانک‌ها و مدیریت نرخ سود در بازار بین بانکی انجام می‌شود، رصد معاملات هفتگی در بازار باز از اهمیت بالایی برخوردار است.

معاملات بازار باز از نوع ریپو است. زمانی که بانک مرکزی می‌خواهد تزریق پول در این بازار انجام دهد اوراق از بانک‌ها خریداری کرده و بانک‌ها نیز متعهد می‌شوند تا در تاریخ سررسیدمعلوم دوباره اوراق خود را از بانک مرکزی بخرند.

اکنون بسط پول برای سومین هفته متوالی در سطح ۶۰ همت قرار گرفته است.

بسط ثابت پول در بازار باز هفته سوم تیر ماه

در هفته منتهی به ۲۱ تیرماه بانک مرکزی در بازار باز ۵۹ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان اوراق از بانک‌ها خریداری کرده و به همین میزان نیز در نهادهای مالی پول تزریق کرد.

بررسی هفتگی تزریق نقدینگی در این بازار نشان می‌دهد بانک مرکزی برای سومین هفته متوالی است که در یک سطح ثابت (تقریبا ۶۰ همت) نیاز بانک‌ها را جواب می‌دهد.

نکته مهم دیگر در این بازار رشد نرخ پذیرش این نهاد با نیاز بانک‌ها است. در معاملات بازار باز بانک‌ها در ابتدا مبلغی اوراق را به بانک مرکزی پیشنهاد می‌دهند و این نهاد نیز متناسب با صلاحدید خود با هر میزان که بخواهد موافقت می‌کند.

در این هفته ارزش اوراق پیشنهاد شده از سوی بانک مرکزی برابر با ۷۹ هزار و ۱۹۰ میلیارد تومان بوده که تقریبا ۷۵ درصد آن پذیرفته شده است.

ضمن آن که میزان پیشنهادی بانک‌ها همچنان در سطح ۸۰ همت قرار داشته اما سهم پذیرش آن نسبت به هفته قبل تقریبا ۷ واحد درصد بیشتر شده است.

سومین رخداد قابل تامل در بازار باز رشد نرخ سود است که اکنون به بالاترین سطح خود رسیده است.

در پانزدهمین مرحله بازار باز در سال ۱۴۰۱ نرخ سود بازار باز به ۲۰.۹۱ درصد رسید. به عبارت اقتصادی تر استقراض بانک‌ها دراین بازار به پرهزینه‌ترین سطح خود در تاریخ برگزاری بازار باز رسیده است.

عاملی که به اعتقادبرخی کارشناسان می‌تواند منجر به رشد نرخ سود بین بانکی شده و سطح معاملات در بازار بین بانکی را تغییر دهد.