سود بانکی افزایش می‌یابد؟
در محافل کارشناسی کشمکش بر سر افزایش نرخ سود بانکی همچنان ادامه دارد. اخیرا افزایش نرخ سود بین بانکی نیز به انتظارات برای افزایش سود سپرده دامن زده است. اما آیا افزایش سود سپرده بدون افزایش نرخ سود تسهیلات برای بانک‌ها ممکن است؟
نرخ تورم در اقتصاد ایران در تمام سال‌های گذشته جز در مواردی معدود دو رقمی بوده و در برخی از سال‌ها این نرخ به بالای ۳۰ یا ۴۰ درصد هم رسیده است. نرخ تورم بالا، در ابتدایی‌ترین گام به کاهش قدرت خرید جامعه منجر می‌شود.
بر اساس آمار رسمی مرکز آمار، نرخ تورم سالانه ایران به ۲۵ درصد رسیده است. این یعنی جامعه با یک سرمایه ثابت، در مرداد امسال نسبت به مرداد سال گذشته، ۲۵ درصد از قدرت خرید خود را از دست داده است.
البته طبیعتا جامعه نیز در برابر این امواج تورمی، واکنش‌های دفاعی خاص خود را داشته و دارد. یکی از این واکنش‌ها تلاش برای فعال کردن پس‌اندازهای خرد در بازارهای مختلف است.
با سود آوری بازارهایی مانند ارز، سکه و بورس، بخش زیادی از نقدینگی وارد این بازارها شده و در بسیاری از ماه‌ها، باعث بر هم خوردن نظم این بازارها و ایجاد شوک‌های قیمتی شده است.
درحال‌حاضر آمارهای وزارت کار نشان می‌دهد، جامعه در سال‌های گذشته نه تنها از این بازارها روی گردان نشده که حتی سهم این بازارها در درآمد ثابت مردم نیز افزایش یافته است.
تا پیش از این یکی از راه‌هایی که مردم برای سودآوری از آن استفاده می‌کردند سپرده‌گذاری در بانک‌ها بود اما این روزها با سوددهی بالایی که بازارهای رقیبی مثل بورس و دلار دارند، کمتر افرادی تن به سپرده‌گذاری در بانک‌ها برای سود ۱۶ درصدی سالانه اما بدون ریسک می‌دهند.
از این رو مردم و کارشناسان پیشنهاد افزایش نرخ سود بانکی حداقل تا سطح تورم را مطرح می‌کنند. اما در سوی دیگر ماجرا بانک‌ها هستند که می‌گویند توان پرداخت سود سپرده بالا بدون افزایش نرخ سود تسهیلات را ندارند.
به نظر می‌رسد بانک‌ها در سال‌های آینده نه تنها از جهت اوراق مالی بدهی دولت در سال ۹۹ که حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود، بلکه از جهت رشد سود بانکی برای حفظ سپرده‌های بانک‌ها نیز با رشد هزینه مواجه خواهند بود.
همچنین بانک‌ها با رشد شدید تسهیلات‌دهی در سال ۹۹ که ۵۰ درصد نسبت به سال ۹۸ بوده، مواجه هستند. امسال علاوه بر تسهیلات عادی به واحدهای اقتصادی، تسهیلات کرونا و سایر طرحهای دولت هم روی دوش بانک‌ها بوده و دور از انتظار نیست که عملا در سال‌های آینده با رشد مطالبات معوق، استمهال بدهی‌های مردم به بانک‌ها، رشد هزینه‌های جذب منابع و… مواجه شوند. همه این مسائل عملا شرایط سختی را از جهت مخارج و هزینه‌های دولت برای بانک‌ها ایجاد کرده است.
اما در میان این کشمکش، مردم چه نظری در این باره ارائه می‌دهند؟ در ادامه تعدادی از نظرات آنان درباره ایده افزایش نرخ سود سپرده را خواهید خواند:
سود ۱۶ درصد و تورم ۲۵ درصدی؟
«اگر میخواهید سکه، دلار، مسکن وغیره…. به قیمت واقعی بیاید، باید سود سپرده‌گذاری مردم را ببرند بالا، ۱۸درصد هم در این تورم هیچ است، حداقل ۲۵درصد باید باشد».
«بنظر بنده وزیر اقتصاد فعلی با همفکری دولت باعث کاهش سود بانکی و بهم ریختن بازارها جهت کسب درآمد برای دولت این کار را انجام داد و باعث تورم افسار گسیخته شدن. در شرایطی که نقدینگی بسمت تولید نمی‌رود بهترین راه برای کنترل آن افزایش سود بانکی تا حد تورم می‌باشد و لاغیر»
« سود بانکی باید برود بالا ولی کنترل بانک‌ها مسئله‌ای است که باید در نظر گرفته شود»
«به یک درصد میگن افزایش؟ بعد هم توقع دارین مردم سپرده‌گذاری کنن؟ بجای اینکه در این شرایط سرمایه بانک‌ها را ( با بالا بردن سود بانکی) افزایش دهید تازه با اما و اگر کارها انجام بدین؟ تا دیر نشده سود بانکی را افزایش دهید»
«باید سود بانک‌ها بیش از ۲۵درصد شود با این تورم. ولی چون بورس سود بیشتری برای دولت دارد، به خاطر مالیات فروش سهمی که جابه‌جا می‌شود سود زیادی برای دولت دارد، پس سود بانک باید غیرواقعی باشد تا به زور همه وارد ریسک بورس شوند».
«رئیس بانک مرکزی میگه اگر سرمایه از بانک خارج شود باعث تورم میشه… خوب چرا کاری می‌کنید که مردم پول خود را از بانک بیرون بکشند؟ اگر میخواهید سرمایه جذب بانک‌ها شود سود باید به حدی بالا بره که در پایان سال، سپرده‌گذار ضرر نکند»
«چرا سود بانکی را رقابتی نمی‌کنید؟ با رقابتی کردن سود بانکی سرمایه زیادی وارد بانک‌ها می‌شود، هم کمبود سرمایه بانک‌ها جبران می‌شود و هم باعث وام‌دهی به تولیدکنندگان، کارخانجات، مسکن و… می‌شود و تا حدودی مشکلات مالی مردم حل می‌شود»
«بجای پیش‌فروش نفت که بدهی روی دست دولت بعدی میذاره و موجب تورم و فشار مجدد به مردم میشه، چرا سود بانکی را افزایش نمی‌دهید؟»
«از وقتی سود سپرده بانکی رو اوردن پایین سرمایه‌های خرد وکلان از بانک‌ها زدن بیرون و هرکدوم به سمت یک بازار حمله کردن و یکی پس از دیگری نابود شدن»
« اصلا مگه بده مردم پولشونو بذارن بانک با خیال راحت سود خوب بگیرن و بانک هم سرمایه‌گذاری کنه سهم وسود خودشو برداره»
« با افزایش سود بانکی هم کمکی به زندگی مردم میشه و هم کمک به بانک‌ها تا کمبود سرمایه خودشان را جبران کنند اگر این وضع پیش بره سرمایه داران کلان، سرمایه خود را از ایران خارج می‌کنند»
«بجای طرحهای مختلف از جمله پیش فروش نفت، اوراق بهادر و …. سود بانکی را افزایش دهید تا مردم راغب شن پول خود را در بانک سپرده‌گذاری کنند تا بانک‌ها بدون مشکل به تولیدها، به مردم، کارخانجات و.. وام دهند تا در جهت تولید و رونق اقتصادی جامعه استفاده شود»
«امثال من که از بورس اطلاعی ندارن وارد بازار بورس نمیشن و سرمایه خود را تبدیل به ارز یا طلا می‌کنند ولی اگر سود بانکی افزایش پیدا کند مطمئنا امثال من در بانک‌ها سپرده‌گذاری می‌کنند.»
افزایش سود تسهیلات؛ آری یا نه؟
در کنار این برخی از مردم هم درباره این گفته کارشناسان که افزایش نرخ سود سپرده بدون افزایش نرخ سود تسهیلات ممکن نیست، اظهار نظر کرده‌اند. در زیر نظر تعدادی از نظرات مردم را درباره افزایش نرخ سود تسهیلات می‌خوانید:
« تسهیلات با سود بالا باعث میشه مردم پول زیادی رو از بانک‌ها وام نگیرند و این یعنی کنترل نقدینگی یا برای صاحبان صنایع، موقعی که حقوق کارگران براشون هیچی نیست و یا پول برق و گاز و … هیچی نیست و تازه به راحتی فرار مالیاتی می‌کنند، این باعث میشه صاحبان صنایع پولدار تر شوند و اختلاف طبقاتی زیاد بشه»
«بستنی هزار تومانی یک شبه هزار وپانصد می‌شود. نوشابه‌های هزار تومانی هفت هزار وپانصد آن هم یک شبه بدون دلیل. خوب نرخ تسهیلات هم بیشتر بدهند این دو قلم نمونه ساده تولید‌کننده بود نرخ بهره مسلما باید در این شرایط بین ۲۵ الی ۳۰ درصد خیلی هم کم می‌باشد»
«دنبال بهونه میگردن نرخ تسهیلات رو بالا ببرن، کم تو این چند سال سود کردن می‌خوام بیشتر از مردم گرفتار سود بگیرن! »
« من یک دامدارهستم بااین قیمت شیروگوشت وتهسیلات ۱۸درصدکل سرمایه را ازدست دادام حالاسود وام بشود۲۵درصد بایدکل دامداری رابدهیم به بانک‌ها وخودمان برویم داخل سطل زباله ها»
اگر سود سپرده زیاد نشود مردم پولشون از ب انک میکشن بیرون زودتر سود سپرده را یاد ک نید