رابطه معکوس بورس با این بازار

طی روزهای اخیر بازار ارز بار دیگر با نوسان همراه شده و همین مسئله نیز باعث ورود مجدد دلار آزاد به کانال ۲۴ هزار تومان و دلار صرافی‌های بانکی به کانال ۲۳ هزار تومان شده است. عمدتا مسائل جهانی و موضوع اعمال مجدد تحریم‌ها، از جمله دلایل افزایش قیمت در بازار ارز عنوان می‌شود. اما در این میان در بازار فرض دیگری هم شنیده می‌شود؛ افت بورس موجب گرانی دلار شد.

مهدی پورمهر، کارشناس بازار ارز در پاسخ به این سوال که آیا بین افزایش قیمت دلار و منفی شدن شاخص بورس در روزهای اخیر رابطه‌ای وجود دارد؟ می‌گوید: این ممکن است که مردم در این مدت پول‌هایشان را از بورس به سمت ارز برده باشند چون دلار اخیرا رشد خوبی داشته. افراد زیادی در بازار سرمایه سود خوبی بردند و الان تاب زیان ندارند. بنابراین طبیعتا سبد سرمایه‌شان را اصلاح خواهند کرد.

او می‌افزاید: همیشه قیمت دلار با شاخص بورس رابطه مثبتی دارد. ارز که بالا می‌رود روی بورس تاثیر می‌گذارد چون با سود آوری شرکت‌ها ارزش دارایی‌هایشان زیاد می‌شود و برای سرمایه‌گذاری جذاب می‌شوند ولی وقتی بورس سود آور می‌شود، تاثیری بر ارز ندارد.

وی با نگاهی به آینده قیمت دلار عنوان می‌کند: اکنون حتی ارز نیمایی هم بالا رفته و از ۲۱ هزار تومان گذشته، در بازار زمزمه‌هایی شنیده می‌شود مبنی بر این که نرخ ارز آزاد ممکن است همچنان رشد داشته باشد. این دور از ذهن نیست و شاید لازم است نرخ ارز خودش را اصلاح کند.

به گفته او، برخی کارشناسان از سال گذشته پیش‌بینی می‌کردند که رشد قابل توجهی در قیمت ارز اتفاق بیفتد، چرا که از یکسو تحریم‌ها را داشتیم و از سوی دیگر کسری بودجه زیادی در داخل وجود داشت.

آنطور که پورمهر می‌گوید اگر سال پیش جلوی رشد قیمت گرفته نمی‌شد این ارز به ۳۰ هزار تومان ممکن بود برسد. اما با وارد کردن نرخ نیمایی و با طرق مختلف جلوی رشد بیش از حد را گرفتند. بنابراین امسال احتمالا آنچه سال گذشته رخ نداد شاید محقق شود.

تنش‌های منطقه بر افزایش قیمت دامن خواهد زد؟

اواخر مردادماه درپی پیام توییتری ترامپ، «شیخ محمد بن زاید» ولیعهد ابوظبی هم با انتشار متنی در توییتر اعلام کرد که اسرائیل و امارات توافقی را برای عادی‌سازی روابط میان دو طرف امضا کردند. خبرگزاری رسمی امارات هم متن بیانیه مشترک امریکا، اسرائیل و امارات درباره این موضوع را منتشر و از آن به دستاورد دیپلماتیک تاریخی تعبیر کرد. سازمان ملل متحد و برخی مقامات اروپایی نیز از این توافق استقبال کردند. پورمهر معتقد است این موضوع می‌تواند بر افزایش قیمت ارز ما موثر باشد.

اخیرا نیز شناورهای گارد ساحلی امارات عربی متحده به چند لنج صیادی ایرانی تیراندازی و یکی از آنها را توقیف کردند. به نظر می‌رسد این موضوع هم بتواند سیگنالی مبنی بر تنش‌های منطقه‌ای در بازار ارز ایجاد کند.

پورمهر به این سوال که کدام عوامل موجب افزایش قیمت ارز خواهند بود؟ پاسخ می‌دهد: اولا تا آخر سال که بورس رشد شارپی خود را از دست خواهد داد، تقاضاها به سمت سایر بازارها جاری خواهد شد. ثانیا ذخایر ارزی ما محدود است و احتمال تشدید دوباره تحریم‌ها وجود دارد.

به عقیده او، احتمال این که ترامپ این دوره نیز رئیس‌جمهوری باشد بسیار زیاد است، چون معمولا پیش‌بینی مردم با واقعیت سازگار است. ممکن است همانطور که پمپئو گفته تحریم‌ها بازگردد.

او تاکید می‌کند: حتی اکنون در بحث سیاست‌های بین‌الملل موضوع مراوده کشورهای عربی با اسرائیل فشارهای مجددی را برای ایران رقم خواهد زد. در مجموع این عوامل ما را به این می‌رساند که در آینده با محدودیت‌های ارزی بیشتری مواجه خواهیم بود. حتی اگر این محدودیت‌ها هم نباشد وقتی این نوع اخبار منتشر می‌شود، خود به خود بازار ارز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و جو روانی ایجاد می‌کند.

به باور پورمهر تنها عامل کنترل قیمت ارز ایجاد اعتماد در بازار سهام است. او توضیح می‌دهد: باید بازار سهام را حمایت واقعی کنند به این شکل که رئیس‌جمهوری برای مردم اعتماد ایجاد کند اما واقعی. نه آنکه پشت پرده حرفی بزند و بورس را رونق دهد بعد به یک باره بازار بریزد. باید در بازار بورس اعتماد واقعی شکل گیرد تا نقدینگی همچنان به این سو جذب شود.