بورس با رونق تولید رابطه‌ای ندارد

واحدهای تولیدی و صنعتی کشور با کمبود نقدینگی و یا عدم نقدینگی روبه‌رو هستند و بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و صنعتی بایستی از طریق منابع بانکی و برخی دیگر نیز بر این باور هستند که نقدینگی از طریق بورس می‌تواند جذب تولید شود. در این خصوص با یک کارشناس مسائل اقتصادی به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که مشروح آن به شرح ذیل است:

سمانه گلاب در گفت‌وگو با خبرنگار گسترش نیوز در پاسخ به این پرسش که واحدهای تولیدی و صنعتی کشور با مشکل نقدینگی روبه‌رو هستند و دولت برای تامین نقدینگی واحدهای تولیدی و صنعتی چه کارهایی نیاز است که انجام دهد؟ اظهارکرد: برای تامین نقدینگی واحدهای تولیدی دو سازوکار درون سازمانی و برون سازمانی تعریف می‌شود. در سازوکار درون سازمانی واحدهای تولیدی و صنعتی از طریق پذیره‌نویسی اوراق و تجدید ارزیابی دارایی‌های بنگاه‌ها انجام می‌گیرد که فروش سهام واحدهای تولیدی در بازار سرمایه یکی از این روش‌ها است.

وی افزود: در سازوکار برون سازمانی، بانک‌ها عمده‌ترین منابع برای تامین نقدینگی واحدهای تولیدی و صنعتی هستند ولی در کشور ما همیشه بحث بر این موضوع بوده که بنگاه‌های اقتصادی به دریافت تسهیلات بانکی متکی نباشند و از طریق بازارهای مالی درخصوص جذب نقدینگی اقدام کنند.

این کارشناس اقتصادی، تصریح کرد: شواهد بین‌المللی نشان می‌دهد که تامین نقدینگی واحدهای تولیدی و صنعتی کشورهایی همچون آلمان و ژاپن بانک محور هستند و بانک‌ها درخصوص تامین نقدینگی واحدها اقدام می‌کنند ولی در کشور امریکا بنگاه‌های اقتصادی از طریق بازارهای مالی سرمایه خود را جذب می‌کنند.

گلاب در ادامه، بیان کرد: درخصوص اینکه دولت چگونه می‌تواند نقدینگی واحدهای تولیدی را تامین کند می‌توان به این موضوع اشاره کرد که دولت یک بدهکار بانکی است و اگر بتواند بدهی خود را به بانک‌ها پرداخت کند در اینصورت بانک‌ها می‌توانند درخصوص اعطای تسهیلات به واحدهای تولیدی و صنعتی اقدام کنند تا مشکل نقدینگی آنها برطرف شود.

وی افزود: بعضی از بنگاه‌های بزرگ اقتصادی کشور مانند قطعه سازان خودرو با واسطه یا بدون واسطه از دولت طلبکار هستند و اگر دولت بتواند درخصوص پرداخت بدهی خود به بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی اقدام کند نقدینگی به سمت واحدهای تولیدی و صنعتی هدایت خواهد شد.

نقدینگی تنها راه‌حل واحدهای تولیدی نیست

این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به اینکه تامین نقدینگی تنها راه‌حل رفع مشکل واحدهای تولیدی و صنعتی نیست، گفت: در سال‌های گذشته، بارها درخصوص نقدینگی و یا کمبود نقدینگی صحبت هایی شده است ولی در این سال‌ها مشاهده کرده‌ایم که میزان نقدینگی در کشور افزایش داشته است ولی نقدینگی نتوانسته است که به سمت تولید هدایت شود و این موضوع می‌تواند دو دلیل عمده داشته باشد.

گلاب اظهارکرد: یا سازوکارهای بنگاه‌های اقتصادی مناسب نیست که نمی‌توانند نقدینگی را به سمت خود جذب کنند و یا اینکه محصولات تولیدی واحدها نسبت به بازارهای واسطه گری جذابیت کمتری دارند که نقدینگی به سمت آن سرازیر نمی‌شود.

وی افزود: به نظر می‌رسد که سازوکارهای بنگاه‌های اقتصادی در مسیر درستی حرکت کرده است ولی اینکه چرا نقدینگی به سمت واحدها هدایت نمی‌شود موضوعی است که بارها به آن پرداخته شده است و معلوم نیست که چرا راهکارها عملی نمی‌شود.

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: فضای اقتصادی کشور به گونه‌ای است که نقدینگی نمی‌تواند به سمت تولید هدایت شود و برخی از بنگاه‌های بزرگ اقتصادی هستند که نقدینگی را جذب می‌کنند ولی در عمل کار تولید انجام نمی‌دهند و به نظر می‌رسد که بایستی سازوکارهایی که باعث شده است نقدینگی به سمت تولید هدایت نشود را ریشه یابی کرد.

بین بورس و رونق تولید رابطه‌ای وجود ندارد

این کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به این پرسش که بازار سرمایه می‌تواند به جذب نقدینگی واحدهای تولیدی و رونق تولید کمک کند؟ گفت: بورس یکی از ابزارهای مالی برای تامین سرمایه در گردش بنگاه‌ها است و واحدهای تولیدی و صنعتی بسیاری هستند که درحال‌حاضر در بازار سرمایه حضور دارند و سرمایه‌های بسیاری را از این طریق جذب می‌کنند ولی موضوع مهم‌تر این است که آیا جذب سرمایه خواهد توانست در اختیار رونق تولید قرار بگیرد.

گلاب اظهارکرد: بازار سرمایه می‌تواند به جذب نقدینگی بنگاه‌ها کمک کند ولی این موضوع به تنهایی نمی‌تواند به رونق تولید کمک کند و رونق تولید به سازوکارهای دیگری نیز نیاز دارد. واحدهای بزرگ بسیاری هستند که درحال‌حاضر در بورس فعالیت می‌کنند که عملا ورشکسته هستند و اتفاقا سرمایه‌های عظیمی را از طریق بازار سرمایه جذب می‌کنند.

وی تصریح کرد: بایستی فضای مطمئن برای فعالیت بنگاه‌ها فراهم شود تا بتوانند سرمایه‌ای را که جذب کرده‌اند را در راستای رونق تولید به کار گیرند.

گلاب در پایان، بیان کرد: آن چیزی که در بازار سرمایه مشاهده می‌شود این است که بین بورس و بنگاه‌ها رابطه مستقیمی برای جذب سرمایه وجود دارد ولی بین جذب نقدینگی از طریق بازار سرمایه و رونق تولید رابطه‌ای وجود ندارد.