خبر خوب درباره استخدام دولتی معلولان

محمد رضا شهبازی در ارتباط با الزام قانونی ۳ درصد مجوز استخدامی معلولان در دستگاه‌های دولتی و عمومی اظهار کرد: بر اساس قانون حمایت از حقوق معلولان، دستگاه‌های اجرایی باید ۳ درصد افرادی که استخدام می‌کنند را از افراد دارای معلولیت پذیرش داشته باشند.

وی ادامه داد: از دو سال گذشته و بعد از ابلاغ قانون جدید پیگیر موضوع بودیم؛ سازمان امور استخدامی کشور به خوبی از این موضوع حمایت کرد و در نتیجه تمامی مجوزهایی که برای دستگاه‌های اجرایی در بخش استخدام به‌صورت پیمانی و رسمی مجوز صادر می‌شود حتماً قبل از آن ما سهمیه ۳ درصد معلولان را تعیین کرده‌ و کاملاً مشخص است که در چه رشته شغل‌هایی باید معلولان به کار گرفته شوند.

مدیرکل دفتر توانمندسازی معلولان سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان گفت این قانون به‌طور کامل اجرا شده است؟ عنوان کرد: علی‌رغم همکاری سازمان امور استخدامی در تعیین سهمیه‌ها همچنان مشکلی وجود دارد و آن این‌که بعضی مواقع مجوز استخدام قراردادی به سازمان‌ها داده می‌شود و بعد سازمان‌ها در بعضی شرایط آن سهمیه ۳ درصدی را یا اصلاً رعایت نمی‌کنند یا ناقص رعایت می‌کنند و وقتی هم که می‌خواهیم پیگیری کنیم می‌گویند این استخدام قراردادی است و اینکه استخدام رسمی پیمانی نیست.

برخی مؤسسات عمومی سهمیه استخدام معلولان را رعایت نمی‌کنند

شهبازی تصریح کرد: موضوع مهم‌تر در این قضیه این است که قانون برای همه دستگاه‌های دولتی، سازمان‌ها، نهادها و مؤسسات عمومی، شرکت‌های غیردولتی و حتی نهادهای انقلابی و … است ولی بعضی از مؤسسات عمومی مثل شهرداری‌ها و یا شرکت‌های غیردولتی برای استخدامشان از سازمان امور استخدامی مجوز نمی‌گیرند. آنها خودشان باید این موضوع را اجرا کنند اما در خیلی از موارد اجرا نمی‌کنند و ما هم قانوناً دنبال این هستیم که مجدداً بتوانیم این دستگاه‌ها را طوری مجاب کنیم که ماجرای استخدام ۳ درصد اتفاق بیفتد.

وی با اشاره به این‌که ماده ۳۱ قانون حمایت از معلولان، کمیته نظارت بر اجرای قانون پیش‌بینی کرده که رئیس‌ آن، معاون اول رئیس جمهور است، عنوان کرد: سازمان بهزیستی مکاتباتی را با ایشان به عنوان رئیس کمیته ماده ۳۱ قانون حمایت از حقوق معلولان انجام داده تا این کمیته تدبیری اتخاذ کند و به سایر دستگاه‌ها ابلاغ کند که قانون ۳ درصد برای همه دستگاه‌ها اعم از دولتی، عمومی، نهادهای انقلابی و شرکت‌های غیردولتی که از بودجه دولتی استفاده می‌کنند، اجرایی شود.

اصلاح قانون برای جذب سهمیه ۳ درصد معلولان زمان‌بر است

مدیرکل دفتر توانمندسازی معلولان سازمان بهزیستی کشور افزود: از سوی دیگر به دنبال آن هستیم تا به نحوی این موضوع را به‌سمت الزامی شدن پیش ببریم در این بین اگر بخواهیم به‌سمت اصلاح قانون برویم طبیعتاً زمان طولانی خواهد برد؛ در حال حاضر در حال رایزنی با سازمان امور استخدامی هستیم تا ببینیم با چه روشی سریع‌تر بتوانیم آن را اجرایی کنیم.

شهبازی در پاسخ به آنا مبنی بر این‌که مگر سازمان‌ها برای انجام استخدام‌ها نیازمند استعلام از سازمان امور استخدامی نیستند، گفت: در قانون حمایت از معلولان این موضوع ذکر شده ولی مکانیزم به‌کارگیری آن به‌گونه‌ای تعریف شده که به سازمان امور استخدامی کشور ارتباطی ندارد؛ یعنی وقتی که قانون تصویب شد بر اساس تصویب قانون آنها باید مکانیزم‌هایشان را به گونه‌ای تعریف کنند که این اتفاق بیفتد که یا این اتفاق نمی‌افتد یا اگر می‌افتد، کمرنگ است.

وی در خصوص اعضای کمیته نظارت بر اجرای قانون معلولان نیز بیان کرد: نهاد نظارتی بر اجرای قانون کمیته‌ای است که بر اساس ماده ۲۱ قانون حمایت از معلولان این‌گونه تشکیل می‌شود که عنوان آن «کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون» است و معاون اول رئیس جمهور، وزیر تعاون و کار و رفاه اجتماعی دبیر این کمیته و ۱۳ عضو دیگر به صورت سازمانی و اداری دارد که اعضای دیگری از کمیسیون‌های مجلس و افراد معتمد و صاحب‌نظر هم به آنها اضافه می‌شوند و بر حسن اجرای قانون نظارت می‌کنند.

مکانیزم اجرای ماده ۱۵ قانون حمایت از معلولان مشکل دارد

مدیرکل دفتر توانمندسازی معلولان سازمان بهزیستی کشور اذعان کرد: ما از این کمیته نظارتی در حال پیگیری هستیم چون قانون وجود دارد یعنی اگر ماده ۱۵ قانون حمایت از معلولان را که به استخدام ۳ درصد اشاره کرده ملاحظه کنید؛ دقیقاً در قانون آمده که دستگاه‌های دولتی، دستگاه‌های عمومی اعم از وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و مؤسسات، شرکت‌ها و نهادهای عمومی و انقلابی و دیگر دستگاه‌هایی که از بودجه عمومی کشور استفاده می‌کنند باید قانون ۳ درصد را اعمال کنند. از نظر قانونی مشکل نداریم ولی از نظر مکانیزم و اجرای قانون مشکل داریم.

شهبازی افزود: بر اساس بند ز آیین‌نامه ماده ۴۲ قانون خدمات کشوری، تشخیص توانایی انجام کار به عهده دستگاه استخدام‌کننده است و اتفاقی که در ارتباط با این سهمیه ۳ درصد می‌افتد این است که معلولان آزمون را می‌دهند، نمره کتبی آزمون را هم می‌آورند و به مرحله مصاحبه می‌رسند، در مصاحبه علی‌رغم این‌که نماینده ما هم معمولاً در آن مصاحبه حضور دارد ولی چون تشخیص نهایی با دستگاه است، دستگاه می‌گوید این فردی که آمده، توانایی انجام کار را ندارد و معلولان را مردود می‌کنند که یکی از چالش‌های ما در اجرای این قانون اینجاست.

وی افزود: در شرایطی که فردی اعتراض داشته باشد براساس همین آیین‌نامه‌ای که ذکر شد دانشگاه علوم پزشکی کمیسیونی برای رسیدگی به این موضوع تشکیل می‌دهد یعنی باز هم رسیدگی به این موضوع به سازمان بهزیستی یا کمیسیون‌های پزشکی آن ارجاع نشده و افراد باید برای پیگیری وضعیت خود دست به دامن دانشگاه‌های علوم پزشکی شوند و آنها نظر نهایی را بدهند.

۱۳۰۵ سهمیه استخدامی معلولان در سال ۹۹

مدیرکل دفتر توانمندسازی معلولان سازمان بهزیستی کشور در ارتباط با اقدام این اداره کل برای پیگیری این موضوع نیز گفت: در خصوص اجرای قانون ۳ درصد مکاتباتی هم با سازمان امور استخدامی انجام شده است. همچنین توسط وزیر رفاه پیشنهاد اصلاح آیین‌نامه قانون داده شده تا یک کمیته مشترک سازمان بهزیستی و دستگاه اجرایی بتوانند این تصمیم‌گیری را انجام دهند که در مراحل اداری‌اش است اما از آنجایی‌که معمولاً قانون خدمات کشوری این حق را به دستگاه‌های اجرایی می‌دهد آنها با این موضوع مخالفت می‌کنند و پیشبردش یک مقدار زمان‌بر و سخت خواهد بود.

شهبازی در ارتباط با آمار استخدام‌ها در سال ۹۹ نیز عنوان کرد: امسال یک هزار و ۳۰۵ سهمیه استخدامی برای ۲۱ دستگاه اجرایی داشتیم که ۹۶۱ موردش مربوط به مجوزهای سال ۹۹ و ۳۴۴ مورد آن مربوط به سهمیه‌های سنوات گذشته بود.

سهمیه استخدامی معلولان که استفاده نشده به سال بعد منتقل می‌شود

وی تصریح کرد: سهمیه معلولان هر سال توسط سازمان امور استخدامی صادر شده و سپس سهمیه معلولان ستاره‌دار می‌شود و در صورتی‌که سازمانی افراد معلول را در آن رشته شغل به‌کار نگیرد آن رشته شغل خالی مانده و اجازه جذب جایگزین دیگری وجود ندارد و سهمیه به سال بعد منتقل می‌شود.

مدیرکل دفتر توانمندسازی معلولان سازمان بهزیستی کشور در پایان با بیان این‌که وزارت بهداشت هم مجوز جداگانه‌ای برای به‌کارگیری معلولان دارد، گفت: مجوز استخدامی سال ۹۹ وزارت بهداشت ۳۹ هزار نفر بود که ما تنها یک هزار و ۱۷۰ سهمیه برای امسال می‌توانستیم از سهمیه معلولان داشته باشیم ولی چون آن رشته‌ها خیلی تخصصی است معمولاً افراد دارای معلولیت کمتری ثبت‌نام می‌کنند. براساس آخرین بررسی‌هایی که از سازمان سنجش انجام شده تنها ۳۴۴ نفر برای این سهمیه مشاغل ثبت‌نام کردند.