ایمنی بر تولید ارجح است

ایران کشوری زلزله‌خیز است؛ بنابراین توجه به شاخص‌های استاندارد در روند ساخت‌وساز در این کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تامین فولاد و محصولات فولادی استاندارد برای ساخت مسکن ایمن اهمیت ویژه‌ای دارد، بر همین اساس فرآیند تولید فولاد و محصولات فولادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. استاندارد تولید فولاد و محصولات فولادی در کشور ما منطبق بر استانداردهای روز دنیا شکل‌ گرفته و توسعه ‌یافته است. استاندارد ملی ایران پوشش کاملی از مقررات بین‌المللی بر تولید محصولات ایران را دارد. با این‌ وجود انتقاداتی به این روند وارد است، چراکه نظارت بر رعایت این استانداردها مطلوب نیست. در واقع در مواردی شاهدیم که حفظ تولید بر رعایت استانداردها اولویت می‌یابد.

دلایل متعددی برای بی‌توجهی به شاخص‌های استاندارد و رعایت ایمنی در کشور وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به حفظ موقعیت‌های شغلی یا تداوم تولید اشاره کرد. در واقع این دلایل بر رعایت استانداردها رجحان می‌یابد و برخی واحدهای صنعتی نیز با علم به آن، رعایت استانداردها را در مسیر تولید خود آن‌طور که باید موردتوجه قرار نمی‌دهند.

بخشی از مقوله استاندارد که اغلب در تولید محصولات فولادی موردتوجه قرار نمی‌گیرد، وزن کالاست (یعنی وزن استاندارد کالا در طول) و بعضا محصولات فولادی با وزن کمتر از استاندارد تولید می‌شوند. از آنجا که در بازار داخلی بعضا شاخه‌فروشی برای مصارف خرد جریان دارد، تقاضا برای این دست محصولات غیراستاندارد وجود دارد. در برخی بازارهای هدف صادراتی مانند عراق و افغانستان نیز که نظام‌های نظارتی ضعیف‌تری دارند، این روند جریان دارد. یعنی شاهد ورود محصولات فولادی با وزن کمتر از استاندارد به این کشورها هستیم.

در چنین شرایطی، فرصتی برای سودجویی و فرصت‌طلبی عده‌ای خاص فراهم‌ می‌شود، اما ورود چنین محصولاتی به کشورهایی که سیستم نظارتی قوی دارند، ممکن نیست. به‌عنوان‌مثال، ایران علاوه بر دو کشور عراق و افغانستان که پیش‌تر هم اشاره شد، به بسیاری دیگر از کشورهای همجوار مانند ترکیه، گرجستان، ارمنستان، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و... نیز محصولات فولادی صادر می‌کند اما امکان صادرات محصولات سبک و خارج از استاندارد جهانی به این کشورها وجود ندارد.

فروش محصولات خارج از استاندارد به برند محصولات فولادی ایرانی آسیب می‌زند و همین موضوع، زمینه کاهش قیمت محصولات فولادی ما را در بازارهای هدف صادراتی فراهم می‌کند و حتی به ارزان‌فروشی محصولات فولادی ایران در بازارهای جهانی منجر می‌شود.

بخش قابل‌توجهی از محصولات فولادی کشور به عراق صادر می‌شود و این کشور از ظرفیت بالایی برای مصرف محصولات فولادی برخوردار است؛ در نتیجه این بدنامی را باید به‌منزله خسران برای همه تولیدکنندگان قلمداد کرد. متاسفانه برخی تولیدکنندگان وزن محصولات خود را کاهش می‌دهند و بدون توجه به الزامات مشخص‌شده ازسوی مراجع رسمی، اقدام به تولید محصول می‌کنند و حتی محصولات خود را شاخه‌ای و گران‌تر از تولیدات باکیفیت به فروش می‌رسانند، اما این اقدام همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد، زمینه افت قیمت محصولات باکیفیت را فراهم می‌کند.

نبود نظارت کافی بر رعایت استانداردهای موجود در مسیر تولید فولاد در کشور در نهایت به ضرر مصرف‌کننده و برخی خریداران تمام می‌شود. در چنین شرایطی، از متولیان امر در سازمان ملی استاندارد و همچنین مسئولان مربوط در وزارت صنعت، معدن و تجارت انتظار می‌رود زمینه اجرای استانداردها را فراهم کنند.

محصولات فولادی ساختمانی در ساختمان‌سازی کاربرد دارند؛ یعنی زندگی و سلامت انسان‌ها وابسته به کیفیت این دست تولیدات است؛ از همین رو نباید به هیچ بهانه‌ای از رعایت نشدن استانداردها گذشت. در واقع بیکاری و حذف موقعیت‌های شغلی در مقایسه با جان و سلامتی انسان‌ها، در درجه دوم اهمیت قرار دارد؛ به‌ویژه که ایران در منطقه‌ای زلزله‌خیز واقع‌ شده و رعایت استانداردها در آن اهمیت ویژه‌ای دارد.