آقای رئیس‌جمهوری عذرخواهی را به مسئولان یاد بدهید
ناصر بزرگمهر / مدیر مسئول
آقای رئیس‌جمهوری فرهنگ عذرخواهی نشانه پیشرفت فرهنگی و یکی از عوامل رشد و توسعه در جهان امروز به‌شمار می‌رود و بدون شک در فرهنگ انسانی و اسلامی جایگاهی ویژه داشته و دارد.
فرهنگ عذرخواهی نشانه ضعف انسانی نیست، بلکه نشانه قدرت آدمی است که می‌تواند اشتباهات خود را بپذیرد و برپایه آنها تجربه بیندوزد و راهی جدید را در مسیر خود انتخاب و جایگزین کند.
همه انسان‌ها در روابط اجتماعی، سیاسی، کاری، شغلی، خانوادگی و حتی زندگی مشترک دچار اشتباهاتی می‌شوند که گاهی ممکن است باعث دلخوری و ناراحتی جامعه، همکاران، دوستان، بستگان، همسایگان و حتی همسر و فرزند شود.
اتفاق‌های منفی سیاسی بیشترین ضربه را به اعتماد عمومی جامعه می‌زند، تورم و گرانی و شرایط سخت دولت‌ها، گاهی باعث بدبینی مردم می‌شود، در این میان فقط کافی است که سیاست‌های غلط تکرار شود تا بی‌اعتمادی را چند برابر کند. در مناسبات فردی، شوخی‌های بی‌مزه در جمع، انتقاد بی‌موقع، توهین، بی‌احترامی، زیر قول زدن، بدحسابی، زرنگی‌های ابلهانه، رعایت نکردن حقوق دیگری و بسیاری موارد مشابه، هر کدام بهانه‌ای است برای ایجاد دلخوری‌های شخصی و از بین رفتن روابط انسانی و گذاشتن تاثیرات اجتماعی نامطلوب که تا سال‌ها باقی می‌ماند.
بسیاری از اشتباهات و دلخوری‌های دیگران از ما، ریشه در شیوه برخورد ما با تعارضات و اشتباهات دارد.
بسیاری از روانشناسان و استادان علوم اجتماعی مبحث شیوه برخورد با یک رفتار یا گفتار غلط و اشتباه را مورد بررسی قرار داده و نتیجه را در رشد فرهنگ عذرخواهی می‌دانند.
پرسش این است که وقتی اشتباهی می‌کنیم، دلی را می‌شکنیم، حرفی می‌زنیم که کدورت ایجاد می‌کند یا در سطوح عمومی و ملی، جامعه بزرگ‌تری را می‌رنجانیم یا با اشتباهی ناخواسته ضرر و زیانی به دیگران وارد می‌کنیم، چطور برخورد کنیم؟ چگونه عذرخواهی کنیم؟
روانشناسان معتقدند اگر فکر می‌کنید که تنها با گفتن «ببخشید» قضیه ختم خواهد شد و طرف‌تان موظف است که اشتباه شما را ببخشد و فراموش کند و همه چیز تمام شود سخت در اشتباه هستید.
عذرخواهی فقط مرحله نخست اصلاح شرایط پیش آمده است که بسیار دارای اهمیت و آغازگر حرکت مهم برای بهبود شرایط است، اما بدون شک کافی و کامل نخواهد بود.
یکی از استادان روانشناسی نوشته است اگر خواهان سر و سامان دادن رابطه خود با دیگری هستید، لازم است یک عذرخواهی خوب را یاد بگیرید. یک عذرخواهی خوب دارای چند جزء مهم است که عبارتند از:
۱- بیان تأسف
۲- توضیح موضوع
۳- قبول مسئولیت
۴- اظهار پشیمانی
۵- درخواست بخشش
۶- پیشنهاد جبران
پزشکان روانشناس می‌گویند اگر بنا به دلایلی افرادی نمی‌توانند تمام مراحل فرآیند عذرخواهی را انجام دهند، باید مورد آن را در خودشان جست‌وجو کنند، زیرا موضوع بیشتر به‌دلیل خودخواهی شخصی، تکبر و غرورهای کاذب، خودباوری نامعقول، وجود ثروت و قدرت، عدم باورپذیری دیگران و ده‌ها علت دیگر است. پژوهش‌ها نشان داده که مهم‌ترین بخش عذرخواهی «قبول مسئولیت و بیان» آن است. پذیرش اشتباه، نشانه رشد و تفکر و بسیار مهم است.
بخش مهم دیگر عذرخواهی پیشنهاد جبران است.
در مسائل شخصی، گاهی جبران کردن با رفتارهای بعدی یا یک هدیه به‌نتایج خوبی می‌رسد، اما در مباحث اجتماعی و آنچه که به همه مردم مربوط می‌شود، قبول مسئولیت مرحله ابتدایی عذرخواهی مقامات عالی به‌شمار می‌رود که باید به‌سرعت وارد مراحل بعدی مانند استعفا، بررسی قضایی و جبران خسار‌ت‌های واردشده شویم.
در شرایطی که حتی دولت‌ها هم گاهی قادر نیستند آسیب‌های جانی را که در یک حادثه طبیعی یا حوادث غیرمترقبه به مردم وارد شده، جبران کنند، لازم است تلاش کنند که با حضور و کمک‌های مادی آسیب وارد شده کمتر شود.
جزء مهم دیگر ابراز تاسف، توضیح اینکه چرا چنین شد و بیان پشیمانی است.
آخرین مرحله عذرخواهی «درخواست بخشش و جبران کردن» است.
باید یاد بگیریم که با فرهنگ عذرخواهی پیشرفت می‌کنیم و با رفتارهای لجاجت‌گونه و لجبازی، علاوه بر ایجاد زحمت برای دیگران، برای خودمان هم رنج ایجاد خواهیم کرد.
آقای رئیس‌جمهوری
عذرخواهی در اشتباهات سیاسی و اجتماعی و تصمیم‌های اقتصادی و انتخاب مدیران کوتوله، نخستین و مهم‌ترین گام برای راه افتادن است؛ آنقدر مهم است که شاید بتوان گفت نیمی از راه است، اما کافی نیست. دوره‌های مدیریتی و ریاستی کوتاه است؛ چهارساله و هشت‌ساله است، باید بعد از عذرخواهی سریع دست به جبران زد تا مردم ما را ببخشند.
عذرخواهی را به مسئولان یاد بدهید
ارسال نظر