خبربیارهایی که با نقاب کار میکنند!
کربلایی کارشناس فضای مجازی پیامها در شبکههای اجتماعی را به سه دسته خبربیاری، خبرنگاری و خبرسازی تقسیم کرد و گفت: کار خبرسازی متفاوت از دو کار قبلی است اما متاسفانه غیرحرفه ایها تحت عنوان خبربیار و با نقاب خبرساز فعالیت میکنند.
گسترشنیوز: برنامه " انعکاس " با موضوع فضای مجازی و جریانسازی خبری و با حضور محمد کربلایی کارشناس فضای مجازی و محمد فیروزی روزنامه نگار، انتظاری مدیرعامل خبرفوری و سعیدی ادمین شبکه اجتماعی خبرگزاری فارس از شبکه رادیویی گفتوگو پخش شد.
کربلایی در مصاحبه با رادیو گفتوگو بیان کرد: ما وارد دنیای جدیدی به نام فضای مجازی شدیم که همچون دوران جنینی اطلاعات کافی از بسیاری موضوعات نداریم و متاسفانه دچار سردرگمی شدهایم.
کارشناس فضای مجازی با طرح سوالاتی مطرح کرد: ما در زمینه دارو و یا فروش نفت تحریم هستیم اما چرا زمانی که به اینترنت میرسد کسی ما را تحریم نمیکند؟! این یک سوال جدی است که چرا ما در همه حوزهها به جز اینترنت باید تحریم شویم؟ پاسخ مشخص است؛ منفعتهای دشمن از این طریق سرازیر میشود.
وی همچنین اظهارکرد: متاسفانه کاربران غیرحرفهای به دلیل عدم اطلاع از شبکههای اجتماعی، وارد دام هایی میشوند.
کربلایی پیامها در شبکههای اجتماعی را به سه دسته خبربیاری، خبرنگاری و خبرسازی تقسیم کرد و گفت: کار خبرسازی متفاوت از دو کار قبلی است اما متاسفانه غیرحرفه ایها تحت عنوان خبربیار و با نقاب خبرساز فعالیت میکنند و این، بزرگترین مشکل شبکه اجتماعی است.
کارشناس فضای مجازی ادامه داد: هر کسی میتواند وقوع یک حادثه و یا فساد را خبر دهد اما تحلیل کردن فقط کار متخصصان و کارشناسان است و متاسفانه هر فردی در زمینههای مختلف اظهار نظر و بعضاً جریانسازی میکند.
وی با بیان اینکه متاسفانه جریانهای خبر بیار در حال تبدیل شدن به جریانهای خبرساز هستند گفت: خبرنگار علاوه بر اینکه باید به دو حوزه جریان یابی و جریانسازی خبر مسلط باشد باید خنثیسازی خبر را هم بداند.
کربلایی یادآور شد: BBC فقط ۲۰ درصد به اصل خبر میپردازد و ۳۰ درصد نظر کارشناسان خود را ارائه میدهد و ۵۰ درصد مابقی را به گذشته ارجاع داده و تحلیل میکند.
کارشناس فضای مجازی هر فرد را یک رسانه دانست و افزود: گاهی کسی اخبار منزلش را به دیگری انتقال میدهد، این هم نوعی رسانه است اما برای یک موضوع کشوری و بینالمللی باید تیمهای تخصصی ورود کنند.
وی با بیان اینکه هیچ رسانهای بیطرف نیست گفت: به عنوان مثالBBC و VOA محض رضای خدا علیه کشور ما خبرسازی نمیکنند، این مسئله باید برای مخاطبان شبکههای اجتماعی و مردم روشن شود.
در ادامه برنامه "انعکاس" رادیو گفتوگو، فیروزی روزنامه نگار با اشاره به تعبیر مک لوهان از رسانه به عنوان پیام گفت: فضای مجازی شکل جدیدی از پیام و رسانه را تولید کرده اما این دلیل بر جا ماندن رسانههای بزرگ نیست.
وی افزود: درحالحاضر یک فضای عمومی جدیدی شکل گرفته که رسانههای بزرگ و شهروندان در آن بازیگری میکنند. بسیاری از رسانههای بزرگ و اصلی کشور در فضای مجازی حضور دارند اما در نقطه مقابل شهروندانی به عنوان بازیگر ورود کردند و اینجاست که بحث جریانسازی خبری موضوعیت پیدا میکند.
فیروزی با بیان اینکه امروز فقط رسانهها مرجع نیستند و شهروندان نیز مرجعیت پیدا کردهاند گفت: گاهی این مرجعیت را قهرمانان و سلبریتی شکل میدهند و گاهی هم در اثر وقوع حوادث ایجاد میشود.
این روزنامه نگار فضای مجازی را نیازمند سیاستگذاری دانست و مطرح کرد: رسانهها خود را در این فضا تطبیق میدهند و از موسسات رسانهای تغذیه میشوند.
وی همچنین فضای مجازی را نیازمند رفتار حرفهای رسانهها دانست و افزود: رسانههای با هویت و اعتبار در فضای مجازی برای منتشر کردن اخبار، نیازمند یک ادبیات خاص و اعتمادسازی هستند.
فیروزی همچنین مطرح کرد: یک خبرگزاری و روزنامه بینالمللی در فضای مجازی و حتی سایت رسمی خود خبرها را بر اساس قواعد حرفهای منتشر میکند و اصل بر حرفهای گرایی است اما موسسات رسانهای ما گاهی به دل یک ماجرا میروند و جریانسازی هم میکنند و در عین حال به اعتماد اجتماعی نیز لطمه میزنند.
این روزنامه نگار با تأکید بر اینکه رسانه در شرایط فعلی باید جایگاه خود را پیدا کند گفت: سازمانهای رسانهای بر اساس اخلاق و مسئولیت اجتماعی و متناسب با توانمندی خود در فضای جدید نقش آفرینی کنند.
انتظاری در ابتدای این برنامه با اشاره به جریان اطلاعات در عصر کنونی اظهار کرد: ما وارد عصر جدیدی از رسانه شدیم که رسانههای بزرگ مرجعیت خود را از دست داده و نسبت به گذشته کمتر مورد توجه هستند و در ازای آن هریک از مخاطبان و شهروندان میتوانند در فرآیند اطلاع رسانی نقش آفرینی کنند.
مدیرعامل خبر فوری افزود: ما این فضا را به مدت طولانی انکار و تصور کردیم اگر اعتبار آن را نادیده بگیریم مشکل حل میشود درصورتیکه باید از سالها قبل برای شناخت این فضا اقدام میکردیم تا اگر کسی فیلمی منتشر میکند قادر به تایید اصالت و یا عدم اصالت آن نیز باشد.
وی ایجاد کاستیها و خلأها در هر یک از تغییرات پارادایمی در حوزه رسانه را ناشی از به رسمیت نشاختن فضای جدید دانست.
انتظاری همچنین مطرح کرد: ما با فضا و فرصتهای فوق العادهای مواجهیم که همزمان تهدیدات جدی را نیز به همراه دارند لذا روزنامه نگاران و خبرنگاران حرفهای باید فضای مجازی را به رسمیت شناخته و برای تشخیص خبرهای درست از نادرست با هم متحد شوند.
مدیرعامل خبر فوری اظهارکرد: اگر مدیریت فضای مجازی را بهدست دولت و قوانین بسپاریم احتمالاً فرصت کمی برای مدیریت این فضا خواهیم داشت اما هر چه خبرنگاران و اهالی مطبوعات کنترل بیشتری داشته باشند آینده بهتری پیش رویمان خواهد بود.
وی یادآور شد: همانطور که سابقاً شب نامههای بدون مجوز در کنار روزنامههای اصیل، منتشر میشدند درحالحاضر نیز بسیاری از صفحات، سایتها و کانالها بدون شناسه و با هویت جعلی تولید محتوا میکنند لذا شاید بتوان از نسخهها و تجربیات قبلی برای حل این مشکل استفاده کرد.
انتظاری گفت: فضای مجازی ممکن است فاقد تحریریههای نخبه گرایی رسانههای گذشته باشد اما عملاً به اندازه مخاطبان خود تحریریه دارد چراکه همه مخاطبان در رسانههای جدید به منبع و نیروی انسانی برای تولید پیام و محتوا تبدیل میشوند.
مدیرعامل خبر فوری با تأکید بر لزوم شناخت ذائقه و فضای منبع انسانی در کنار تولید محتوا بیان کرد: ما باید با مخاطبان به یک تعامل برسیم چراکه آنها به جزئی از فضای و فرآیند تولید محتوا تبدیل شدهاند.
وی همچنین با بیان اینکه تعریف خبرنگار و حرفهای بودن متناسب با همه تعاریف تغییر کرده است، گفت: درحالحاضر حرفهای بودن در دریچه برقراری تعامل با مخاطب تعریف میشود.
انتظاری فضای شبکههای اجتماعی را به شهر و یا میدان بزرگی توصیف کرد و گفت: در این شهر همه حرف یکدیگر را میشنوند و با هم گفتوگو میکنند اما ما از مردم عادی کمتر خبرسازی میبینیم تا رسانه ها.
مدیرعامل خبر فوری بیان کرد: همانطور که خبرها در فضای مجازی به سرعت منتشر میشوند برخی از آنها هم به سرعت تکذیب میشوند بنابراین شبکههای اجتماعی در این قضیه وضعیت بهتری از رسانهها دارند ضمن اینکه فضای شبکههای اجتماعی بسیاری از رسانهها را پاسخگوتر کرده است، بسیاری از مقامات و مسئولان خودشان خبر دروغین میدادند و چند روز بعد خبر دیگری منتشر میشد لذا شبکههای اجتماعی میتوانند این فضا را زیر سوال ببرند.
انتظاری گفت: اگر بپذیریم هر فرد یک رسانه است آنگاه تعارض ایجاد کردن و دوگانهسازی بین شبکههای اجتماعی و رسانهای بیمعناست.
دوستی در این برنامه اظهار کرد: شبکههای اجتماعی در وهله نخست مختص خبر نبودند بطوریکه تا پنج سال قبل هم بسیاری از رسانههای رسمی در برابر فعالیت در اینگونه شبکهها مقاومت میکردند اما این مسئله نهایتاً باعث ورود افراد بدون تخصص در این حوزه و اجرای حرکت نمایشی کاریکاتوری از رسانههای حرفهای شد.
ادمین شبکه اجتماعی خبرگزاری فارس گفت: عدم ورود خبرنگاران به این حوزه و به رسمیت نشناختن فضای مجازی شوک اولیهای وارد کرد و کار به جایی رسید که رسانهها از این شبکههای اجتماعی با ضریب نفوذ بالا جا ماندند و نهایتاً باعث گستردگی خبرهای غیررسمی و مرجع شدن خود مردم شد.
وی با اذعان به تغییر ارزشهای خبری، نوع انتشار و دغدغههای خبری در اثر ورود شبکههای اجتماعی به حوزه خبر بیان کرد: درحالحاضر شکل پیام برای مخاطب تغییر کرده یعنی مخاطب پیام هایی را میخواند که تمام آن در صفحه موبایل دیده شود. ماهیت پیام اعم از نوع روایت خبر، گویش و پرداختن به سوژه نیز از سطح استاندارد دچار تغییر شده است.
دوستی همچنین گفت: درحالحاضر تکثر پیامها به قدری زیاد شده که مسئله در پرداختن یا نپرداختن به آن نیست بلکه بحث اصلی نوع روایت هاست بطوریکه هر یک از رسانهها از دریچه نگاه خود به موضوعات میپردازند و اینجاست که برخی کانالهای خبری به خط قرمزها نزدیک میشوند.
ادمین شبکه اجتماعی خبرگزاری فارس درخصوص حرفهای گری رسانهها در فضای مجازی بیان کرد: شبکههای اجتماعی به خبرنگاری نیاز دارند که اگر در حرفهای گری و استانداردها هم صد نبود اما هوش وافر و پیشینه ذهنی قوی داشته باشد و در لحظه تصمیم بگیرد. متاسفانه کمبود چنین نیروی انسانی در شبکههای اجتماعی و ورود مردم به این حوزه باعث شده که خواسته و ناخواسته درگیر مطالب و روایتهای ضعیف و غیرواقعی شویم.
دوستی با بیان اینکه فضای شبکههای اجتماعی فضای بمباران اطلاعاتی است افزود: مسئلله مهم در شبکههای اجتماعی روایت کامل تر و خبر با جزییات بیشتر است.
ادمین شبکه اجتماعی خبرگزاری فارس با بیان اینکه کار رسانه اقناع گری است، گفت: رسانه کاری به تکذیب ندارد گرچه میتوانند با تحلیل به آن ورود کنند.
دوستی در خاتمه اظهارکرد: اگر جریان رسانهای و افکار عمومی بهدست افرادی افتاده که در دسترس ما نیستند ناشی از شبکههای اجتماعی و افراد و جامعه نیست بلکه به انفعال شدید و تنبلی رسانهها برمی گردد.
منبع: تسنیم
ارسال نظر