«بی همه چیز» اثری آسیب شناسانه و تماشایی است

اقتباس در سینمای جهان یک وجه اساسی در ساخت فیلم و سریال است ، هر کتاب یا رمان معروفی که مورد توجه مخاطب قرار گرفته وقتی به فیلم یا سریال تبدیل شود چند مولفه مهم را همزمان با خود دارد؛ اقبال مخاطب، کنجکاوی مخاطب درباره آن، روشن بودن تکلیف مخاطبان هدف آن ژانر و... ، ازین رو قدم نهادن به این فضا در عین امتیازات ویژه ای که دارد به دلیل پیش زمینه ذهنی که بسیاری از مخاطبان نسبت به قصه دارند کاری پر ریسک است، شاید برای آثار موفق اقتباسی در سینمای ایران بتوان به معدود نمونه هایی همچون «ناخدا خورشید»، «تنگسیر»، «داش آکل»، «شبهای روشن» و چند فیلم شاخص دیگر اشاره کرد، امروز نیز شاهد اضافه شدن فیلم «بی همه چیز» به این لیست هستیم، از همین رو گسترش نیوز طی گفت و گویی نظر جبار آذین منتقد سینما و تلویزیون را در باره این فیلم جویا شد که در ادامه خواهید خواند.

جبار آذین درباره این فیلم چنین اظهار کرد: درام اجتماعی «بی همه چیز» ساخته محسن قرایی، سینماگر خوش فکر اجتماعی کشور، اثری تماشایی و شایسته تحسین است. چراکه در متن، ساختار و اجرا و اقتباس، حرفه‌ای و قدر ظاهر شده است. بی‌همه چیز که بر اساس نمایش نامه مشهور «ملاقات بانوی سالخورده» نوشته «فردریش دورنمات» ساخته شده است، از معدود آثار اقتباسی و موفق سینمای ایران است، با آنکه قرایی، نگاهی آزاد به این نمایشنامه داشته، ولی بطن و روح و حیات نمایشی آن در قالب و ساختار جذاب درست و دراماتیک سینمایی، متجلی است. در واقع «بی‌همه چیز»، فیلمی وفادارانه به ذات تئاتری اثر دورنمات و بازگویی و بازنمایی آن و رعایت مولفه‌های ساختاری و تصویری دریک فیلم سینمایی است. داستان فیلم «بی ‌همه چیز» در فضای نمادین یک روستا اتفاق می‌افتد که می‌تواند نمایشگر ساختار آشفته، متوهم، پول مدار و ناپسند اجتماعی در جامعه سوداگر با حاکمیت پول در ایران امروز باشد.

وی با بیان اینکه نام فیلم بیانگر اوضاع شخصیتی و اجتماعی دو شخصیت اصلی آن «امیر و لی لی» و همچنین جامعه روستایی است گفت: این فیلم بی ‌همه چیزی هر کدام را به نمایش می‌گذارد. بدین معنا که بی‌همه چیز به رغم بدنامی و پولداری لی لی، بی‌ همه چیزی انسانی و اخلاقی او و تخریب شخصیتی امیر و تبدیل او از یک انسان خوشنام به یک فرد بدنام که به فرموده ثروت، لایق مرگ است و جامعه روستا که به دلیل دستیابی به پول، همه چیز خود را می‌فروشند به تصویر می‌کشد.

این منتقد سینما بیان داشت: لی لی که به دنبال بدنامی از روستا رانده می‌شود و امیر را در این ماجرا بدون تقصیر نمی‌داند، در قالب یک اشراف زاده، به روستا بازگشته است. روستاییان برای رسیدن به پول، دست به دامان لی لی می‌شوند و او دادن پول را مشروط به کشتن امیر عنوان می‌کند. اهالی روستا برای پول، پا روی همه چیز می‌گذارند و در یک همه پرسی، در مرگ امیر متفق و متحد می‌شوند.

آذین در باره شخصیت های این فیلم این گونه ادامه داد: گرچه شخصیت‌های «بی ‌همه چیز» خاکستری‌اند و تردیدها، نگرانی ها، ترس‌ها و خود و دیگر آزاری‌های آنها و حتی لی لی، بیانگر مطلق نبودن کاراکتر‌های خوب و بد فیلم است، اما وقوع حوادث فیلم در بستر مناسبات اجتماعی در یک جامعه سوداگر، از مطلق بودن حکومت و دیکتاتوری پول بر اخلاق و انسانیت می‌گوید.

او در پایان خاطر نشان کرد: فیلم «بی‌همه چیز» علی رغم عنوان فیلم، همه چیز دارد. بازیهای درخشان، کارگردانی حرفه ای، فیلمنامه خوب، موسیقی و طراحی مقبول لباس و صحنه، تدوین درست و....که همگی در خدمت ایجاد ارتباط از طریق یک اثر سینمایی قابل احترام با مخاطب‌اند.

بخشی از فیلم «بی همه چیز» با بازی هدیه تهرانی