دلیل تورم سیستم بانکی است / آمریکا به برجام بازمی‌ گردد

از همین رو در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و با هدف نقد و بررسی برنامه‌های اقتصادی نامزدهای انتخاباتی، سلسله گفت‌وگوهایی اقتصادی را با این نامزدها برگزار می کنیم.

مهمان دومین قسمت از این برنامه در روز جمعه ۳ اردیبهشت ماه، رستم قاسمی وزیر سابق نفت است.

مشروح گفت و گو با رستم قاسمی به شرح زیر است؛

رستم قاسمی گفت: بودجه١۴٠٠ بودجه‌ای با کسری بسیار زیاد است که با نگاه برداشته شدن تحریم‌ ها نوشته شده است. بودجه نویسی در سال‌های گذشته هم با این مشکلات مواجه بوده و نتیجه ادامه این روند اتفاقات سال گذشته است. هر سال از بودجه سال قبل استفاده می‌کنیم و یک عدد به آن اضافه می‌کنیم که این یک اشکال اساسی و بنیادی است، ما برنامه و سند چشم انداز داریم اما بودجه نویسی مبتنی بر افزایش سالانه اعداد نسبت به سال قبل است.

وی ادامه داد: با این شرایط نمی‌توان عملکرد بودجه را تشخیص داد. نیازمند یک اصلاح جدی در بودجه نویسی کشور هستیم. بودجه نویسی ما شاخص دقیقی ندارد و مبتنی بر عملکرد نیست خیلی نمی‌توانیم بگوییم کدام دولت عملکرد خوبی داشته و کدام خیر.

قاسمی افزود: کسری بودجه یکی از عوامل تورم است؛ سیستم بانکی دومین دلیل تورم در کشور ماست که در سالیان زیاد نتوانسته‌ایم از این غده سرطانی عبور کنیم. سال١۴٠٠ با توجه به بودجه نوشته‌شده و کسری بودجه‌ای که پیش بینی می‌شود سال سختی خواهد بود، باید بودجه را واقعی بنویسیم.

وی ادامه داد: نظام بانکی نباید این اندازه خلق پول داشته باشد تا بتوانیم تورم ثابتی داشته باشیم. اصل این است که پایه درست بنا گذاشته شود. باید ستون‌هایی در اقتصاد کشور بنا کنیم که نلرزد.

قاسمی گفت: حل مشکلات معیشتی مردم راهکارهای دیگری هم دارد که بر بنیان‌گذاری تورم کشور لطمه وارد نشود.

 اقتصاد ایران باید با سوریه و عراق به هم تنیده شود

وی ادامه داد: ما در منطقه هزینه‌هایی کردیم که بخشی از آن به علت امنیت ملی کشور بود. آمریکا هفت هزار میلیارد دلار در منطقه هزینه کرد، اما ترامپ به هزینه ١۶میلیارد دلاری ایران در منطقه اشاره کرده است. ما باید کار خود را انجام می‌دادیم تا جلوی ناامنی منطقه را بگیریم و اگر داعش به کشور وارد می‌شد باید سال‌ها میلیاردها دلار هزینه امنیت می‌دادیم.

قاسمی افزود: ٢۴درصد نیاز وارداتی عراق را ما صادر کردیم. یعنی نصف صادرات غیرنفتی واقعی ما به کل دنیا، به کشور عراق صادر شده است. می‌توانیم صادرات خوبی به عراق و سوریه داشته باشیم. اگر اقتصاد ما با سوریه و عراق به هم تنیده شود، قطعا منافع حدی از اقتصاد محور مقاومت خواهیم برد.

وی گفت: اقتصاد ما یک اقتصاد بیمار است، به دست آوردن بازار سخت و حفظ آن سخت‌تر است.

تا وقتی چرخه دلار بلااستفاده باشد، FATF بی معناست

قاسمی ادامه داد: ایران بخش قابل توجهی از موضوعات FATF را پذیرفته و با آن مشکلی نداریم. استفاده از چرخش دلار برای ما ممنوع است و نمی‌توانیم پول صادرات را منتقل کنیم و در این شرایط مفهوم FATF برای رفاه ما چیست؟ تا وقتی نتوانیم از چرخه دلار استفاده کنیم FATF بی‌معناست.

وی افزود: آمریکایی‌ها در سال‌های متمادی ثابت کردند که غیرقابل اعتماد هستند؛ به هرحال برجام خوب یا بد امضا شد ولی آمریکا بدون کوچکترین تعهدی از آن خارج شد.

قاسمی گفت: بازگشت به برجام، نباید شرط داشته باشد و باید صبر کرد تا آمریکایی‌ها بازگردند. کسی که خارج شده خود باید برگردد. بازگشت برجام نیاز به مذاکره ندارد و آمریکا به برجام بازخواهد گشت.

چند نرخی بودن ارز رانت آفرین است

قاسمی اضافه کرد: اساسا همیشه چند نرخی بودن ارز موجب مشکلات عدیده‌ای خصوصا در رانت می‌شود که قابل کنترل نیست. ارز۴٢٠٠ تومانی رانت زیادی ایجاد کرد و فاصله زیادی با بازار آزاد داشت.

وی تاکید کرد: باید به روش‌های هوشمندانه قشر آسیب‌پذیر را مصون کرد. عدد و رقم‌هایی که ما یارانه پنهان می‌دهیم، بسیار وحشتناک است. در دنیا این عدد تعیین تکلیف و جراحی شد.

هدفمندی یارانه بنزین عادلانه نیست

قاسمی افزود: هدفمندی یارانه‌ها باید یکبار هوشمندانه اتفاق بیافتد. هدفمندی یارانه بنزین عادلانه نیست و باید عادلانه شود.آیا کسی که خودرو ندارد، نباید سهمی از منابع ملی داشته باشد؟

وی گفت: همه ایرانی‌ها شهروندان ایران هستند و باید از منابع ملی عادلانه استفاده کنند. این حق مردم ما و زیرساخت‌های آن هم فراهم شدنی است.

از بورس استفاده نکردیم / سالانه باید یک میلیون مسکن ساخته شود

وی ادامه داد: دهه٩٠ یک دهه گمشده در اقتصاد ایران است و اگر ما از ١۴٠٠ به بعد نتوانیم رشد قابل توجهی داشته باشیم، به قافله نخواهیم رسید. رشد اقتصادی جز با رونق اتفاق نمی‌افتد و ایران باید یک کارگاه بزرگ رونق شود.

قاسمی عنوان کرد: در حوزه مسکن ما ٣ونیم میلیون مسکن نسبت به جمعیت کسری داریم. وقتی مسکن مهر شروع شد ما ۴میلیون مسکن کم داشتیم. امروزه حداقل سالی یک میلیون مسکن نیاز داریم. متاسفانه بازار را تعطیل کرده‌ایم و با این حساب، راه نجات کشور در ایجاد توسعه، ایجاد رونق است.

وی افزود: اگر امروز نفت خام ما به فرآورده تبدیل می‌شد، در تحریم‌ها مشکلی نداشتیم. استعداد نیروی انسانی ما یک ثروت عظیم است.

قاسمی گفت: بورس از مواردی بود که استفاده خوبی از آن نکردیم که می‌توانست محل تامین منابع بسیاری از پروژه‌ها باشد.

سرکوب قیمت‌ها پاسخگو نیست / در افزایش قیمت بنزین، اقدامات کارشناسانه انجام نشد

وزیر نفت احمدی‌نژاد گفت: تجربه گذشته نشان داده که سرکوب قیمت‌ها پاسخگو نبوده و بخش اعظم افزایش قیمت‌ها ناشی از سرکوب بوده است.

وی اضافه کرد: وقتی هدفمندی یارانه‌ ها در دوره آقای احمدی نژاد اجرا شد، من در دولت نبودم اما در جریان کارها بودم. بارها و صدها جلسه برگزار شد تا هدفمندی یارانه‌ها اجرا و منافعی برای مردم در نظر گرفته شد و منفعت افزایش قیمت‌ها به جیب مردم هم رسیده بود.

قاسمی افزود: در دولت یازدهم متاسفانه چنین اتفاقی نیفتاد. مثلا در افزایش قیمت بنزین، کارشناسی دقیقی صورت نگرفت و اتفاقات سال گذشته رخ داد، چرا که افزایش قیمت برای مردم غیرمنتظره بود.

با امضاهای طلایی نمی‌توان با فساد مبارزه کرد

وی ادامه داد: نامزد ریاست جمهوری ١۴٠٠ گفت: فساد امروزه در دنیا راهکار دارد و مبارزه با فساد ابزار و سازوکار می‌خواهد. با وجود امضاهای طلایی نمی‌توان با فساد مبارزه کرد. در حوزه فساد باید با سازوکار فساد را کنترل و شفافیت ایجاد کرد. برداشتن مجوزها ساز و کار مبارزه با فساد است. نباید برای دریافت مجوز به جایی مراجعه کرد و باید بتوانیک با سیستم آن را انجام داد.

قاسمی اضافه کرد: بالاترین توسعه در صنعت نفت در سال‌های ٩٠ و ٩١ اتفاق افتاد. رشد پروژه‌ها در دوره مدیریت من از همه ادوار بالاتر بوده است. در دولت دهم ١٧فاز پارس جنوبی آغاز شد و ١٢٠هزار نفر کار می‌کردند و بسیاری از تجهیزات داخلی بود. من صفر تحویل گرفتم قرارگاه خاتم را و با ٧٠درصد تحویل دادم.

هیچ دکلی گم نشد

وی گفت: دکل‌ها گم نشد. خرید دکل ساده نیست و آن را از واسطه خریداری می کنیم، به این صورت که یک پیش پرداختی می‌دهیم و اگر پول پرداخت نشود، پیش پرداخت‌ها بازگردانده نمی‌شود.