سهمیه ویژه شیر برای دانش آموزان خاص / توزیع قرص آهن در مدارس

طرح توزیع  شیر مدارس در سطح  جهان قدمتی صد ساله دارد. بر اساس گزارش‌ها در کشورهای مختلف روند توزیع شیر مدارس متفاوت است و به گروه‌های سنی مختلف شیر تعلق می‌گیرد.  به طور مثال در کشور چین ۲۷ میلیون دانش آموز در رده سنی ۶ تا ۱۵ سال از سال ۲۰۰۰ تاکنون تحت پوشش شیر مدارس هستند. در انگلستان ۱.۵ میلیون دانش آموز در رده سنی صفر تا ۱۸ سال تحت پوشش این برنامه هستند و از سال ۱۹۲۰ آغاز و تاکنون ادامه دارد. در ترکیه شش میلیون دانش آموز تحت پوشش توزیع شیر رایگان در مدارس هستند و این طرح از سال ۲۰۱۲ در این کشور آغاز شده و تاکنون نیز ادامه دارد. در ایران اما ۱۲ میلیون نفر در کلیه مقاطع تحصیلی از سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ تحت پوشش این برنامه بودند.

طرح توزیع شیر مدارس در ایران از سال ۱۳۷۹ آغاز و تا تحت پوشش قرار گرفتن تمام دانش‌آموزان در سراسر کشور ادامه پیدا کرد، بدلیل عدم تخصیص بودجۀ کافی در سال ۱۳۹۶ متوقف شد و از سال ۱۳۹۸ مجددا در برخی استان‌ها و مقاطع بطور محدود درحال اجرا بود.

 صابر جباری، سرپرست مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درباره توزیع شیر در مدارس به خبرنگار گسترش نیوز گفت: این طرح متوقف شده است البته رئیس جمهور اخیرا  در هئیت دولت دستور دادند که مجدد طرح توزیع شیر انجام شود و نهادهای مربوطه  در حال تامین منابع  برای اجرایی شدن این طرح هستند تا هفته‌ای دوبار شیر مدارس توزیع شود. در نقشه‌ آمایش ما مناطق محرومی که سو تغذیه دارند الویت هستند. 

جباری درباره مکمل های تغذیه مثل مولتی ویتامین و قرص آهن گفت: در حال انجام پیمایش هستیم که این اقدام مجدد از سر گرفته شود به محض اینکه پیمایش انجام شود اقدامات اجرایی در دستور کار است. اخرین پیمایش مربوط به سال ۱۳۹۶ است و اطلاعات قدیم دارد که خیلی قابل اتکا نیست. پیمایش امسال انجام خواهد شد.

حذف توزیع شیر از برنامه هفتم توسعه

پیش از این سید محمدرضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی کشور در برنامه رادیو گفت‌وگو درباره وضعیت توزیع شیر در مدارس، گفت: توزیع شیر در مدارس که از برنامه هفتم کشور حذف شده بود نهایتاً با پیگیری‌ها در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی مصوب شد.

وی گفت: امسال با دستور رئیس جمهور توزیع شیر مدارس تامین بودجه شده و بزودی در تمامی مدارس دولتی ابتدایی اجرایی خواهد شد. درصدی از این شیرها که قرار است در مدارس ابتدایی توزیع شود باید بدون لاکتوز باشد تا دانش آموزانی که حساسیت دارند دچار مشکل نشوند.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی کشور اضافه کرد: امیدواریم دولت در سال‌های آینده بودجه و اعتبار مورد نیاز برای توزیع شیر رایگان در مدارس را از محل مالیات بر ارزش افزوده کارخانه‌ها اختصاص دهد. مسؤولان باید نسبت به کیفیت شیر حساس باشند. اصرارمان بر این است که سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت با نظارت روی این شیرها، کمک کنند تا بهترین شیر به دست دانش‌آموزان برسد چون ممکن است حمل سرد شیر مدارس به درستی و استاندارد انجام نشود.

سخن پایانی

دربارۀ مصرف شیر و لبنیات در ایران آمارهای متعددی وجود دارد که بر مبنای آن می‌توان نتیجه‌گیری کرد مصرف لبنیات در کشور به میزان قابل توجهی کمتر از مقادیر توصیه شده است. این مقدار وقتی شایستۀ توجه بیشتری می‌شود که متوجه می‌شویم نسبت به دهۀ پیشین بطور معناداری با کاهش مواجه بوده و به دهۀ هفتاد عقبگرد داشته است. تا سال ۱۳۸۹ با شیر مدارس و شیر یارانه‌ای که به سه دهک پایین جامعه تخصیص می‌یافت، سرانۀ مصرف لبنیات به حدود ۱٠٠کیلوگرم رسانده شد. امید میرود با اجرایی شدن و برگشت این طرح مهم نیازهای تغذیه دانش اموزان تا حدودی جبران شود .

دانش آموزان مناطق شهری نیز به دلیل تنفس در هوای آلوده نیازمند استفاده از شیر هستند. این برنامه که فقط در استان های محروم این طرح اجرایی شود خیلی منصفانه به نظر نمیرسد. در کشورهای با درآمد پایین و متوسط که عموماً دسترسی محدودی به منابع غذایی با منبع حیوانی دارند، نقش شیر و لبنیات در رژیم غذایی بسیار پررنگ‌تر است. در حقیقت لبنیات مجموعه‌ای از مواد مغذی کلیدی را تأمین می‌کنند که تامین آن از طریق رژیم‌های غذایی فاقد محصولات لبنی یا محدود از آن دشوار است.