خانه ارزان رویا شد!

تامین مسکن وعده بزرگ و پوچ دولت سیزدهم تا به امروز است. در گیر و دار انتخابات و ایام وعده های تو خالی ابراهیم رئیسی از ساخت سالی ۱ میلیون مسکن با عنوان طرح نهضت ملی مسکن گفت. طرحی که قرار بود در روزهای پایانی دولت ۴ میلیون مسکن ساخته شده باشد. تا به امروز که نزدیک به ۲ سال از روزهای انتخابات می گذرد خانه ای به کسی تحویل داده نشده است. بیشتر کارشناسان مسکن این طرح را شکست خورده می دانند و معتقدند حتی در صورت انجام این طرح باز هم با آمار گفته شده فاصله بسیاری دارد.

وزیر پیشین راه و شهرسازی به علت همکاری نکردن بانک‌ها از روند پیشرفت آن رضایت نداشت؛ علاوه بر آن بخش‌های مهمی در روند اجرای این پروژه نادیده گرفته‌شده که می‌تواند دولت را با چالش جدی مواجه کند. یکی از اصلی‌ترین علل عقب ماندن نهضت ملی مسکن از برنامه ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی، بدقولی بانک‌ها در اجرای آن است. ۲۰ درصد از منابع تسهیلات بانک ها طبق قانون جهش تولید مسکن باید به حوزه مسکن تعلق بگیرد.

اگر تمامی بانک‌ها به قانون پایبند باشند، بخش بزرگیچسباندن از منابع موردنیاز برای ساخت پروژه نهضت ملی مسکن تامین می‌شود. در حال حاضر با توجه به بخشنامه رسمی بانک مرکزی برای پرداخت این تسهیلات، اکثر بانک‌ها و موسسات مالی به این بخشنامه بی‌اعتنا بوده و همکاری‌های لازم را به عمل نمی‌آورند. اگر تسهیلات حوزه مسکن به‌موقع پرداخت نشود، کشور در انجام تعهدات خود برای ساخت مسکن با مشکل مواجه می‌شود و دولت از پس وعده های انتخاباتی خود بر نمی آید.

گسترش نیوز پیرامون این موضوع با آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی به گفتگوی پرداخته است. با ما همراه باشید.

عملکرد منفی بانک ها در تسهیلات بخش مسکن

آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی پیرامون عملکرد بانک ها در ساخت و تسهیلات بخش مسکن گفت: یکی از اصلی‌ترین دلایل عدم تمایل بانک‌ها برای پرداخت این تسهیلات، وجود بدهکاران بزرگ بانکی است که مانع از گردش سرمایه در بخش‌های دیگر می‌شوند و به علت نفوذی که در دستگاه‌های مختلف دارند، بانک‌ها قادر به وصول وام‌های پرداختی خود از این اشخاص حقیقی و حقوقی نمی‌شوند.

وی افزود: موضوع دیگر تمایل بانک‌ها برای ورود به بنگاه‌داری، ساخت‌وساز و زمین‌داری است. بانک‌ها سرمایه هنگفتی را در این بخش بلوکه کرده‌اند که قابل‌برداشت نیست؛ چراکه در حال حاضر زمان فروش ملک نیست و اگر بخواهند املاک خود را بفروشند، ریسک بزرگی کرده‌اند و باید باقیمت پایین‌تری معامله کنند. درنتیجه سرمایه‌ای وجود ندارد که بخواهند برای خانه‌دار کردن مردم کم‌توان هزینه کنند،‌ لذا برای طفره رفتن از پرداخت وام‌های مرتبط با بخش مسکن مجبورند زمان بخرند و دائم وعده و وعیدهای پوچ بدهند. متاسفانه سختگیری بانک‌ها برای بازپرداخت تسهیلات بیشتر مربوط به مردم عادی می‌شود که مبالغ بسیار کمی از بانک‌ها اخذ کرده‌اند وگرنه تعداد ابر بدهکاران بانکی در کشور ما کم نیست.

این کارشناس مسکن در ادامه خاطر نشان کرد: در حال حاضر سرمایه‌داران کلان بیشترین سپرده‌گذاری را در بانک‌ها انجام می‌دهند و نقدینگی مردم عادی تنها بخش اندکی از این منابع است. این افراد حقیقی و حقوقی که از نقدینگی خود نهایت استفاده را کرده‌اند، باهدف دریافت سود ۲۳ درصد که زمزمه آن به گوش می‌رسد، پول‌های خود را برای مدت زیادی در بانک‌ها می‌گذارند که درنتیجه، این اقدام عملا افزایش تورم اقتصادی در سطح جامعه را پدید می‌آورد و بیشترین ضرر را به دهک‌های پایین جامعه و تولیدکنندگان می‌رساند.

بغزیان ادامه داد: تا زمانی که بانک مرکزی از اقتصاددانان خبره و حرفه‌ای و با وجدان برای اجرایی کردن اصول صحیح بانکداری استفاده نکند، روزبه‌روز سفره مردم کوچک‌تر می‌شود و نه‌تنها مسکن و خودرو برای مردم آرزو می‌شود بلکه تامین مایحتاج زندگی نیز با چالش‌های جبران‌ناپذیری روبرو می‌شود. اتفاقی که رشد بی‌سابقه قیمت دلار در حال رقم‌زدن است و با تاثیری که بر زندگی مردم گذاشته شرایط زندگی را برای مردم بغرنج‌تر از گذشته کرده است.

وی اظهار کرد: پایین آمدن ارزش پول ملی و گرانی ارز که تاثیر منفی بر بازارهای مالی و معیشت مردم گذاشته است، بسیاری از افراد سپرده‌های خود را از بانک‌ها بیرون کشیده‌اند و با خرید دلار به فکر حفظ ارزش نقدینگی خود هستند. در این شرایط نیز بانک‌ها خالی از سپرده‌شده و دیگر پولی نمی‌ماند که بانکی بخواهد در قالب تسهیلات مسکن اعطا کند. همه این موضوعات دست در دست هم می‌دهد تا منابع در دست بانک‌ها کاهش پیدا کنند و چالش‌های بزرگی همانند یک سد بزرگ بر سر پرداخت تسهیلات مسکن قد علم کند.

تفکر اشتباه دولت

بغزیان ضمن اشاره به رشد تورم و این مانع بزرگ بر سر راه ساخت مسکن ارزان‌قیمت توسط دولت، یادآور شد: با این شرایط وخیم اقتصادی این تفکر که دولت بتواند برای اقشار هدف و کم‌درآمد خانه ارزان تهیه کند بیشتر شبیه طنز است تا واقعیت؛ چراکه تنها راه خانه‌دار کردن افراد کم‌بضاعت این است که دولت خودش خانه بسازد و این خانه‌ها را اجاره دهد تا با این راه بتواند مسکن حداقلی را مدیریت کند. روندی که دولت برای ساخت مسکن ارزان در پیش‌گرفته است راه را برای سوداگران بازار ملک هموار می‌کند تا دلالان و سودجویآن‌همانند تجربه مسکن مهر، املاک نهضت ملی را به‌صورت یکجا خریده و بعد از مدتی باقیمت گزاف به مردم بفروشند.

وی در پایان گفت: در کنار موضوعاتی که بیان شد دولت برای کنترل بازار خرید و اجاره بازار مسکن نباید از سیاست‌های دستوری استفاده کند،‌ زیرا این اقدامات نهایتا منجر به عقد قراردادهای صوری می‌شود و نه‌تنها بازار مسکن را کنترل نمی‌کند بلکه با تاثیر معکوس خود باعث افزایش قیمت‌ها شده و خرید خانه را برای بخش وسیعی از مردم جامعه به یک رویا تبدیل می‌کند.