آشنایی با مراسم عید در کشورها / نوروز کجا جذاب تر است؟

هرساله با آمدن نوروز، مردم در تلاش هستند که آداب و رسوم عید را به جا بیاورند. در کشور ما رسم بر این است که سفره هفت سین چینده می‌شود و خانواده در لحظات پایانی سال، دور آن جمع می‌شوند. سبزه یکی از اعضای سفره هفت سین است. زیباترین نماد سفره هفت سین، سبزه است که نماد حیات و شادابی است. اغلب ایرانیان از این نماد به منظور داشتن سالی شاد و با طراوت استفاده می‌کنند. سبزه همچنین نماد فرشته اردیبهشت است. بیشتر مادر بزرگ‌ها، خودشان سبزه شب عید را درست می‌کردند اما با گذشت زمان، ترجیح خانواده‌ها بر این شد که سبزه را به صورت حاضر و آماده و از بیرون تهیه کنند. رسم بر این است که در کشور ما و در شب عید غذای سبزی پلو با ماهی پخته شود.

همچنان در رابطه با گذشته سفره هفت‌سین اطلاعات دقیقی در دست نیست اما برخی از پژوهشگران بر این باورند ایرانیان باستان هر سال سفره‌ای را برای بزرگ نهادن طبیعت و برکات آن تدارک می‌دیدند که هر یک از اجزای آن با حروف گوناگونی شروع می‌شدند. نخستین نشانه‌ها از سفره‌ای که همه نمادهای آن با حرف سین آغاز می‌شدند مربوط به قرن‌های هشت و نهم است. لازم به ذکر است عدد هفت برای ایرانیان باستان مقدس بوده و از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است.

نوروز در جمهوری آذربایجان

شاید برایتان جالب باشید که بدانید، کشورهایی که در همسایگی ایران قرار دارند، در آستانه سال جدید، مراسمی مانند نوروز دارند. در کشور جمهوری آذربایجان نیز، نوروز را به رسمیت شناخته و آداب و رسومی را برگزار می‌کنند. جمهوری آذربایجان تنها کشور غیرفارسی زبان است که دولت آن عید نوروز را عید ملی شناخته است. فرهنگ، سنت‌ها و آیین‌های مربوط به مراسم نوروز در این کشور نسبت به کشورهای دیگر همسایه شباهت بیشتری به آداب و رسوم نوروز در ایران را دارد. نوروز بایرام، با سنت چهارشنبه سوری و فرهنگ سمنو پزی به استقبال بهار می‌رود. به علاوه، مراسم «پاپاق آتماق» یا کلاه گردانی از جمله آیین‌های اجرا شده چه در چهارشنبه سوری و چه در شب عید نوروز است که بیشتر پسرها در آن شرکت دارند.

نوروز در ازبکستان

یکی دیگر از کشورهایی که در آن نوروز را جشن می‌گیرند و در همسایگی ایران قرار دارد ازبکستان است. در ازبکستان جشن و نمایش‌های زنده خیابانی برپا می‌شود، اغلب از چند روز پیش از فرارسیدن نوروز در کوچه و خیابان‌های کشور زیبای ازبکستان شاهد فستیوال‌ها و رقص و آواز در خیابان‌ها خواهید بود.

کاشتن نهال و توجه به پاکیزگی محیط پیرامون رسم جالب دیگری است که در این ایام برگزار می‌شود. پختن سمنو و چشیدن این خوراکی خوشمزه در ازبکستان نیز رواج دارد، ازبک‌ها گاهی در سمنو سنگ ریزه می‌ریزند و اعتقاد دارند این‌کار نشان‌دهنده مشکلاتی است که در زندگی با آن روبه‌رو خواهیم شد. در ازبکستان سفره هفت‌سین مانند ایران چیده نمی‌شود اما سبزه و سمنو روی سفره‌های مردمان این مرزوبوم به چشم می‌خورد. مهم‌ترین نشانه آمدن نوروز در ازبکستان نمایش‌های خنده‌دار و طنزی است که در مراکز عمومی می‌توانید تماشا نمایید.

نوروز در ترکمنستان

یکی دیگر از کشورهایی که نوروز را گرامی میدارند، کشور ترکمستان است. مردم ترکمستان همانند ما ایرانی‌ها در ایام نوروز، به دید و بازدید اقوام می‌روند و آمدن سال جدید را به یکدیگر تبریک می‌گویند. در ترکمنستان، مردم به کشاورزان تبریک می‌گویند، چراکه عقیده دارند این کشاپرزان هستند که در طول سال تلاش می‌کنند تا خوراک مورد نیاز نردم را تامین کنند. نوروز برای آنها به داستانی در دوران جمشید (پادشاه اسطوره‌ای ایران) باز می‌گردد که روز تاج‌گذاری خود را نوروز یعنی روز جدید خواند.

مردم در ترکمنستان همزمان با فرا رسیدن سال جدید شهر را آراسته کرده و شهر به شادی می‌پردازند تا مژده آمدن سال جدید را دهند. مسابقات اسب‌سواری در میان ترکمن‌ها ریشه‌ای کهن دارد و از فعالیت‌های مورد علاقه مردمان این خطه است که در نوروز این مسابقات در جای‌جای شهرها برپا می‌شود.

مسابقاتی چون خروس جنگی، کُشتی و به‌طور کلی ورزش‌های دیرین گذشتگان نیز در این ایام برگزار می‌شود که مورد استقبال همه اقوام ساکن در ترکمنستان قرار می‌گیرد.

خوراکی‌های خوشمزه و متنوع مانند خوراکی‌های ملی، بامیه، سمنو و دیگر خوراکی‌ها از جذابیت‌های دیگر این شهر محسوب می‌شود.

نوروز در قزاقستان

مردم قزاستان نیز در ایام نوروز، مراسمی مانند ما ایرانی ها دارند. مردم این کشور اهمیت بسیاری به عید باستانی نوروز می‌دهند. به همین مناسبت، قزاقستان از روز ۲۱تا ۲۴مارس، دارای تعطیلات رسمی عید نوروز است. آن‌ها نیز همانند ایرانیان، خانه‌تکانی می‌کنند و سفره هفت‌سین می‌چینند. اعضای خانواده با لباس‌های نو کنار یکدیگر جمع می‌شوند و غذاهای سنتی تهیه می‌کنند. آن‌ها نوعی آش مخصوص با نام «نوروز گوژه» دارند. این آش مشابه آش گزنه مازندرانی است. آن‌ها این آش را برای خداحافظی با زمستان و استقبال از بهار می‌پزند. یکی از آداب و رسوم جالب مردم قزاقستان، اسب سرکش است. آن‌ها یک اسب جوان و سرکش را زین می‌کنند. سپس یک زنگوله با عروسکی سنتی بر گردن او می‌اندازند. این اسب را ساعت ۳ بامداد عید در شهر رها می‌کنند تا مردم شهر برای عید بیدار شوند.

نوروز از نظر مجمع سازمان ملل، جشن رسمی چندین کشور است. بسیاری از کشورهای دیگر که در همسایگی ایران قرار دارند و چند کشور دیگر که کمی دور تر هستند، نوروز را جشن می‌گیرند و مانند ما ایرانی‌ها به دیدار اقوام خود می‌روند. مانند ما ایرانی‌ها خانه تکانی دارند و البته سفره‌ای هم مانند هفت سین ما برپا می‌کنند. در نخستین روز عید، تمام اقوام در منزل بزرگتر فامیل جمع شده و از میان قرآن، عیدی خود را از دست بزرگ فامیل دریافت می‌کنند که این کار یک رسم قدیمی است.