سمت و سوی آینده بورس با تغییرات اخیر

مدیر تحلیل گروه صنعتی و معدنی گفت: تغییر دامنه نوسان از چند منظر قابل بررسی است: این تغییر در وهله اول، منجر به اعتماد‌سازی مجدد می‌شود و بی‌اعتمادی‌ها را کمرنگ می‌کند. از طرفی سرعت و شیب ریزش را کند کرده و ترمزی برای ریزش بازار خواهد بود و به لحاظ روانی اثر مثبتی بر بازار خواهد گذاشت.

محمدابراهیم سماوی افزود: همچنین این موضوع، تلنگری به سرمایه‌گذاران است که بازار در حالت حباب منفی قرار دارد و قیمت بسیاری از سهم‌ها درحال‌حاضر پایین تر از ارزش ذاتی آنها است.

 وی اظهارکرد: از منظر ادبیات مالی، هرگاه قیمت از ارزش ذاتی خود فاصله بگیرد، می‌گوییم بازار دچار عدم تعادل شده است. زمانی که قیمت‌ها بالاتر از ارزش ذاتی خود باشد بازار دچار حباب مثبت شده و هرگاه قیمت‌ها کمتر از ارزش ذاتی باشد بازار حباب منفی دارد.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: از اوایل تا اواسط تابستان، در بیشتر سهم‌ها شاهد عدم تعادل قیمتی مثبت بودیم که یکی از عوامل آن افزایش ضریب نفوذ در بازار سرمایه بود و بسیاری از افراد عادی بی‌محابا در بازار سرمایه‌گذاری کرده و فعال بودند و شیرینی سودهای چند ده درصدی و بعضا چند صد درصدی را چشیده بودند.

سماوی خاطرنشان کرد: علی رغم توصیه‌ها در آن زمان، خیلی از افراد دارایی‌های اصلی خود مثل خانه، املاک و مستغلات و پس اندازهای ضروری را در بورس سرمایه‌گذاری کردند چون صرفا در آن اوقات شاهد رشدهای قیمتی خوبی بودیم و متاسفانه صرفا به رشدهای اخیر بازار توجه می‌شد.

وی با اشاره به اینکه از لحاظ مبانی اقتصادی و مالی، رشد مداوم و قیمت‌های بالا، هیچ گاه ادامه نخواهد یافت و نهایتا قیمت‌ها به تعادل خواهند رسید، افزود: اواسط مرداد، اختلاف دیدگاه برخی دولتمردان درخصوص پالایش یکم تلنگری در بازار بود که اعتمادها به بازار را کم رنگ کرد و منجر به ریزش شد. علاوه بر این، اگر P/E تاریخی بازار را در آن زمان بررسی کنیم، به محدوده ۳۰ رسیده بود که این هم از منظر بنیادی نشاندهنده حباب مثبت قیمتی است.

سماوی با بیان اینکه سلسله عوامل دیگری هم در ریزش ادامه دار بازار درآن زمان دخیل بود، اظهارکرد: قول‌ها و وعده وعیدها از سوی حقوقی‌ها و برخی ارکان در خصوص حمایت از بازار، باعث شد که عمده سهم‌ها بیش از ۵۰ درصد اصلاح قیمتی داشته باشند.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با برگشت قیمت‌ها به ارزش ذاتی، انتظار می‌رفت بازار رنگ و بوی متعادلی به خود بگیرد اما از آن طرف، بیش واکنشی‌ها درباره انتخابات ریاست جمهوری امریکا و انتظار برای کاهش نرخ دلار باعث شد که قرار گرفتن بازار در مدار رشد، ادامه دار نباشد و هم اکنون شاهد حباب منفی در بسیاری از نمادها هستیم.

وی افزود: با ادامه روند سراشیبی قیمت ها، شورای‌عالی بورس تصمیم گرفت با افزایش بازارگردان‌ها، انتشار اوراق تبعی و انتشار EPS پییش بینی شرکت‌ها به تحلیل شرکت‌ها و بهبود بازار کمک کند.

به گفته سماوی، از آنجا که درحال‌حاضر چشم‌انداز روشنی در رابطه با گشایش‌های اقتصادی و کاهش قیمت دلار وجود ندارد، این موضوع می‌تواند در کوتاه مدت بازار را متعادل کند.

وی با بیان اینکه در بلند مدت باید عوامل مهم تری را مدنظر قرار داد، گفت: تغییرات مربوط به ریز ساختارها زیاد تعیین‌کننده نیستند و تا بعضی ابهامات به ویژه در خصوص وضعیت بودجه روشن و ابهامات آن برطرف نشود، تکلیف بسیاری از متغیرهای کلان اقتصادی و در ادامه جهت روند کلی بازار روشن نخواهد بود.

سماوی همچنین گفت: تحولات سیاسی و بین‌المللی و آخرین وضعیت در خصوص برجام و بازگشت امریکایی‌ها در میان مدت به مذاکرات نشان می‌دهد که چشم‌اندازی برای ریزش شدید دلار نمی‌توان متصور بود و تا زمانی که ابهامات اصلی در مورد متغیرهای کلان اقتصادی برطرف نشود، نمی‌توان انتظار داشت که بازار رشد منطقی خود را بازیابد، لذا انتظار می‌رود بسیاری از سرمایه‌گذاران همچنان محافظه کارانه عمل می‌کنند.