بارورسازی ابرها در ایران بالاخره تایید شد؛ مردم این مناطق آماده باشند
در حالی که کاهش شدید بارش‌ها ایران را با بحران کم‌آبی مواجه کرده، رئیس سازمان توسعه و بهره‌برداری فناوری‌های نوین آب‌های جوی از بارورسازی ابرها به‌عنوان راهکاری برای افزایش بارش خبر می‌دهد. با وجود پیشرفت‌های داخلی در این فناوری، کمبود زیرساخت‌ها و فرسودگی تجهیزات همچنان چالش‌های اصلی هستند.
محمدمهدی جوادیان‌زاده، رئیس سازمان توسعه و بهره‌برداری فناوری‌های نوین آب‌های جوی، اظهار کرد که بارورسازی ابرها روشی برای تأثیرگذاری بر ابرهای طبیعی است که با افزودن موادی مانند یدید نقره، میزان باران یا برف را افزایش می‌دهد. وی تأکید کرد که هر ابری برای این عملیات مناسب نیست و شرایط خاصی مانند دما، ضخامت ابر و محتوای آبی آن لازم است.
شرایط لازم برای بارورسازی موفق
جوادیان‌زاده توضیح داد که بارورسازی ابرها تنها زمانی مؤثر است که سامانه‌های ابری بارش‌زا با معیارهای خاص در منطقه حضور داشته باشند. این معیارها شامل دمای مناسب، ضخامت کافی ابر و میزان رطوبت موجود در آن است که تأثیرگذاری عملیات را تعیین می‌کند.
بارورسازی در جهان؛ روشی مقرون‌به‌صرفه
به گفته رئیس سازمان، بارورسازی ابرها در جهان به‌عنوان روشی مقرون‌به‌صرفه برای استحصال آب شناخته شده و در ۷۰ کشور حداقل یک‌بار و در ۳۹ کشور به‌صورت مستمر استفاده می‌شود. این فناوری علاوه بر افزایش بارش، برای اهدافی مانند مه‌زدایی، سرکوب تگرگ و تأمین آب نیروگاه‌های برق‌آبی نیز به کار می‌رود.
چالش‌های ایران؛ کمبود زیرساخت و فرسودگی تجهیزات
جوادیان‌زاده با اشاره به کمبود زیرساخت‌هایی مانند هواپیما، پهپاد، ژنراتورهای زمینی و رادارهای پیشرفته هواشناسی، گفت: «تجهیزات موجود در ایران پس از ۲۰ سال فرسوده شده و نیاز به به‌روزرسانی دارند.» با وجود محدودیت‌های تحریم و اقتصادی، ایران در تولید مواد بارورسازی، فلرهای درجاسوز، پهپادها و ژنراتورهای زمینی پیشرفت‌هایی داشته است.
پیشرفت‌های داخلی در فناوری بارورسازی
وی افزود که ایران با تکیه بر توان داخلی، سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای رادارهای هواشناسی را به‌روزرسانی کرده و در حال تست نهایی آن‌هاست. همچنین استفاده از فناوری‌های بومی مانند فلرهای سوزنده و پهپادهای داخلی در پروژه‌های بارورسازی گسترش یافته است.
رد شایعه تأثیر بارورسازی بر کشورهای همسایه
جوادیان‌زاده شایعه تأثیر عملیات بارورسازی ایران بر بارندگی در کشورهای همسایه را رد کرد و گفت: «این عملیات کاملاً کنترل‌شده است و با در نظر گرفتن جهت و سرعت باد، اثرات آن به مساحت قابل‌برآوردی محدود می‌شود.» وی تأکید کرد که عملیات در مناطق مرزی با دقت برنامه‌ریزی می‌شود تا چنین مشکلاتی ایجاد نشود.
بارورسازی در این مناطق
رئیس سازمان خاطرنشان کرد که عملیات بارورسازی در صورت احتمال وقوع سیل تعلیق می‌شود. وی افزود: «هشدارهای سازمان هواشناسی درباره سیل در برنامه‌ریزی عملیات به‌دقت رعایت می‌شود و زمانی در یک منطقه تصمیم به اجرای عملیات بارورسازی ابرها گرفته می‌شود که ریسک رخداد سیل در آن منطقه برای سامانه بارشی مورد نظر وجود نداشته یا بسیار اندک باشد.
ضرورت تبیین علمی بارورسازی
جوادیان‌زاده هشدار داد که بدون تبیین دقیق علمی و عملی این فناوری، ممکن است انتظارات غیرواقعی یا ناامیدی در جامعه ایجاد شود. وی خواستار اطلاع‌رسانی صحیح برای ایجاد درک درست از توان و محدودیت‌های بارورسازی ابرها شد.
