آمریکا بریکس را هدف گرفت

واشنگتن تعرفه‌ای ۲۵ درصدی بر کالاهای هندی به دلیل خرید نفت روسیه اعمال کرده که نرخ کل تعرفه بر واردات هند به آمریکا را به ۳۶ درصد افزایش داده و آن را در میان بالاترین نرخ‌ها برای اقتصادهای بزرگ قرار داده است. برزیل نیز با تعرفه‌های تنبیهی مواجه شده که به مسائل سیاسی، از جمله محاکمه ژایر بولسونارو، رئیس‌جمهور سابق، و ادعای حملات به شرکت‌های فناوری آمریکایی مرتبط است. آفریقای جنوبی هم به دلیل سیاست‌های اصلاحات ارضی خود با تعرفه‌های بالاتر آمریکا روبه‌رو شده است.

تغییر هدف تعرفه‌های ترامپ

به گزارش شرکت تحقیقات اقتصاد کلان «کپیتال اکونومیکس»، تعرفه‌های جدید آمریکا نشانه‌ای از تغییر استراتژی این کشور است که اکنون به جای تمرکز صرف بر مسائل تجاری، کشورهای بریکس با روابط سنتی نزدیک‌تر به واشنگتن مانند هند، برزیل و آفریقای جنوبی را هدف قرار داده است. این اقدام تنش‌های دیپلماتیک را تشدید کرده و بحث‌هایی درباره ضرورت واکنش جمعی در میان اعضای بریکس به وجود آورده است.

تلاش برای واکنش جمعی در بریکس

لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل، از حامیان واکنش مشترک به تهدیدات تعرفه‌ای آمریکا بوده و در گفت‌وگویی یک‌ساعته با شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، بر اهمیت حمایت از چندجانبه‌گرایی تأکید کرده است. با این حال، «کپیتال اکونومیکس» معتقد است که این تلاش‌ها تاکنون بیشتر در حد حرف بوده و موانع ساختاری مانع همکاری عمیق‌تر شده است.

موانع ساختاری و رقابت‌های داخلی

رقابت استراتژیک بین چین و هند، به‌ویژه بر سر مرز هیمالیا و ساخت سد بزرگ برق‌آبی در تبت توسط چین، روابط این دو عضو کلیدی بریکس را تحت فشار قرار داده است. از نظر اقتصادی، تسلط چین بر تجارت درون‌گروهی بریکس، صنایع محلی در برزیل، هند و آفریقای جنوبی را تضعیف کرده است. هند از سال ۲۰۲۰ اقدامات ضددامپینگ بیشتری علیه چین نسبت به هر کشور دیگری اعمال کرده است، که نشان‌دهنده تنش‌های اقتصادی عمیق است.

ضعف تجارت درون‌گروهی بریکس

داده‌ها نشان می‌دهد که تنها ۲ تا ۵ درصد از صادرات هند، برزیل و آفریقای جنوبی به دیگر اعضای بریکس است، در حالی که ۸ تا ۱۸ درصد از صادرات آن‌ها به آمریکا صورت می‌گیرد. این وابستگی به بازار آمریکا، توانایی بریکس برای ایجاد همبستگی اقتصادی در برابر تعرفه‌های آمریکا را محدود می‌کند.

بحث ارز مشترک بریکس

صحبت از ایجاد ارز مشترک بریکس، که از سوی برخی اعضا مانند لولا دا سیلوا مطرح شده، یکی از عوامل تحریک‌کننده خشم ترامپ بوده است. با این حال، «کپیتال اکونومیکس» این ایده را بیشتر لفاظی می‌داند تا واقعیتی عملی، و معتقد است که اختلافات سیاسی و اقتصادی میان اعضای بریکس، مانع پیشرفت در این زمینه است.

چشم‌انداز آینده

«کپیتال اکونومیکس» در گزارش خود نتیجه‌گیری کرده که تعرفه‌های سنگین آمریکا ممکن است به گفت‌وگوهای بیشتری در میان بریکس منجر شود، اما تا زمانی که موانع ساختاری و رقابت‌های داخلی حل نشود، این بلوک نمی‌تواند به انسجام واقعی یا تغییر قابل‌توجه در وابستگی به دلار دست یابد. سر و صدای دیپلماتیک بریکس ممکن است ادامه یابد، اما تأثیر ملموس آن بر تجارت یا نظام مالی جهانی بعید به نظر می‌رسد.