جاسوسی، گرانی و کمبود کارگر؛ تبعات حضور افغان‌های غیرمجاز
در پی اخراج گسترده اتباع غیرقانونی افغان از ایران، هم زمان با جنگ ۱۲روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران، معاونت آموزش و پژوهش اتاق اصناف ایران، طی تیر و مرداد سال ۱۴۰۴ اقدام به پژوهشی تحت عنوان «بررسی تهدیدات و فرصت‌های حضور اتباع غیر مجاز افغانستانی بر اصناف کشور» کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی اتاق اصناف ایران و بر اساس این پژوهش، اخراج اتباع غیرمجاز افغانستانی در کوتاه‌مدت سبب کمبود شدید نیروی کار در صنوف خاص، رشد دستمزدها، اختلال در کشاورزی و پروژه‌های ساختمانی، کاهش نسبی اجاره در مناطق پایین‌شهری می‌شود و در بلندمدت، بازار کار ایران مجبور به تغییر ساختاری می‌شود؛ بخشی از افغان‌ها با مجوز رسمی برمی‌گردند یا جایگزین‌های داخلی یا ماشینی پیدا می‌شوند. ضمنا فشار قیمتی بر صنایع ادامه‌دار خواهد بود مگر سیاست‌گذاری جدی برای تأمین نیروی کار داخلی انجام شود.
با وجود این، با توجه به جنگ ۱۲روزه‌ی اخیر و دستگیری عناصرنفوذی و خراب کار، این مهم که حضور اتباع غیرمجاز بیش از آنکه به عنوان فرصت تحت عنوان نیروی کار ارزان و غیره باشند تهدید به حساب می‌آیند، تأیید و تکمیل شد که با نتیجه پژوهش مذکور نیز مطابقت دارد. چرا که حضور اتباع غیر مجاز در ابعاد سیاسی و اجتماعی بیشترین تهدید را داشته‌اند.
ضرب‌الاجل ایران برای اخراج افغان‌های غیرمجاز: تیر ۱۴۰۴
ایران در تیرماه ۱۴۰۴، ضرب‌الاجل ترک داوطلبانه اتباع غیرمجاز را وضع کرد، و اعلام کرد در صورت عدم خروج، با بازداشت و اخراج اجباری مواجه می‌شوند. این اقدامات بیشتر به این دلیل بود که تعداد کثیری از افغان‌ها به جرم جاسوسی برای اسرائیل پس از ۱۲روز درگیری نظامی ایران با اسرائیل در خرداد ۱۴۰۴، شناسایی و دستگیر شده بودند. تخمین‌ها نشان می‌دهند دولت ایران در صدد اخراج حدود ۴ میلیون افغان غیرمجاز تا پایان سال بوده، که تا زمان تهیه این پژوهش، حدود ۱.۱‑۱.۴ میلیون نفر عملی شد.
روش و جزئیات اجرایی پژوهش
این پژوهش با جامعه آماری اصناف سراسر کشور و طرح نمونه‌گیری خوشه‌ای به حجم ۳۴۰۲، با روش پرسشنامه‌‌ای و تحلیل SWOT به دو روش کارت امتیاز و همبستگی است. در میان پاسخ دهندگان بیشترین طیف سنی بین پاسخ دهندگان بین ۳۵ تا ۴۴ سال سن (۳۴%) داشته‌اند. بیشترین میزان تحصیلات فوق لیسانس و بالاتر، با ۳۸/۷۹ درصد بوده‌اند. بیشترین رسته در میان اعضای نمونه رسته‌ی توزیعی با ۵/۳۵ درصد بوده و بیشترین تعداد افراد پاسخ دهنده متعلق به استان تهران با ۷/۲۳ درصد و در میان پاسخ دهندگان ۷۵ درصد دارای پروانه دائم بوده‌اند.
بررسی جامع حضور یا عدم حضور اتباع افغانستانی: از تهدید تا فرصت
اتباع افغانستانی، سال‌ها در ایران زندگی و با کسب مهارت، در صنوف و فنون مختلف فعالیت کرده‌اند و بنابر اطلاعات واصله از اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف شهرستان‌ها، حضور یا عدم حضور این اتباع پیامدهایی مثبت یا منفی بر بازار کار، قیمت مسکن و اقلام مصرفی و … دارد. لذا اتاق اصناف ایران بنابر وظیفه ذاتی خود به بررسی ابعاد اقتصادی این موضوع پرداخته است که در ادامه به خلاصه برخی از این نتایج می‌پردازیم.
ارسال نظر