ترامپ پیش از آغاز مذاکرات تیر خلاص را شلیک کرد
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، در آستانه تماس احتمالی با رهبر چین، شی جین‌پینگ را «بسیار سرسخت» و مذاکره با او را «چالش‌برانگیز» توصیف کرد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که واشنگتن و پکن بار دیگر درگیر تنش‌های تجاری تازه‌ای شده‌اند و هر طرف، دیگری را به نقض توافق اخیر در ژنو متهم می‌کند.
در آستانه تماس مستقیم احتمالی میان رهبران آمریکا و چین، دونالد ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» از دشواری‌های تعامل با شی جین‌پینگ سخن گفت. وی نوشت: «من رئیس‌جمهور شی را دوست دارم، همیشه دوست داشته‌ام و خواهم داشت، اما او بسیار سرسخت است و توافق با او واقعاً دشوار است!»
این پیام ترامپ، همزمان با گمانه‌زنی‌ها درباره تماس تلفنی قریب‌الوقوع او با شی جین‌پینگ منتشر شده است. به گفته منابع رسمی، گفت‌وگو میان دو رهبر در حالی انجام خواهد شد که تنش‌های تازه‌ای بر سر اجرای توافق تجاری ژنو شکل گرفته است؛ توافقی که شامل تعلیق موقت تعرفه‌ها و توقف اقدامات اقتصادی متقابل به مدت ۹۰ روز بود.
با وجود آنکه این توافق با هدف کاهش تنش‌ها منعقد شده بود، اما حالا هر دو کشور یکدیگر را به نقض مفاد آن متهم کرده‌اند. ترامپ مدعی شده که پکن به تعهداتش پایبند نبوده و چین نیز در پاسخ این اتهامات را «بی‌اساس» خوانده و هشدار داده در صورت ادامه فشارهای آمریکا، اقداماتی قاطع در دفاع از منافع اقتصادی خود اتخاذ خواهد کرد.
جنگ تجاری آمریکا و چین، که از ژوئیه ۲۰۱۸ با اعمال تعرفه‌های گمرکی توسط دونالد ترامپ بر ۳۴ میلیارد دلار کالای چینی آغاز شد، به یکی از مهم‌ترین مناقشات اقتصادی جهان تبدیل شده است. این درگیری، که ریشه در اتهامات آمریکا به چین درباره شیوه‌های تجاری ناعادلانه و سرقت مالکیت معنوی دارد، با واکنش‌های متقابل پکن تشدید شده و تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد جهانی گذاشته است.
ریشه‌های جنگ تجاری
دونالد ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود وعده داد که کسری تجاری آمریکا با چین را کاهش دهد و با اعمال تعرفه‌ها، چین را به تغییر سیاست‌های تجاری‌اش وادار کند. در سال ۲۰۱۸، آمریکا تعرفه‌هایی بر کالاهای چینی اعمال کرد و چین نیز با وضع تعرفه‌های متقابل بر کالاهای آمریکایی، از جمله سویا و خودرو، پاسخ داد. این اقدامات به کاهش تجارت دوجانبه، نوسانات بازارهای مالی و نگرانی از رکود جهانی منجر شد.
کسری تجاری آمریکا با چین، که در سال ۲۰۲۴ به ۲۹۵ میلیارد دلار رسید، یکی از محرک‌های اصلی این مناقشه است. آمریکا مدعی است که چین با دستکاری ارزش یوان و حمایت‌های دولتی از تولیدکنندگان خود، مزیت رقابتی ناعادلانه‌ای ایجاد کرده است. در مقابل، چین اتهامات آمریکا را «بی‌اساس» خوانده و بر دفاع از منافع اقتصادی خود تأکید دارد.
تحولات اخیر
در مه ۲۰۲۵، توافق تجاری ژنو میان آمریکا و چین برای تعلیق ۹۰ روزه تعرفه‌ها امضا شد، اما هر دو طرف یکدیگر را به نقض این توافق متهم کرده‌اند. ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» شی جین‌پینگ را «سرسخت» خواند و مذاکره با او را «بسیار دشوار» توصیف کرد. پکن نیز هشدار داد که در صورت ادامه فشارهای آمریکا، اقدامات متقابل شدیدی اعمال خواهد کرد. این تنش‌ها با گفت‌وگوی تلفنی مورد انتظار میان دو رهبر، که زمان دقیق آن هنوز مشخص نیست، وارد مرحله حساسی شده است.
تأثیرات بر اقتصاد جهانی
جنگ تجاری آمریکا و چین پیامدهای گسترده‌ای برای اقتصاد جهانی داشته است. افزایش تعرفه‌ها قیمت کالاهای مصرفی، از جمله کفش و لوازم الکترونیکی، را در آمریکا بالا برده و فشار زیادی بر مصرف‌کنندگان، به‌ویژه طبقه کارگر، وارد کرده است. شرکت‌های بزرگی مانند نایکی و آدیداس هشدار داده‌اند که تعرفه‌ها می‌تواند به «پیامدهای فاجعه‌بار» منجر شود.
در مقابل، چین با تقویت تولید داخلی و تنوع‌بخشی به منابع تأمین، مانند افزایش واردات سویا از برزیل، تلاش کرده وابستگی خود به بازار آمریکا را کاهش دهد. با این حال، تسلط چین بر زنجیره‌های تأمین جهانی، به‌ویژه در مواد معدنی حیاتی و فناوری، این کشور را به حریفی قدرتمند تبدیل کرده است.
کشورهای دیگر نیز از این جنگ تجاری متأثر شده‌اند. ویتنام و مکزیک با جذب شرکت‌هایی که خطوط تولید خود را از چین خارج کرده‌اند، از این مناقشه سود برده‌اند، در حالی که بازارهای سهام جهانی با هر تحول جدید دچار نوسان می‌شوند.
چشم‌انداز آینده
مذاکرات پیش‌رو میان ترامپ و شی جین‌پینگ می‌تواند سرنوشت این جنگ تجاری را تعیین کند. برخی کارشناسان معتقدند که این درگیری به یک «بازی با حاصل جمع صفر» تبدیل شده که به هر دو طرف آسیب می‌رساند. در صورت عدم توافق، احتمال تشدید تعرفه‌ها، از جمله پیشنهاد ۶۰ درصدی، وجود دارد که می‌تواند اقتصاد جهانی را به سوی رکود سوق دهد.
از سوی دیگر، چین با تقویت روابط با متحدان آمریکا در اروپا و آسیا و سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی مانند جاده ابریشم جدید، در تلاش است تا تأثیر فشارهای اقتصادی آمریکا را خنثی کند.
نتیجه‌گیری
جنگ تجاری آمریکا و چین، فراتر از یک مناقشه دوجانبه، به رقابتی برای تسلط بر اقتصاد جهانی تبدیل شده است. با توجه به وابستگی اقتصادهای جهان به این دو ابرقدرت، که ۴۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل می‌دهند، ادامه این تنش‌ها می‌تواند رشد جهانی را مختل کند. مذاکرات آتی رهبران دو کشور فرصتی برای کاهش تنش‌هاست، اما با توجه به مواضع سرسختانه هر دو طرف، دستیابی به توافق پایدار همچنان چالش‌برانگیز است.
ارسال نظر