آشنایی با موزه پمپ بنزین / اولین مخزن سوخت کجا بود؟

پمپ بنزین یکی از مکان های استراتژیک در هر کشوری است و تاریخچه ای دارد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید اولین پمپ بنزین جهان در کدام کشور راه اندازی شده است. نخستین پمپ بنزین جهان در ایندیانای آمریکا نصب شد و گفته می شود در جریان این ماجرا، شکل شهرها تغییر اساسی پیدا کرد. اما آن زمان در ایران عهد ناصری بود و کسی اتوموبیل را ندیده بود. مظفرالدین شاه قاجار، کسی بود که اولین اتوموبیل را از فرانسه که یک رنو مدل ۱۹۰۰ بود وارد کشور کرد و این خودرو با نفت کار می کرد. باید اشاره کرد که در آن زمان، بنزین هنوز به عنوان سوخت رایج برای اتوموبیل شناخته نشده بود.

دوران احمد شاه بود که بسیاری از افراد سعی کردند تا اتوموبیل های جدید را به کشور وارد کنند و مردم توانستند اتوموبیل را از نزدیک مشاهده کنند. این خودرو ها بنزینی بودند و کم کم نیاز به تامین سوخت این آن ها احساس شد. در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول، بنزین اتومبیل ‌ها در ایران توسط یک شرکت انگلیسی تامین می‌شد. بنزین در ظرف ‌های شیشه‌ای با گنجایش حدود ۵ لیتر در خواربارفروشی ‌ها و دکه‌ های فروش نفت به مشتریان فروخته می‌شد. این میزان بنزین یک پیمانه نامیده می‌شد و البته بعد ‌ها پیت ‌های حلبی ۱۵ لیتری جای این ظروف شیشه‌ای را گرفتند.

دهه ۴۰ شمسی، به واسطه نیاز به بنزین برای تامین سوخت، پمپ بنزین ها در کشور احداث شدند. اما گفته می شود که همچنان مشخص نیست که نخستین پمپ بنزین در کدام شهر کشور بوده است و همچنان بحث های بسیاری درباره آن وجود دارد. در تهران نخستین پمپ بنزین در خیابان امیریه راه ‌اندازی شد و بعد پمپ‌ های دیگری از راه رسیدند. انتخاب این مکان برای احداث پمپ بنزین، بیشتر به دلیل سکونت رجال مملکتی در این محله بود. دومین پمپ بنزین در خیابان بوذرجمهری، ایستگاه درخوانگاه، سومین پمپ بنزین در خیابان سعدی، دروازه دولت بود و به‌همین ‌ترتیب تا سال ۱۳۳۰ تعداد ۱۰ پمپ در تهران مشغول به کار شدند و شرکت نفت اقدام به شماره‌گذاری آنان نمود.آن موقع قیمت بنزین لیتری یک و نیم ریال بود.

تاریخچه جداب بنزین در موزه پمپ بنزین

برای آنکه بخواهید درباره تاریخچه بنزین بیشتر بدانید، باید سری به موزه بنزین تهران بزنید و از نزدیک شاهد تمام ماجرا باشید. ایستگاه مترو دروازه دولت که پیاده شوید، می توانید به موزه بنزین برسید و از نزدیک با سیر تکاملی بنزین و تاریخچه و عکس های قدیمی آشنا شوید. البته باید گفت که مخازن قدیمی در کنار خودروهای قدیمی خودی نشان می دهند و جذابیت این موزه را چند برابر می کنند. جایگاه دروازه دولت، سومین پمپ بنزین تهران به حساب می آید که در سال‌های پایانی ۱۳۱۰ هجری شمسی توسط شرکت نفت ایران و انگلیس احداث شده است.

موزه پمپ بنزین دروازه دولت، شما را به گذشته می برد و می توانید با پمپ بنزین قدیمی آشنا شوید. همچنین عکس های تاریخی نیز در این مجموعه وجود دارد که باید مدت ها برای تماشای آن وقت گذاشته و لذت ببرید.

این موزه، شما را با نحوه فروش بنزین در پیت های قدیمی هم آشنا می کند و درواقع گوشه ای از تاریخ مهم ایران را می توانید در این مکان مشاهده کنید. گفته می شود که پمپ بنزین دروازه دولت تا دهه ۷۰ فعال بوده است اما سپس به علت عبور مترو دروازه دولت، فعالیت آن متوقف شد و در اختیار خدمات شهری شهرداری تهران قرار گرفت.

این موزه جذاب خودروهای قدیمی را هم به نمایش گذاشته است که انگار درحال سوختگیری هستند. بخش های متنوع این مجموعه، شما را برای ساعاتی در تاریخ گم می کند و می توانید از هرچیز که در مسیر مشاهده می کنید لذت ببرید. پیت ها و شیشه های قدیمی که روزگاری برای فروش بنزین بودند در این موزه وجود دارند و عکس های قدیمی نیز، چشم نوازی می کنند. پمپ بنزین دروازه دولت از سال ۱۳۹۸ تبدیل به موزه شده است و افراد بسیاری به این مکان مراجعه می کنند. این موزه در روزهای ۲ شنبه تعطیل است و علاقه مندان به تاریخ می توانند در سایر روزها از ساعت ۱۰ الی ۱۸ از این مکان بازدید کنند.

کلام آخر

تاریخ را که ورق می زنیم، متوجه می شویم که هر گوشه شهر و کشورمان ایران، تاریخ کهن دارد و روزی مکان خاصیس بوده است. شاید تا پیش از خواندن این گزارش، از وجود موزه پمپ بنزین بی اطلاع بوده اید اما همین موزه به ظاهر ساده، بار بزرگی از تاریخ را بر دوش می کشد. بنزین، سوخت بسیار مهم و حیاتی است و دانستن سیر تکاملی آن برایمان اهمیت دارد. پیشنهاد می شود از این موزه جذاب بازدید کنید و با تاریخ بنزین و پمپ بنزین از نزدیک آشنا شوید.