آسیب گزاف حذف ارز ترجیحی به قشر ضعیف و متوسط جامعه

چندی پیش ماجرای حذف ارز ترجیحی  و تاثیر آن بر اقتصاد مردم هجمه های زیادی را در جامعه ایجاد کرد. عده‌ای بحث تاثیر گسترده آن برروی دارو و درمان را پیش کشیدند و عده ای دیگر تاثیر آن را فراتر دانستند.

اما سوال اینجاست که آیا حذف این ارز بنیادی و مهم تمامی ابعاد زندگی اقشار متفاوت جامعه را تحت‌الشعاع قرار می دهد و یا گروهی خاص از این رخداد تاثیر می پذیرند؟ اثر حذف ارز ترجیحی بر معیشت عامه مردم چگونه توجیه‌پذیر است؟ برای پاسخ به این سوال ها گسترش نیوز با بهاالدین هاشمی، اقتصاددان به گفتگو کرده است و این موضوع را از زوایای متفاوت بررسی کردیم که در ادامه می خوانید:

آسیب‌پذیرها زیر رگبار گلوله سیاست اقتصادی جدید

هاشمی در تبیین اوضاع معیشت اقشار آسیب‌پذیر جامعه گفت: اقشار ضعیف جامعه اکنون نیز نمی توانند زندگی خود را مدیریت کنند؛ کیفیت زندگی، تحصیل، درمان، سفر وپوشاک و خوراکشان پایین آمده است و شرایط اقتصادی زندگی را برای آن‌ها دشوار کرده است. اوضاع اقتصادی بر معیشت مردم بسیار تاثیر‌گذار بوده و برروی آینده خود و نسل آینده آن‌ها تاثیر دارد. در این میان حذف ارز ترجیحی نیز بار را برروی این اقشار جامعه سنگین تر می کند و باری اضافه تر برروی دوش این اقشار جامعه است. با تغییر بر نظام اقتصادی جامعه دامنه اقشار ضعیف جامعه بیشتر می شود و طبقه متوسط نیز به تدریج به سمت فقر پیش می روند.

آموزش نیز از عواقب این حذف ناگهانی در امان نیست!

هاشمی ضمن تاکید بر تاثیرگذاری و تنگاتنگ بودن رابطه ارز ترجیحی با معیشت مردم گفت: این ارز بیشتر برای نهاده‌های دامی استفاده می شود که تمامی محصولات فراورده‌های کشاورزی و مصرف عامه مردم را خصوصا در بخش شیر،گوشت، پروتیین و لبنیات بسیار تحت تاثیر قرار می‌دهد. دارو نیز کالای مهمی است که این بخش نیز برای اقشار آسیب‌پذیر بسیار حائز اهمیت است. در بخش های دیگر نیز از جمله موارد آموزشی و تحقیقاتی یارانه های دیگری به مردم تعلق داده می‌شد که حذف این ارز تاثیر منفی خواهد داشت. دولت‌های قبل و مجلس در این امر کوتاهی کردند، زمانی که فاصله ارز رقابتی یا همان ارز دولتی با ارز  آزاد در حد یک درصد تا نهایتا ده درصد بود از این فرصت استفاده نکردند، اکنون که بیش از ۷ برابر شده اجرایی‌کردن آن به دور از ذهن است و حذف به یکباره آن تاثیر نامطلوبی بر اقتصاد کشور خواهد داشت.

عذری جدید برای گرانی های نوظهور!

وی در ادامه افزود: در واقع تخصیص ارزهای سوبسیدی تاثیر کاملی بر کنترل قیمت‌ها نداشته است اما باز هم در حد ۵۰ درصدی در مهار قیمت‌ها به خصوص در موارد فوق تاثیر داشت. در حال حاضر اگر ارز ترجیحی برداشته شود بهانه‌ای می‌شود برای اینکه نه تنها در بخش چند قلم کالایی که به آن‌ها این ارز تخصیص داده میشد بلکه به بخش‌های دیگر نیز سرایت می‌کند. به عنوان مثال اگر  نهاده‌های دامی گران شود قیمت رستوران‌ها نیز بالا می‌‌رود و برای دانشجویان نیز غذاهای سلف سرویس گران تمام میشود و تاثیر گسترده ای در جامعه دارد.

آفت اقتصاد ایران

هاشمی در رابطه با مضرات حذف ارز ترجیحی توضیح داد: اگر بخواهند ارز ترجیحی را دو نرخی نگه دارند نیز بزرگترین آفت و مصیبی است که اقتصاد را به فنا داد و موجب کاهش ذخیره ارزی کشور و خروج ارز شده است. همچنین اضافه‌نمایی ارز در اقتصاد و کوچک نمایی در صادرات را موجب شد که ماحصل همه این عوامل خروج  ارز از کشور بود. کشور باید یک ذخیره ارزی حداقلی بر حسب سایز اقتصاد، صادرات نفت و غیر نفتی و مشتقات پتروشیمی کشور باید در حدود بیست هزار میلیارد دلار مانند کشورهای امارات و عربستان و کشورهای دیگر باید ذخیره ارزی داشته باشیم که در حال حاضر زیر صد هزار میلیارد دلار است و حتی برای یکسال کشور نیز کافی نیست. از طرفی دیگر نیز دونرخی بودن ارز و یارانه نیز موجب می‌شود که از ملت سواستفاده شود و منافع و ثروت آن‌ها به فنا رود. از سویی دیگر حذف ناگهانی آن بدون اینکه چاره ای برای آن اندیشیده شود نیز آسیب‌زا است. در بحث خوداشتغالی مانند کشاورزی و دامداری در روستاها نیز حذف ناگهانی ارز ترجیحی بحران ایجاد می کند و باید با بررسی و تحقیق کارشناسی این تغییرات اعمال شود.

مجلس توپ را به زمین دولتی ها انداخت!

هاشمی درباره مدیریت دولتی‌ها و مجلس درباره حذف به یکباره ارز ترجیحی خاطرنشان کرد: اینکه گفته شد مجلس به وزارتخانه‌های دولت اعلام کرده است و اختیارات را به دولت واگذار کرده اند و از آن‌ها می خواهند خود سامان پیدا کنند نیز توپ را به زمین دیگری انداختن است و این مسئله بحران ایجاد می کند.