گسترش نیوز: بازار مسکن ایران در سالهای اخیر با چالشهای فراوانی روبهرو بوده و تأمین مسکن مناسب، به ویژه برای زوجهای جوان و خانوادههای کمدرآمد، یکی از اصلیترین دغدغههای مردم و سیاستگذاران است. در این شرایط، دولت با طراحی طرحهای حمایتی تلاش دارد نیازهای اولیه مسکن را به شیوهای هدفمند و عملگرا پاسخ دهد. طرح جدید مسکن استیجاری، با محوریت دهکهای پایین و همکاری انبوهسازان، بهعنوان یکی از این برنامهها معرفی شده است.
وزیر راه و شهرسازی در نشست پایش طرحهای حمایتی مسکن با اشاره به جزئیات این طرح، اعلام کرد که تمرکز اصلی بر زوجهای جوان است که توان تأمین آورده اولیه برای سایر طرحهای مسکن را ندارند. این رویکرد، با هدف کاهش فشار مالی بر خانوادهها و ایجاد فرصتهای برابر برای خانهدار شدن، بهطور ویژه برای دهکهای یک تا شش درآمدی در نظر گرفته شده است.
یکی از نکات کلیدی این طرح، مشارکت فعال انبوهسازان و سازندگان بخش خصوصی است. بر اساس برنامه وزارت راه، این مشارکت نه تنها به تسریع روند ساخت و تأمین مسکن کمک میکند، بلکه امکان نوسازی بافت فرسوده و استفاده از ظرفیت زمینهای شهری را نیز فراهم میآورد. استفاده از این ظرفیتها، علاوه بر کاهش هزینههای آمادهسازی، به ارتقای کیفیت زندگی در هستههای مرکزی شهر کمک میکند.
کارشناسان شهری معتقدند که تمرکز بر بافتهای فرسوده و انتقال جبهه ساختوساز به درون شهر، میتواند مسیر بازآفرینی شهری را متحول کند. از طریق این روش، علاوه بر دسترسی سریعتر به خدمات زیربنایی و روبنایی، بخشی از کمبودهای موجود در محلات شهری نیز مرتفع میشود و فشار بر مناطق حاشیهای کاهش مییابد.
وزارت راه و شهرسازی همچنین بر لزوم هماهنگی با شهرداریها و برگزاری جلسات منظم ستادهای بازآفرینی شهری تأکید کرده است. هدف نهایی این است که با بهرهگیری از ظرفیت بخش خصوصی، تجربه موفقی از تأمین مسکن استیجاری برای خانوادههای کمدرآمد و جوان ایجاد شود و در کنار آن، روند نوسازی بافتهای فرسوده نیز بهطور پایدار و منسجم پیش رود.
در این راستا، گسترش نیوز گفتگویی با دبیر اتحادیه مشاوران املاک انجام داده است که در ادامه می خوانید.
سعید لطفی درباره طرح اخیر دولت پیرامون عرضه مسکن استیجاری در راستای کمک به تامین مسکن دهکهای پایین جامعه گفت: این طرح روی کاغذ جذاب و امیدبخش است، اما پرسش اصلی آنجاست که در مرحله عمل با چه نقشه راهی پیش خواهد رفت. خانهدار شدن اقشار کمدرآمد، هدفی ارزشمند و انسانی است؛ با این حال، رسیدن به آن نیازمند برنامهای دقیق، واقعبینانه و قابل ارزیابی است.
او ادامه داد: دولت در شروع مسیر، نیت و افق روشنی را ترسیم کرده، اما لازم است درباره ظرفیت واقعی ساختوساز و توان تولید شفافتر سخن بگوید؛ اینکه مثلاً برای عرضه حدود ۱۰ هزار واحد مسکونی چه چشماندازی دارد، چه ابزارهایی را بهکار میگیرد و چه سازوکاری قرار است این هدف را به نتیجه برساند.
لطفی افزود: بیتردید اگر وزارتخانه در اجرای این مسیر موفق عمل کند و بتواند تولید مستمر مسکن استیجاری را پیش ببرد، پیامد آن میتواند به بهبود محسوس بازار اجاره و آرامش نسبی مستأجران منجر شود.
وی در ارتباط با نقش انبوه سازان در موفقیت طرح مسکن استیجاری و ابزارهای تشویقی لازم برای این منظور بیان کرد: دولت در گام نخست باید نهادههای ساختمانی را بیهیچ وقفهای در اختیار انبوهسازان قرار دهد و در ادامه، شبکه بانکی را به همکاری مؤثر وادارد. بانکها موظفاند به تعهدات خود پایبند باشند و اینبار با همراهی دولت، واقعاً پشت طرح بایستند. تجربه نهضت ملی مسکن نشان داد که تعلل و ناهماهنگی بانکها میتواند پروژهای ملی را زمینگیر کند و سازندگان و متقاضیان را ماهها در بلاتکلیفی نگه دارد.
دبیر اتحادیه مشاوران املاک یادآور شد: در طرح مسکن استیجاری، عنصر نظارت نقشی حیاتی دارد؛ ضعفی که در طرحهای گذشته بارها دیده شد و پیامد آن، تأخیرهای طولانی در تکمیل واحدها و نارضایتی گسترده بود. اکنون اما نشانهها—از اظهارات خانم صادق تا مواضع معاونان او—حاکی از آن است که دولت قصد دارد توان بخش خصوصی را جدیتر وارد میدان کند. این رویکرد را میتوان نقطهای مثبت و امیدوارکننده دانست؛ چرا که هر جا پای بخش خصوصی بهصورت واقعی باز شده، سرعت و کیفیت پروژهها افزایش یافته است.
لطفی خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته، نقش بخش خصوصی در طرحهای دولتی مسکن یا نادیده گرفته شد یا به حداقل رسید؛ در حالی که سیاست درست، تشویق این بخش و فراهم کردن بستر فعالیت آن با ابزارهای حمایتی است. چنین رویکردی میتواند بهتدریج قفل بازار مسکن را باز کند و عرضه را از رکود بیرون بیاورد.
او در پایان اضافه کرد: در نهایت، دولت باید امر تسهیلگری را بهطور کامل و بدون تعارف پیش ببرد: بانکها را به اجرای تعهدات وادار کند، شکافهای گذشته در تعامل با بانک مرکزی را برطرف سازد و از ظرفیتهایی مثل شهرداریها، سازمان نظام مهندسی و سایر نهادهای اثرگذار برای همافزایی استفاده کند. تنها در این صورت است که میتوان انتظار داشت طرح مسکن استیجاری به یک تجربه موفق و متفاوت بدل شود، نه تکرار چرخههای ناکام گذشته.
در صورت تمایل به پیگیری اخبار روز حوزه مسکن و آخرین تحولات در بازار اجاره، سرویس راه و مسکن پایگاه خبری گسترش نیوز را دنبال کنید.
