علائم بیماری در سگ‌ها: از بی‌حالی تا تب
حیوانات خانگی معمولاً در پنهان کردن علائم بیماری‌ها مهارت دارند. زمانی که یک سگ بیمار نشانه‌های واضحی از ناخوشی نشان می‌دهد، احتمالاً مدتی است که بیمار بوده است.و باید به این علائم توجه کنید.
حیوانات خانگی معمولاً در پنهان کردن علائم بیماری‌ها مهارت دارند. زمانی که یک سگ بیمار نشانه‌های واضحی از ناخوشی نشان می‌دهد، احتمالاً مدتی است که بیمار بوده است.
انجام معاینات سالانه همراه با آزمایش‌های خونی متناسب با سن، بهترین راه برای پیشگیری از بیماری‌ها است. اما صاحبان مسئول حیوانات خانگی باید بین این ویزیت‌ها چه کاری انجام دهند تا از سلامت حیوان خود محافظت کنند؟
اول از همه باید بدانید که بسیاری از علائم بیماری در سگ بسیار ظریف و نامحسوس هستند. در بسیاری از مواقع حتی صاحبان دلسوز حیوانات نیز این تغییرات ظریف را به فرایند طبیعی پیری نسبت می‌دهند.
در مرحله بعد، باید به علائم فیزیکی و رفتاری که ممکن است نشان‌دهنده بیماری سگ باشد توجه کنید.در این مقاله از گسترش نیوز رایج ترین علائم بیماری در سگ را برای شما فهرست کرده‌ایم .
۱۰ نشانه رایج بیماری در سگ
۱.بی‌حالی یا خستگی:
اگر سگتان مانند گذشته بازیگوش نیست، بی‌حالی می‌تواند از اولین نشانه‌های ناخوشی باشد.
۲.کاهش اشتها:
اگر ظرف غذای سگتان پر می‌ماند یا به خوراکی‌ها بی‌تفاوت است، نشانه‌ی هشداردهنده‌ای است.
۳.تشنگی یا ادرار بیش از حد:
نوشیدن آب بیش از حد معمول یا ادرار کردن مکرر می‌تواند نشانه‌ی چندین بیماری مختلف باشد.
۴.استفراغ یا اسهال:
یک‌بار اتفاق افتادن ممکن است خطرناک نباشد، اما تکرار آن قطعاً نیاز به بررسی دارد.
۵.سرفه یا عطسه:
سرفه یا عطسه‌ی مداوم می‌تواند نشانه‌ی مشکلات تنفسی باشد که باید بررسی شوند.
۶.مشکل در تنفس:
تنفس سخت، خس‌خس سینه یا تنفس سطحی از علائم جدی هستند و نیاز به اقدام فوری دارند.
۷.ترشحات غیرعادی:
خروج ترشحات از چشم، بینی یا گوش می‌تواند نشانه‌ی عفونت باشد.
۸.خارش یا لیس زدن بیش از حد:
اگر سگتان مدام یک نقطه را می‌خاراند یا لیس می‌زند، باید به دامپزشک مراجعه کنید.
۹.مشکل در راه رفتن یا سفتی عضلات:
سختی در برخاستن یا لنگ زدن می‌تواند ناشی از مشکلات مفصلی یا عضلانی باشد.
۱۰.تغییرات غیرقابل توضیح در وزن:
کاهش یا افزایش ناگهانی وزن ممکن است نشان‌دهنده‌ی بیماری‌های مختلف باشد.
علائم هشداردهنده اورژانسی
بهترین راه برای اطمینان از اینکه سگ شما دچار وضعیت اورژانسی شده است یا نه، تماس با دامپزشک حیوان است. با این حال، برخی نشانه‌ها به وضوح نشان می‌دهند که باید فوراً به درمان مراجعه کنید، از جمله:
-تورم یا سفتی غیرعادی در شکم
-ناتوانی در ادرار کردن
-اسهال یا استفراغ شدید و مداوم
-تشنج
-مشکل در تنفس
-عدم تعادل یا ناتوانی در ایستادن
وقتی سگ شما بیمار است چه باید کرد؟
ابتدا آرامش خود را حفظ کنید و علائم حیوان و زمان شروع آن‌ها را یادداشت کنید. سپس با دامپزشک تماس بگیرید تا مشخص شود آیا باید وقت ویزیت بگیرید یا فوراً به بیمارستان دامپزشکی مراجعه کنید. ممکن است حیوان شما به آزمایش‌های تشخیصی مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار، تست کرم قلب یا بیماری‌های منتقله از کنه، نوار قلب (ECG) و سایر بررسی‌ها نیاز داشته باشد.
وقتی حیوان تحت درمان قرار گرفت، حتماً داروهای تجویز شده را تا انتها مصرف کنید و هرگونه علامت جدید یا بدتر شدن وضعیت را فوراً به دامپزشک اطلاع دهید.
بیماری های شایع در سگ‌ها
در ادامه، به برخی از بیماری‌های شایع و مسری در میان سگ‌ها اشاره می‌کنیم که لازم است با آن‌ها آشنا باشید و از سگ خود در برابرشان محافظت کنید.
۱. دیستمپر سگ (Canine Distemper)
دیستمپر یک ویروس بسیار مسری است که دستگاه تنفسی سگ را هدف قرار می‌دهد. سگ‌های مبتلا ممکن است دچار علائمی از جمله آبریزش بینی، چشم‌های watery (اشک‌آلود)، تب، استفراغ، اسهال، تشنج و حتی فلج شوند. در موارد شدید، این بیماری می‌تواند کشنده باشد.
اما خبر خوب این است که دیستمپر قابل پیشگیری است. واکسن دیستمپر یکی از واکسن‌های اصلی و ضروری (core vaccines) در ترکیب واکسن DHPP است. تزریق منظم این واکسن طبق برنامه‌ی دامپزشک می‌تواند از ابتلای سگ شما به این بیماری خطرناک جلوگیری کند.
۲. آنفلوآنزای سگ‌ها (Canine Influenza)
آنفلوآنزای سگ بیماری نسبتاً جدیدی است و از آنجایی که بیشتر سگ‌ها پیش‌تر با این ویروس تماس نداشته‌اند، سیستم ایمنی‌شان در برابر آن مقاوم نیست.
برای آنفلوآنزای سگ واکسن وجود دارد، اما در حال حاضر تزریق آن برای همه‌ی سگ‌ها ضروری نیست. بهتر است با دامپزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود آیا سگ شما به واکسن آنفلوآنزا نیاز دارد یا خیر.
۳. ویروس پاروو (Canine Parvovirus / Parvo)
پاروو از خطرناک‌ترین بیماری‌های مسری در سگ‌هاست و نکته‌ی نگران‌کننده این است که سگ شما حتی بدون تماس مستقیم با سگ بیمار، می‌تواند به آن مبتلا شود.
سگ‌ها ممکن است تنها با بوییدن مدفوع آلوده یا تماس با سطوح آلوده مانند زمین، چمن، خاک، اسباب‌بازی، ظرف غذا و آب، قلاده، لباس و حتی دستان انسان، به پاروو مبتلا شوند. این ویروس می‌تواند سال‌ها در خاک زنده بماند و از بین بردنش بسیار دشوار است.
پاروو باعث تب، استفراغ، اسهال شدید و کم‌آبی بدن می‌شود و معمولاً توله‌سگ‌ها، سگ‌های پیر واکسینه‌نشده یا حیوانات ضعیف‌تر بیش از همه در معرض خطرند.
درمان پاروو بسیار پرهزینه است و در بسیاری از موارد، حتی با درمان فشرده، حیوان جان خود را از دست می‌دهد. خوشبختانه واکسن پاروو نیز در ترکیب DHPP وجود دارد و باید به‌صورت منظم تزریق شود.
۴. کک‌ها و کنه‌ها (Ticks and Fleas)
کک‌ها از انگل‌های خارجی هستند که برای بقا به بدن حیوانات میزبان وابسته‌اند. در صورت عدم کنترل، چرخه‌ی زندگی آن‌ها ادامه یافته و در بدن حیوان و حتی در خانه‌ی شما تکثیر می‌شوند.
سگ‌ها و گربه‌ها ممکن است به پروتئین موجود در بزاق کک حساسیت داشته باشند؛ به همین دلیل، حتی یک نیش می‌تواند باعث خارش شدید و بی‌قراری آن‌ها شود.
کنه‌ها نیز از خون حیوانات و انسان تغذیه می‌کنند. آن‌ها نمی‌پرند و پرواز نمی‌کنند، بلکه از طریق حیوانات وحشی به محیط شما وارد می‌شوند و سپس به بدن حیوان خانگی‌تان منتقل می‌شوند.
کنه‌ها می‌توانند بیماری‌های خطرناکی از جمله بیماری لایم (Lyme disease) را به انسان و حیوان منتقل کنند. بزاق کنه حاوی باکتری و عوامل بیماری‌زا است که وارد جریان خون میزبان می‌شود.
پیشگیری از آلودگی به کنه و کک بسیار ساده‌تر از درمان بیماری‌های ناشی از آن‌هاست. حتماً از دامپزشک درباره بهترین روش‌های پیشگیری سؤال کنید.
۵. کرم‌های قلبی (Heartworms)
بیماری کرم قلب یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های سگ‌هاست که می‌تواند باعث نارسایی قلب، آسیب به اندام‌ها، بیماری شدید ریوی و در نهایت مرگ شود.
این بیماری از طریق نیش پشه‌ی آلوده منتقل می‌شود و عامل اصلی آن کرمی به نام Dirofilaria immitis است. پس از ورود به بدن، این انگل‌ها در قلب و ریه‌ها رشد کرده و تکثیر می‌شوند.
علائم زمانی ظاهر می‌شوند که بیماری پیشرفته شده باشد، از جمله:
-تورم شکم
-سرفه
-خستگی
-کاهش وزن
-مشکل در تنفس
درمان این بیماری بسیار پرهزینه و سمی برای حیوان است و متأسفانه بسیاری از سگ‌ها پس از تشخیص، به دلیل شدت بیماری، یوتانایز (مرگ بدون درد) می‌شوند.
به همین دلیل، دامپزشکان همیشه توصیه می‌کنند پیشگیری از کرم قلب در تمام طول سال انجام شود. داروهای پیشگیرانه معمولاً به‌صورت ماهانه مصرف می‌شوند و از سایر انگل‌ها مانند کرم قلاب‌دار و کرم گرد نیز جلوگیری می‌کنند.
۶. سرفه‌ی کندلی (Kennel Cough)
باکتری Bordetella bronchiseptica یکی از عوامل اصلی بیماری‌های تنفسی در سگ‌هاست. این بیماری که با نام‌های «سرفه کندلی»، «عفونت تنفسی فوقانی» یا «تراکیوبرونشیت عفونی» شناخته می‌شود، به‌ویژه در مکان‌هایی که سگ‌ها با هم در تماس هستند (مانند مهد سگ‌ها، آرایشگاه حیوانات، پارک‌های سگ یا پانسیون‌ها) شایع است.
سگ‌ها معمولاً از طریق استنشاق ذرات آلوده دچار این بیماری می‌شوند. این باکتری باعث التهاب نای و حنجره می‌شود.
عوامل افزایش‌دهنده‌ی خطر ابتلا عبارت‌اند از:
-زندگی در محیط‌های با تهویه‌ی ضعیف
-دمای سرد
-قرار گرفتن در معرض دود یا گرد و غبار
-استرس ناشی از سفر یا تغییر محیط
برای سرفه کندلی واکسن وجود دارد، اما تزریق آن برای همه‌ی سگ‌ها الزامی نیست. دامپزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا سگ شما به این واکسن نیاز دارد یا خیر.
۷. هاری (Rabies)
ویروس هاری قادر است تمام پستانداران را آلوده کند. بیشتر پارک‌ها و اجتماعات سگ‌ها تنها به حیواناتی اجازه ورود می‌دهند که واکسن هاری زده باشند.
این بیماری بسیار دردناک و ۱۰۰٪ کشنده است. انتقال آن معمولاً از طریق بزاق حیوان آلوده و به‌ویژه گاز گرفتن انجام می‌شود. ویروس هاری باعث افزایش پرخاشگری حیوان نیز می‌شود و خطر انتقال را بالا می‌برد.
خوشبختانه واکسن هاری از ابتلا جلوگیری می‌کند. در بسیاری از کشورها، واکسیناسیون هاری برای تمام سگ‌ها و گربه‌های بالای سه ماه الزامی است و صاحبان حیوان باید گواهی واکسیناسیون را برای دریافت مجوز نگهداری ارائه دهند.
