گزارش اختصاصی گسترش نیوز:
استقبال مردم به سمت اجاره لباس | هزینه های عروسی سرسام آور شد
پرش چشمگیر قیمتها در بازار پوشاک باعث شده اجاره لباس عروس که در آذر ۱۴۰۳ از حدود ۱٫۵ تا ۳٫۵ میلیون تومان بود، در آذر ۱۴۰۴ به بازه ۳٫۵ تا ۱۰ میلیون تومان برای مدلهای معمولی و تا ۳۰ میلیون تومان برای مدلهای لوکس برسد؛ جهشی که همراه با افزایش بیش از ۴۰ درصدی هزینه دوخت و پارچه، بسیاری از زوجها را از خرید لباسهایی که امروز حداقل ۲۰ میلیون تومان قیمت دارند، به سمت اجاره سوق داده و فاصله میان خرید و اجاره را به کمترین حد خود در یک دهه اخیر رسانده است.
در سالهای اخیر و بهویژه در ۱۴۰۴، با رشد شدید تورم و افزایش قیمت پارچه، دوخت و لباس آماده، خانوادههایی که در آستانه ازدواج هستند شاهد فشار اقتصادی قابل توجهی بودهاند. این فشار نهتنها بر کیفیت و تنوع انتخاب لباس تأثیر گذاشته، بلکه بسیاری از زوجها را مجبور کرده تا بهجای خرید لباس گرانقیمت، گزینه اجاره لباس را انتخاب کنند.
بر اساس بررسیهای میدانی خبرنگار گسترش نیوز، بازار اجاره لباس از لباس عروس و لباس مجلسی گرفته تا کت و شلوار داماد بهسرعت در حال گسترش است. این گزارش تلاش دارد وضعیت فعلی این بازار، دلایل گرایش به اجاره و ریسکهایی که برای صنعت پوشاک به دنبال دارد را تحلیل کند.
گرانی بیسابقه لباس؛ خرید دیگر به سختی امکانپذیر است
افزایش قابل توجه بهای پارچه، هزینه دوخت و سنگ دوزی، و همچنین هزینههای جانبی (تور، کارگران، تزئینات و...) باعث شده قیمت لباس عروس و لباس مجلسی سر به فلک بزند. طبق برآوردهای سال ۱۴۰۴، هزینه خرید لباس عروس از حدود ۲۰ میلیون تومان آغاز میشود و در مدلهای لوکس یا سفارشی تا ۱۰۰ میلیون تومان یا حتی بیشتر میرسد.
کت و شلوار داماد نیز با افزایش هزینهها، دیگر به قیمتهای پیشین نیستصرف خرید یک کتوشلوار ساده نیز فشار مالی محسوب میشود. در این شرایط، برای بسیاری از خانوادهها خرید لباس عروس یا لباس مجلسی تبدیل به هزینهای سنگین و چند برابر بودجه عادی عروسی شده است.
اجاره لباس: از صرفهجویی تا ضرورت
با افزایش قیمت خرید لباس، اجاره لباس به گزینهای محبوب تبدیل شده است. در سال ۱۴۰۳، قیمت اجاره لباس عروس از حدود ۱.۵ میلیون تومان شروع میشد. در ۱۴۰۴ اما، این بازه بهطور چشمگیری تغییر کرده است اجاره لباس عروس ساده از حدود ۳.۵ میلیون تومان شروع میشود و لباسهای با کیفیتتر یا لوکس تا ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان نیز قیمت دارند.
در تهران، بعضی مزونها برای لباسهای بسیار لوکس و دستدوز حتی قیمتهایی بالاتر نیز گزارش کردهاند. مزوندارها میگویند که در شرایط فعلی، بسیاری از نو عروسها توان خرید لباس ندارند و اجاره را ترجیح میدهند حتی اگر قیمت اجاره نزدیک به قیمت لباس خریدنی باشد. در واقع، اجاره لباس در حال تبدیل به «گزینه معقول» برای کسانی است که نمیخواهند هزینههای کلان خرید را متحمل شوند، مخصوصاً وقتی لباس فقط برای یک شب یا چند ساعت استفاده میشود.

جدول مقایسه قیمت آذر ۱۴۰۳ تا آذر ۱۴۰۴
| نوع لباس / وضعیت | اجاره – آذر ۱۴۰۳ | اجاره – آذر ۱۴۰۴ | خرید – ۱۴۰۴ (حداقل) |
|---|---|---|---|
| لباس عروس ساده / معمولی | ~ ۱,۵۰۰,۰۰۰ – ۳,۵۰۰,۰۰۰ | ~ ۳,۵۰۰,۰۰۰ – ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ | از ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| لباس عروس لوکس / سنگدوزی / دستدوز | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ – ۳۰,۰۰۰,۰۰۰ و بیشتر | ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ – ۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰+ |
| کت و شلوار داماد (اجاره یا خرید) | ۵۰۰.۰۰۰تومان | افزایش داشته وضعیت متغیر | میلیون ۵,۰۰۰,۰۰۰ به بالا + (بنابر کیفیت و پارچه) |
افزایش گرایش مردم به اجاره لباس
بر اساس مشاهدات میدانی و گفتههای مزونداران، تقاضا برای اجاره لباس بهشدت افزایش یافته است. گرانی شدید لباس خریدنی و چشمانداز مالی ناپایدار، صرفهجویی در هزینهها و تخصیص بودجه به دیگر مخارج عروسی (تالار، پذیرایی، فیلم و عکس و...) ، امکان استفاده از لباسهای شیک و لوکس با هزینه کمتر، بدون نیاز به نگهداری در آینده از دلایل اصلی افزایش گرایش مردم به اجاره لباس مشاهده شده است.
افزایش تعداد مزونها و پلتفرمهای اجاره لباس اجاره لباس اکنون آسانتر و در دسترستر شده است. روزنامهنگاران و جامعهشناسان نیز این پدیده را نشانه تغییر در سبک مصرف و اولویتدهی مالی در دوران تورم میدانند. طبقه متوسطی که هنوز میخواهد ظاهر شیک و آبرومندانه داشته باشد، اما توان پرداخت هزینههای گزاف خرید لباس را ندارد، ترجیح میدهد با اجاره لباس، امکانات ظاهری را حفظ کند.
تاثیر بر صنعت پوشاک: فرصت یا ریسک؟
روند افزایش اجاره لباس، از یک سو برای مزونداران و صاحبان لباس فرصت محسوب میشود: به جای فروش یکبار مصرف، لباس میچرخد و سود مکرر ایجاد میکند. این مدل مشابه اقتصاد اشتراکی میتواند به کاهش ضایعات و استفاده بهینه از منابع منجر شود.
با این حال، ریسکهایی نیز متوجه صنعت پوشاک است:
کاهش تقاضای خرید لباس نو: وقتی اجاره جای خرید را بگیرد، فروش لباس نو کاهش مییابد. این موضوع به ویژه برای تولیدکنندگان داخلی و خیاطان کوچک آسیبزا خواهد بود.
فرآیند فرسودگی لباسها: لباسهای اجارهای پس از چند بار استفاده ممکن است نیاز به تعمیر و بازسازی پیدا کنند، که هزینه و تلاش مضاعفی لازم دارد.
کاهش تنوع و خلاقیت در طراحی: وقتی لباس عمدتاً برای اجاره ساخته میشود، ممکن است کمتر به طراحی سفارشی و اختصاصی توجه شود؛ مد لباس به سمت مدلهای استاندارد و کمهزینهتر سوق پیدا میکند.
وابستگی صنعت به چرخه اجاره و نوسان تقاضا: اگر تقاضا برای اجاره کاهش یابد (مثلاً با کاهش تورم)، آنگاه مزونها با مازاد لباس موجود و کاهش درآمد مواجه خواهند شد.
کلام پایانی
افزایش شدید تورم و گرانی اجناس، بازار لباس عروس، لباس مجلسی و کتوشلوار را به قلمرو هزینههای گزاف تبدیل کرده است. در این شرایط، «اجاره لباس» به راهکار نجاتدهنده بسیاری از زوجها بدل شده است: راهی که هم ظاهر مجلسی و مناسب را برای عروسی فراهم میکند، هم هزینه را نسبتاً منطقی نگه میدارد. اما این گرایش گرچه برای مردم مفید است، برای صنعت پوشاک و خیاطان مستقل با ریسک همراه است: کاهش فروش لباس نو، فرسودگی سریعتر لباسها، کاهش تنوع طرح و احتمال شکست بنگاههایی که نتوانند خود را با مدل اجاره تطبیق دهند.
به نظر میرسد در شرایط فعلی، اگر دولت یا نهادهای مرتبط سیاست حمایتی یا تشویقی برای تولید پوشاک داخلی و کنترل قیمت پارچه و مواد اولیه نداشته باشند، صنعت پوشاک کشور در میانمدت آسیب جدی خواهد دید. اجاره لباس شاید امروز راهی برای عبور از بحران اقتصادی و تورم باشد، اما بهعنوان یک مدل پایدار برای آینده، نیاز به ساختار، استاندارد و حمایت جدی دارد. در پایان باید گفت، برای بسیاری از نو عروسها و دامادها، اجاره لباس تنها راه معقولی است که در شرایط حاضر وجود دارد؛ اما اگر این روند ادامه یابد، شکل و سرنوشت صنعت پوشاک و مد ایران در سالهای پیش رو دستخوش تغییرات جدی خواهد شد.