سکوت دولت در قبال سوختن کانتینرها؛ صاحبان بار گرفتار خسارت‌های سنگین شدند
عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل گفت: مجموعه شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا که این انفجار در این محوطه رخ داده، باید محوطه و کالاهایی که در آن قرار دارد را بیمه کند. اما موضوع مهم این است که هیچ وقت گفته نمی‌شود که محوطه باید برای جبران چه حوادثی بیمه شود و حادثه انفجار جزو موارد بیمه سینا نبوده و صاحب بار هم که معمولا به دنبال پرداخت حق بیمه کمتری است، بیمه این نوع از حادثه را در نظر نداشت و در نتیجه متحمل چنین خسارتی شده است.
«مسعود دانشمند»، عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل با اشاره به مشکلات برخی از صاحبان بار در بندر شهید رجایی پس از ارزیابی های خسارت انفجار اردیبهشت ماه و بدهی قابل توجه این افراد به شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران بابت از بین رفتن کانتینرها یا عدم توانایی در رفع تعهد ارزی با بانک مرکزی به دلیل از بین رفتن کالا، اظهار داشت: باید توجه داشت هر باری که وارد بندر می‌شود، بیمه است چراکه اساسا محوطه بندر و کالاهای مستقر در این محوطه بیمه است.
وی تاکید کرد: اما نکته این است که ممکن است که صاحبان بار از بیمه ارزان برای پوشش دهی استفاده کرده باشند که این حادثه بندر را پوشش نداده باشند اما در این شرایط دولت باید به کمک صاحبان بار و افرادی بیاید که از بیمه مناسب برخوردار نبودند و از آنها حمایت کند.
عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل ادامه داد: وقوع انفجار در بیمه نامه‌ها جزو موارد پیش بینی نشده است و در این حادثه افرادی که بیمه داشتند اما پوشش بیمه آنها در حد پوشش سرقت بار و سایر خسارت ها بوده، بیشترین خسارت را متحمل شدند. در واقع تفاوت در میزان خسارت در پوشش بیمه‌ای بوده که برخی از حداقل پوشش بیمه‌ای و عده‌ای هم حداکثر پوشش بیمه‌ای را در اختیار داشتند.
بیمه‌ها و واقعیت تلخ خسارت‌ها
دانشمند گفت: البته باید توجه داشت که بیمه‌ها هم به طور معمول در تمام دنیا به دنبال این هستند که حق بیمه را دریافت کنند اما خسارت نپردازند و در ایران هم نمی توان انتظار داشت که با وجود خلاءهای بیمه‌ای، بتوان این زیان را با بیمه‌های ضعیف جبران کرد.
وی افزود: مجموعه شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا که این انفجار در این محوطه رخ داده باید این محوطه و کالاهایی که در آن قرار دارد را بیمه کند اما موضوع مهم این است که هیچ وقت گفته نمی‌شود که محوطه باید برای جبران چه حوادثی بیمه شود و حادثه انفجار جزو موارد بیمه سینا نبوده و صاحب بار هم که معمولا به دنبال پرداخت حق بیمه کمتری است، بیمه این نوع از حادثه را در نظر نداشت و در نتیجه متحمل چنین خسارتی شده است.
عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل ادامه داد: از همان روزهای ابتدای بروز این حادثه باید ستادی برای پیگیری خسارت و بانک اطلاعاتی و جزئیات اطلاعاتی از کسانی که متحمل خسارت شدند، تشکیل می شد.
وی درباره مشکل جدی زیان دیده‌ها برای رفع تعهد ارزی بانک مرکزی تاکید کرد: باید توجه داشت برخی از کالاها هم به طور ظاهری کاملا از بین رفته است برای مثال از برخی از محموله های غذایی چیزی باقی نماند اما برخی از کالاها هر چند ظاهر آن ها باقی مانده و آسیب عمده ندیده‌اند اما دیگر به دلیل حرارت، کاربرد خود را از دست داده‌اند؛ مانند قطعات کامپیوتری که دیگر امکان استفاده و فروش آنها نیست. پوشش بیمه این کالاها هم باید متفاوت از هم باشد. موضوع مهمم دیگر تعهد ارزی این کالاها است که باید تعیین تکلیف شود.
لزوم تشکیل کمیته ویژه برای پیگیری خسارت‌ها؛ پایان پیگیری‌های انفرادی
دانشمند گفت: بنابراین باید کمیته ای تشکیل می شد تا این موضوعات را پیگیری کند؛ چراکه پیگیری انفرادی خسارت دیده ها نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
وی همچنین درباره تعیین تکلیف هزینه خسارت کانتینرهای سوخته و از بین رفته اظهار داشت: اساسا هزینه و زیان کانتینر از بین رفته به صاحب کالا ارتباطی ندارد، خط کشتیرانی کانتینر را از مالک این کانتینر به اجاره گرفته و یا تامین کرده است و در این بین خسارت وارد شده به کانتینرها ناشی از وقوع انفجار در بندر شهید رجایی ربطی به صاحبان بار ندارد.
عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل ادامه داد: در مرحله بعد مسئول آسیب دیدن این کانتینرها آن ترمینال و محوطه‌ای است که انفجار در آن رخ داده؛ به عبارت دیگر هزینه خسارت کانتینرهای سوخته و از بین رفته متوجه ترمینال سینا می شود.
دانشمند گفت: کانتینرها عمدتا بیمه خارجی دارند اما در کالاهایی که وارد ایران می شوند باید تحت پوشش بیمه‌های ایرانی باشند اما همین بیمه‌های ایرانی با تعرفه های متفاوت، حوادث و آسیب های مختلفی را پوشش می‌دهد و شاید برخی از صاحبان کالا از خدمات پایین تری از بیمه‌ها استفاده کرده باشند. اما در نهایت درباره خسارت وارد شده از محل از بین رفتن کانتینرها باید از بیمه خارجی و ترمینال و شرکت سینا مطالبه گری شود.
وی تاکید کرد: خسارت دیدگان باید ستاد و کمیته تشکیل دهند و همچنین می توانند از طریق اتاق بازرگانی موضوع را پیگیری کنند. اتاق بازرگانی تنها مسئول اخذ حق عضویت نیست بلکه باید در شرایط بحرانی به بازرگانان کشور کمک کند. اتاق هم نهاد بیمه و هم گمرگی در اختیار دارد و هم به بخش‌های مختلف دولت و بانک مرکزی دسترسی دارد و باید در مواقع بحرانی نقش آفرینی کند.
