چین کولاک کرد ؛ سود کلان در راه است
همکاری چین و روسیه در توسعه “جاده ابریشم قطبی” فصل نوینی در تجارت جهانی گشوده است. این مسیر دریایی جدید، با کوتاه کردن مسافت بین آسیا و اروپا، جایگزینی بالقوه برای کانال سوئز محسوب می‌شود و رقابت‌های ژئوپلیتیکی را تشدید کرده است.
چین و روسیه با همکاری نزدیک در حوزه حمل‌ونقل دریایی، گامی مهم در تغییر مسیرهای سنتی تجارت جهانی برداشته‌اند.
مقامات شهر نینگبو اعلام کرده‌اند که برای نخستین بار یک کشتی باری از بندر نینگبو-ژوشان به سمت شهر فلیکستو در بریتانیا از مسیر دریای شمال حرکت کرده است؛ مسیری که «جاده ابریشم قطبی» نام گرفته و به عنوان اولین کریدور سریع قطبی جهان شناخته می‌شود. کشتی استانبول بریج حامل کالاهای متنوعی از جمله محصولات فروشگاه‌های آنلاین، باتری‌ها و سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی است. این محموله‌ها قرار است پس از توقف در بنادر مهم اروپایی نظیر روتردام و هامبورگ، در سن‌پترزبورگ روسیه تخلیه شوند. این مسیر که از اقیانوس منجمد شمالی و سواحل شمالی روسیه گذر می‌کند، اهمیت آن در آن است که هزاران کیلومتر از فاصله شرق آسیا تا اروپا را کوتاه کرده و زمان حمل‌ونقل را نسبت به مسیر سنتی کانال سوئز کاهش می‌دهد.
توسعه مسیرهای قطبی: اهداف و منافع راهبردی
چین در سال ۲۰۱۸ در سند سیاست قطب شمال خود اعلام کرده بود که قصد دارد با سرمایه‌گذاری‌های کلان و همکاری با سایر کشورها، مسیرهای دریایی قطبی را توسعه دهد. اکنون با عملی شدن بخشی از این برنامه، راه ابریشم قطبی نه‌تنها بهینه‌سازی زنجیره تأمین جهانی را ممکن می‌سازد، بلکه می‌تواند جایگاه چین را در تجارت جهانی ارتقا دهد. روسیه نیز با بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی خود و توسعه زیرساخت‌ها در کنار تحریم‌های غرب، این مسیر را به ابزار استراتژیک در تعاملات اقتصادی تبدیل کرده است.
نقش تغییرات اقلیمی و استقبال شرکت‌های بزرگ
از سوی دیگر، وزارت حمل‌ونقل روسیه اخیراً گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد ترافیک مسافر در حمل‌ونقل آبی این کشور بیش از دو برابر شده است؛ امری که بخشی از آن ناشی از گرم شدن زمین و آب شدن یخ‌های قطب شمال است. این تغییرات اقلیمی، مسیرهای تازه‌ای را برای ترانزیت دریایی باز کرده و اهمیت مسیر شمالی را افزایش داده است. همزمان، بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان یعنی مرسک نیز از تمایل برای استفاده از این کریدور خبر داده است. چنین رویکردی نشان می‌دهد که مسیر قطب شمال، دیگر تنها یک طرح روی کاغذ نیست، بلکه به گزینه‌ای واقعی و پرجاذبه برای تجارت جهانی تبدیل شده است.
چشم‌انداز آینده: تکمیل نقش کانال سوئز و فرصت‌های ایران
البته رشد این مسیر به معنای پایان نقش کانال سوئز نیست. کارشناسان بر این باورند که در آینده‌ای نزدیک، مسیرهای قطبی و کانال سوئز به‌طور مکمل در خدمت تجارت جهانی خواهند بود. ایران نیز به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک ویژه در چهارراه شمال-جنوب و شرق-غرب، می‌تواند نقشی کلیدی در پیوند این مسیرها ایفا کند. کریدور بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) ظرفیت آن را دارد که حلقه اتصال کانال سوئز و مسیرهای قطبی باشد و ایران را به هاب ترانزیتی اوراسیا تبدیل کند.
پیامدهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی: نگرانی‌های غرب
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ظرفیت حمل بار در مسیر قطب شمال تا سال ۲۰۳۵ رشد قابل‌توجهی خواهد داشت. این تغییرات نه‌تنها هزینه و زمان حمل‌ونقل را کاهش می‌دهد، بلکه توازن قدرت اقتصادی و ژئوپلیتیک را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد. همین امر موجب نگرانی کشورهایی همچون کانادا، دانمارک و نروژ شده که حضور فعال چین و روسیه در قطب شمال را تهدیدی برای منافع خود می‌دانند. به نظر می‌رسد رقابت بر سر مسیرهای تجاری وارد مرحله تازه‌ای شده است؛ مرحله‌ای که در آن جاده ابریشم قطبی با حمایت چین و روسیه می‌تواند چهره تجارت جهانی را برای دهه‌های آینده تغییر دهد.
ایران، پل ارتباطی قاره‌ها: کریدور شمال-جنوب، کلید گشایش‌های اقتصادی در عصر جاده ابریشم قطبی
در بحبوحه توسعه “جاده ابریشم قطبی” و تحولات ژئوپلیتیکی ناشی از آن، موقعیت استراتژیک ایران در کریدور بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) اهمیت دوچندانی یافته است. این کریدور که دریای خزر را به خلیج فارس متصل می‌کند، می‌تواند به عنوان یک حلقه حیاتی در شبکه حمل‌ونقل جهانی عمل کرده و ایران را به هاب ترانزیتی اوراسیا تبدیل کند.
نقش ایران در تکمیل زنجیره تجارت جهانی:
با کوتاه شدن مسیرهای دریایی از طریق قطب شمال، نیاز به مسیرهای جایگزین و مکمل افزایش یافته است. کریدور شمال-جنوب ایران، با اتصال بنادر شمالی به بنادر جنوبی و سپس به بازارهای جهانی از طریق آبراه‌های گرم، می‌تواند مکمل بسیار ارزشمندی برای جاده ابریشم قطبی و حتی کانال سوئز باشد. این مسیر، امکان ترانزیت کالا از روسیه و کشورهای اسکاندیناوی به هند، خاورمیانه و آفریقا را با صرفه‌جویی قابل توجه در زمان و هزینه فراهم می‌کند.
فرصت‌های اقتصادی و ژئوپلیتیکی برای ایران:
افزایش ترانزیت کالا: با فعال‌سازی کامل کریدور شمال-جنوب، ایران می‌تواند شاهد رشد چشمگیر در حجم ترانزیت کالا باشد که مستقیماً بر درآمد ارزی کشور و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل تأثیر می‌گذارد.
توسعه بنادر و مناطق آزاد: سرمایه‌گذاری در بنادر چابهار، انزلی، امیرآباد و سایر نقاط استراتژیک، همراه با توسعه مناطق آزاد تجاری، می‌تواند ایران را به یک مرکز لجستیک منطقه‌ای تبدیل کند.
تقویت روابط با همسایگان: افزایش همکاری‌ها در زمینه حمل‌ونقل با کشورهای آسیای میانه، قفقاز و روسیه، می‌تواند به تقویت روابط سیاسی و اقتصادی دوجانبه منجر شود.
کاهش وابستگی به مسیرهای سنتی: اتکا به کریدور شمال-جنوب، وابستگی تجاری ایران به مسیرهای سنتی و تحت کنترل قدرت‌های غربی را کاهش داده و به استقلال اقتصادی کشور کمک می‌کند.
نقش‌آفرینی در توازن قدرت جهانی: با تبدیل شدن به یک هاب ترانزیتی مهم، ایران می‌تواند نقش مؤثرتری در معادلات ژئوپلیتیکی منطقه و جهان ایفا کرده و از منافع ملی خود در رقابت‌های فزاینده بر سر مسیرهای تجاری دفاع کند.
چالش‌ها و راهکارها:
البته تحقق این پتانسیل‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجه در زیرساخت‌ها، بهبود قوانین و مقررات گمرکی و لجستیکی، و همچنین دیپلماسی فعال برای جلب همکاری‌های بین‌المللی است. با این حال، با توجه به تحولات جهانی و اهمیت روزافزون مسیرهای تجاری جدید، کریدور شمال-جنوب ایران فرصتی بی‌نظیر برای رشد و شکوفایی اقتصادی و ارتقای جایگاه ایران در عرصه بین‌المللی فراهم می‌آورد.
مرگ بر آمریکا انگلیس اسرائیل فرانسه ترکی ه لعنت بر غربی ها نتانیابو ترامپخ زلنسکی اردوغان الهام علی اف مرتس مرکل مکرون وی تگاف پسرائیل الهی تو را قسم به احترام با ب الحوائج در طرفه العینی خوار و ذلیل و ن ابودشان کن یا ارحم الراحمین الله