ترسالی یا کم آبی مسئله این است!

آمارهای شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد، میزان بارندگی‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۷۱ درصد و در مقایسه با متوسط بلندمدت ۵۰ درصد افزایش داشته است.

گسترش نیوز- امسال خبرها در رابطه با میزان بارندگی در کل کشور برخلاف سال گذشته بسیار خوب بود. میزان بارندگی نسبت به پارسال و حتی نسبت به میانگین بلند مدت کشور به شدت رشد داشت اما متخصصان براین باورند که وضعیت به وجود آمده در دو سال گذشته استثنایی بوده و در بلندمدت بازهم میزان بارندگی کشور کاهش پیدا می‌کند.

آمارهای شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد، میزان بارندگی‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری تاکنون به ۳۰۷ میلی متر رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته (۱۱۳ میلیمتر) ۱۷۱ درصد و در مقایسه با متوسط بلندمدت (۲۰۵ میلی متر) ۵۰ درصد افزایش داشته است. آیا بر اساس این آمارها می‌توان ادعا کرد که ایران وارد دوره ترسالی شده و برای مدتی طولانی با خشکسالی خداحافظی خواهد کرد؟

ترسالی چیست؟

با جست‌وجو در منابع علمی می‌توان فهمید ترسالی را به ‌صورت ابداعی در برابر خشک‌سالی اختراع کرده‌اند تا شاید بتوانند رخدادهای اخیر را با آن توضیح دهند. در نمونه‌های خارجی بعضاً واژه «wet season» داریم که به معنای فصل پربارش از یک سال تعریف می‌شود و معمولاً در نقاط مختلف، معنای زمانی و مکانی خاص خود را دارد. مثلاً در مناطقی که اسیر بارش موسمی هستند بعضاً از «wet season» استفاده می‌کنند تا ماه‌های پربارش را بررسی کنند. اما سال پربارش به‌عنوان ترسالی و دوره پربارش به عنوان دوره ترسالی در مقایسه با سال خشک در ایران مبنای صحیح ثبت‌شده علمی ندارد.

فعلا قضاوت درباره ورود به ترسالی زود است

فریبرز جمال‌زاد فلاح سرپرست پژوهشکده محیط‌زیست جهاد دانشگاهی گفت: ترسالی میانگین‌های سالیانه و میانگین‌های تفاوت پنج ساله را می‌خواهد. خیلی زود است که بگوییم دچار تغییر اقلیم شده‌ایم. فعلاً نمی‌توان قضاوت کرد که ما وارد ترسالی شده‌ایم یا نه. اگر این روند به صورت میانگین‌های سالیانه ادامه پیدا کند ترسالی ممکن است.

وی افزود: پیش تر هم چنین بارش‌هایی داشتیم حتی به صورت جامد. همیشه هم بارش‌های ما دو حوزه غرب - جنوب غرب و شمال را تحت تأثیر قرار می‌داده یعنی روال روالی عادی بوده ولی اگر این بارش ۲۴۰ میلی متری که طی ۴۸ ساعت رخ داده در طول این سه یا ۴ ماه تکرار شود ما می‌توانیم بگوییم کشور ما دارد به سمت ترسالی می‌رود اما باز هم باید صبر کرد.

بارور کردن ابرها ربطی به بارش‌های اخیر نداشت

پروین غفاریان پژوهشگر علوم جوی و عضو کارگروه هواشناسی، اقلیم و اقیانوس شناسی درخصوص شرایط جوی و منشاء بارش‌های اخیر در کشور گفت: منبع رطوبتی نخستین سامانه‌ای که در ۲۹ اسفند باعث بارش در دو استان مازندران و گلستان شد، دریای خزر بود که الگوی آن جزو موارد نادر بوده است. دومین سامانه نیز به علت فشار کم در جنوب مدیترانه و شمال دریای سرخ باعث شد تا رطوبت بسیار زیادی از سمت اقیانوس هند وارد کشور شود.

وی درباره علل وقوع سیلاب‌های اخیر براساس شاخصه‌های هواشناسی افزود: در زمان گذر از فصل سرما به گرما و به علت تضاد دمایی امکان بارش‌های شدید یک موضوع طبیعی بوده که این سامانه با توجه به سابقه الگویی خود در خاورمیانه که موسوم به سامانه «سودانی» است، در گذشته نیز باعث بارش‌های شدید در جنوب و جنوب غرب کشور شده بود و از این جهت قابل پیش‌بینی بوده و الگوهای آن به وضوح قابل رویت بوده است.

احد وظیفه، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به علت بارش‌های بی‌سابقه در فصل بهار گفت: بارندگی‌ها در فصل بهار بیش از مقدار طبیعی است که شهروندان تجربه کرده‌اند، به دلیل تغییر الگوی جوی است که خوشبختانه در فصل بهار بارش‌های خوبی در ایران شاهد هستیم و علت عمده آن شکل‌گیری الگوی بنلاند یا فلاکین بر روی اروپا است.

وی در رابطه در رابطه با شایعات مربوط به بارور کردن ابرها گفت: این بارش‌ها اصلاً ربطی به بارور رکدن ندارد و این موضوعات در بین عامه جامعه است که مطرح می‌شود و اصلاً این‌چنین نیست، بلکه فرآیند بارش‌ها طبیعی بوده و حتی بی‌سابقه هم نیست و قبلاً هم رخ‌داده است و وقتی‌که چه در زمستان و چه در تابستان بندال‌ها در اروپا شکل بگیرد، موجی ایجاد خواهد شد که وارد جو کشور می‌شود مثلا در تابستان با پایین و بالا رفتن هوا ابر تولید می‌شود و شرایط طوفانی را ایجاد می‌کند.

وظیفه گفت: پروژهایی مربوط به یونوزیسون جو (بالای ۴۰ کیلومتری سطح زمین قرار دارد و جایی ابری شکل نمی‌گیرد) مربوط به بحث مخابراتی است و یونیزه کردن جو برای تاثیر آن در امواج انتشار الکترو مغناطیس است. در بحث باروری ابرها هم به‌هرحال همان چیزی که با هواپیما انجام می‌دهند و نقره پخش می‌کنند یا موضوعاتی شبیه به آن یا ممکن است به صورت آزمایشگاهی بتواند اجرایی باشد و جواب دهد، اما اینکه واقعا میزان بارشی که ایجاد می‌کند، نمی‌توان گفت قابل قبول است یا نه.

میزان بارش‌ها در کشور چگونه است

با نگاهی به وضعیت جدول‌های هواشناسی در چند سال گذشته می‌توان رشد چشمگیر بارش‌ها در استان البرز را مشاهده کرد.

اواسط سال ۹۶ بود که منصور رحمانیان در ارتباط با بارش‌های استان البرز گفت: کم بارشی استان البرز نسبت به میانگین بلندمدت منفی ۷۸.۶ میلیمتر است.

سال ۹۶ نسبت به مدت مشابه سال ۹۵ نیز کاهش بارندگی داشته‌ایم چون سال ۹۵ از مهر تا اسفند در البرز ۱۷۳.۷ میلیمتر بارندگی رخ داد.

مدیرکل هواشناسی استان البرز اظهار کرد: تا آخر سال زراعی جاری(شهریور ۹۷) برای رسیدن به وضعیت نرمال بایددر البرز ۳۹۵.۴ میلیمتر بارندگی داشته باشیم. بر اساس آمار جدید اداره کل هواشناسی استان البرز شاهد افزایش چشم گیر بارش‌ها در استان هستیم.

بر اساس آمار و گزارشات هواشناسی پهنه بندی مقدار انحراف مجموع بارش دریافتی استان‌های کشور از تاریخ ۱/۷/۹۷ تا ۲۱/۴/۹۸ استان البرز در رتبه‌های نخست کشوری بارش قرار دارد. هرچند که این بارش‌ها در استان البرز نشان از تغییرات وضعیت آب و هوا دارد اما برای قضاوت در مورد ورود به شرایط ترسالی باید این روند چندین سال ادامه داشته باشد و نمی‌توان به طور قطعی در رابطه با وضعیت بارش‌ها در ماه‌های پیش رو قضاوت کرد.

منبع: فارس