صفر تا صد دریافت امضای دیجیتال از مراجع قانونی

امضای دیجیتال فناوری است که در مبادلات الکترونیکی جایگزین مهر و امضا در تعاملات کاغذی شده است و دیگر با مسائلی مثل جعل امضا و انکار از سوی افراد روبرو نیستیم. فناوری امضای دیجیتال با شفافیت، اطمینان در قراردادها ایجاد می‌کند و روز به روز شاهد توسعه و به‌کارگیری این فناوری در سامانه‌ها و اپلیکیشن ها هستیم. در این خصوص گفتگویی با معاون مرکز میانی عام مرکز توسعه تجارت الکترونیکی داشتیم که در ادامه مشروح این گفتگو را مشاهده می‌کنید.

فاطمه جعفری، معاون مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام در گفتگو با گسترش نیوز گفت: در حوزه تبادلات الکترونیکی احتیاج به امنیت داریم. در این راستا استفاده از فناوری‌های مبتنی بر رمزنگاری یکی از روش‌های مؤثر هست. امضای دیجیتال یک فناوری مبتنی بر رمزنگاری است که برای ایجاد امنیت در فضای مجازی هست. وقتی یک سند الکترونیکی امضا دیجیتال شود، دریافت کننده سند می‌تواند از هویت ارسال‌کننده سند و عدم تغییر متن سند اطمینان حاصل کرده و در آینده نیز این سند قابل انکار از طرف ارسال کننده نخواهد بود. زیرساختی که این بستر را فراهم می‌کند، زیرساخت کلید عمومی نام دارد. در این زیرساخت مفهوم گواهی الکترونیکی وجود دارد... گواهی امضای دیجیتال به صورت حقیقی و حقوقی (مهرسازمانی) ارائه می‌شود. این گواهی شامل اطلاعاتی از صاحب گواهی هست و تضمینی برای هویت و فعالیت افراد در فضای مجازی است. این تضمین به واسطه احراز هویتی اولیه ایجاد می‌شود.

فعال‌سازی امضای دیجیتال

جعفری اظهار کرد: مرکزی میانی عامل سازمان توسعه تجارت الکترونیکی اولین مرجع صدور امضای دیجیتال است که از سال ۱۳۸۶ شروع به فعالیت کرد. در این مرکز برای همه به صورت عام در کاربردهای مختلف گواهی در ۴ سطح اطمینان، صادر می‌شود که یک کاربرد این گواهی امضای دیجیتال است. رفته‌رفته از سال ۱۳۸۶ تا به امروز مراکز دیگری نیز ایجاد شدند. مجوز مرکز میانی عام از شورای سیاست‌گذاری گواهی الکترونیکی کشور است.

نحوه دریافت و فعال‌سازی امضای دیجیتال

وی افزود: متقاضیان حقیقی و حقوقی گواهی سطح ۲ اطمینان باید وارد سایت www.gica.ir شوند. افراد باید پس از ثبت‌نام در این سامانه و ارسال درخواست گواهی خود و دریافت کدرهگیری، به یک دفتر ثبت نام صدور گواهی مراجعه کنند. در دفتر ثبت نام صدور گواهی احراز هویت انجام می‌شود.

در سال ۱۴۰۰ گواهی موبایلی یا امضای همراه نیز صادر می‌شود. پیش از این، صدور گواهی بر روی سخت‌افزاری به اسم توکن بود اما در سال ۱۴۰۰ امضای همراه را مطرح کردیم تا به جای دریافت سخت‌افزار توکن، امضای دیجیتال بر روی تلفن همراه ارائه شود. متقاضیان جهت دریافت این خدمت باید از طریق اپلیکیشن های امضا همراه، ثبت نام و درخواست گواهی خود را ارسال فرمایند. با توجه به اینکه گواهی امضا همراه در دو سطح اطمینان ۱ و ۲ ارائه می‌شود، چنانچه گواهی مورد درخواست سطح ۱ باشد، پس از دریافت استعلامات سیستمی از مراجع ذیصلاح گواهی صادر می‌شود و نیاز به مراجعه حضوری نیست اما برای سطح اطمینان ۲، متقاضی پس از دریافت کدرهگیری به دفتر ثبت نام مراجعه خواهد کرد. در نتیجه با ارائه این خدمت صرفه‌جویی مالی و زمانی برای متقاضیان گواهی فراهم شده است. در ارائه این خدمت از توان شرکت‌های خصوصی نیز استفاده کرده‌ایم.

نظارت بر امضای دیجیتال

معاون مرکز میانی عام ضمن اشاره به اهمیت نظارت بر امضاهای دیجیتال گفت: مرکز میانی عام برای اعطای مجوز دفتر ثبت نام صدور گواهی امضای دیجیتال، مراحل و مدارکی نیاز دارد. پس از بررسی مدارک در صورت وجود صلاحیت، مجوز دفتر ثبت نام اعطا خواهد شد. در حال حاضر عمدتاً دفاتر ثبت نام مرکز میانی عام دفاتر پیشخوان دولت، دفاتر اسناد رسمی و مراکز آموزش می‌باشند که لیست آنها در سایت www.Gica.ir ارائه شده است.

مرکز ما به صورت مداوم بر عملکرد این دفاتر نظارت دارد. همچنین بعد از صدور گواهی، پیامکی برای متقاضی ارسال می‌شود که در خصوص عملکرد دفتر نظر افراد را جویا می‌شویم. در شش ماه اول امسال مرکز پشتیبانی میانی عام نیز راه‌اندازی شد که افراد از طریق ارتباط با مرکز تماس و ارسال تیکت سؤالات خود را می‌پرسند و در کوتاه‌ترین زمان پاسخ‌هایشان را دریافت می‌کنند.

امضاهای دیجیتال قابل استناد در محاکم است

جعفری خاطرنشان کرد: در بحث تبادلات تجاری امنیت موضوع مهمی است. این امنیت در گذشته با سندهای کاغذی مهر و امضا شده، ایجاد می‌شد اما در حال حاضر فناوری امضای دیجیتال جایگزین شده است. امضای هر سند مختص متن سند است. احراز هویت رسمی برای طرفین ایجاد اطمینان می‌کند. امضای افراد دیگر قابل جعل نیست و انکارناپذیر هست. هیچ‌گونه تغییر و انکاری بعد از امضا امکان‌پذیر نیست. امضای دیجیتال کاملاً قانونی هست و قابل استناد در محاکم است.

ارائه خدمات غیرحضوری برای امضای دیجیتال

معاون مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در پایان گفت: ثبت‌نام غیرحضوری امضای دیجیتال از سال ۱۳۹۸ شروع شد و بعد از شیوع کرونا نیز سعی شده است در چارچوب الزامات و قوانین به‌صورت غیرحضوری خدماتی جهت دریافت گواهی ارائه گردد. متقاضیانی که گواهی معتبر داشته باشند، یک ماه قبل از انقضا گواهی خود، می‌توانند با استفاده از خدمت تمدید گواهی و گواهی معتبر فعلی خود، به‌صورت غیرحضوری اقدام به تمدید گواهی خود نمایند.