مجلس ایران به خروج از NPT رأی داد ؟

در حالی که ایده خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) پس از زمزمه‌های احتمال به‌کارگیری مکانیسم ماشه از سوی اروپا در کشور مطرح می‌شود، شرایط کنونی و تجاوزات مکرر رژیم‌صهیونیستی به خاک ایران، چرایی این ایده را تقویت می‌کند. 

رژیم‌صهیونیستی سال‌های متمادی تحت سپر حمایتی امریکا و سکوت جانبدارانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فعالیت‌های مخرب و تجاوزات گسترده اتمی خود را به طور آزادانه تداوم بخشیده و ضمن ساخت و ذخیره سلاح‌های اتمی، درحملات خود علیه مردم غزه و لبنان از آنها استفاده کرده است. 

علاوه بر آن، در سایه همین حمایت‌ها رژیم‌صهیونیستی که نه عضو NPT است و نه حتی تحت فشار بین‌المللی برای عضویت در این معاهده قرار دارد، بی‌محابا و بدون هیچ ممانعتی عملیاتی مستمر را علیه تأسیسات هسته‌ای ایران آغاز کرده است. در سوی مقابل، رفتاری سراسر تبعیض در قبال ایران به کار بسته شده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با وجود آنکه پس از ده‌ها بار بازرسی‌های فنی بر نبود هرگونه مدرکی دال بر انحراف به سمت اهداف نظامی، ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تأیید کرده، اما در مقاطع حساس جدال هسته‌ای غرب با ایران، گزارشات متناقضی را بر اساس مدارک جعلی اسرائیل ارائه و زمینه برای ایجاد فشار از سوی غرب و مهار غنی‌سازی را فراهم کرده است، این در حالی است که ایران همواره برای اثبات حسن‌نیت و صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای خود در پای میز مذاکره با غرب، همزمان با در خواست‌های غیرمنطقی آژانس نیز همکاری کرده و تحت شدیدترین نظارت‌ها، بازرسی‌های فراتر از چارچوب تعیین شده در NPT را پذیرفته است. در حقیقت، ایران در ازای همکاری‌های گسترده و تشدید نظارت‌های آژانس، از حقوق اولیه هسته‌ای خود تحت مقررات NPT محروم مانده و امنیت خود را در معرض آسیب قرار داده است، بنابراین معاهده‌ای که توانایی حمایت از اعضای خود را ندارد و به محلی برای اعمال فشار‌های غیر‌منطقی و بهانه‌سازی‌های پایان‌ناپذیر تبدیل شده، چه الزاماتی را برای حضور ایران دارد؟

تهدید امنیتی عضویت در NPT

منشأ اراده جسورانه رژیم منحوس صهیونیستی برای بمباران مراکز هسته‌ای ایران و سایر نقاط استراتژیک، تقویت راهبرد ضدامنیتی آن علیه ایران از سوی غرب و آژانس بین‌المللی است، زیرا بهانه اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای، اتهام ایران به عدم پایبندی به تعهداتش و تقویت گزاره حرکت ایران به سوی ساخت سلاح اتمی بود؛ گزاره‌ای که از سوی غرب تولید شد و گزارشات جعلی و متناقص آژانس و اظهارات مدیر آن را تکمیل کرد، از این‌رو تداوم همکاری غیرمنصفانه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای، نتیجه‌بخش نبوده و با ایجاد بهانه‌هایی علیه ایران، زمینه‌ساز حملات اسرائیل شده و امنیت ملی کشور را به مخاطره انداخته است. 

علاوه بر این، هدف نهایی فعالیت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قبال ایران را می‌توان فراهم‌سازی بستری برای اتهام‌زنی و حملات اسرائیل تلقی کرد. 

 بر اساس اسناد به دست آمده از سوی وزارت اطلاعات، آژانس همکاری نزدیکی با تل‌آویو داشته است. مجموعه این اسناد نشان می‌دهد از سال ۲۰۱۶، اجماع‌سازی‌های نهاد‌های بین‌المللی با محوریت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، با هماهنگی‌های نزدیک میان نمایندگان رژیم‌صهیونیستی با شخص «رافائل گروسی» همراه بوده است؛ اسنادی که نشان می‌دهد قبل از هر فضاسازی جعلی علیه ایران، نوعی هماهنگی میان رژیم و گروسی در جریان بوده است. 

NPT نامشروع است

بر اساس آنچه ذکر شد، می‌توان اظهار داشت کارکرد‌های متناقض معاهده NPT مشروعیت آن را به‌طور کلی زیر سؤال برده و ضرورت تداوم حضور ایران در این معاهده را به نقطه پایان رسانده است. عضویت ایران در NPT، نه تنها سودی را نصیب ایران نکرده که موجب تحمیل شدیدترین فشار‌ها از سوی بلوک آژانس، غرب و رژیم‌صهیونیستی و تحمیل تحریم‌های مکرر به کشور شده است. علاوه بر آن، مقدمات حملات متجاوزانه اسرائیل را فراهم کرده و امنیت کشور را به خطر انداخته است. برهمین اساس بود که مجلس شورای اسلامی، طرح سه‌فوریتی خروج از معاهده منع تسلیحات هسته‌ای را دستور اولین جلسه صحن علنی خود قرار داده است. 

نقض حقوق ایران در NPT

بر اساس مفاد درج شده در این معاهده تمامی کشور‌های عضو، اجازه دارند از فناوری هسته‌ای برای مقاصد غیرنظامی (مانند تولید برق، پزشکی و کشاورزی) استفاده کنند، همچنین غنی‌سازی اورانیوم به‌عنوان بخشی از چرخه سوخت صلح‌آمیز مجاز دانسته شده است، اما رفتار متناقض آژانس و همنوایی آن با امریکا و رژیم‌صهیونیستی در قبال برنامه هسته‌ای، زمینه درخواست‌های حداکثری امریکا را مهیا کرده است. این سازمان به جای صداقت و به‌کارگیری مکانیسم‌هایی برای حل و فصل مناقشات با ایران، در پازل راهبرد درازمدت امریکا علیه ایران برای به حداقل رساندن یا به دقیق‌تر، مهار غنی‌سازی ایران قرار گرفته است. نمونه بارز آن تصویب قطعنامه ضدایرانی اخیر شورای حکام با نقش‌آفرینی مدیر آژانس بین‌المللی اتمی و منطبق بر سناریوی نوشته شده طرف‌های غربی با بهانه عدم‌پایبندی ایران به تعهداتش بود، از این‌رو ایران نه‌تنها هیچ سودی از نشان‌دادن حسن نیت به طرف‌های غربی به دست نیاورده بلکه بخشی از ظرفیت غنی‌سازی خود را تحت اختیار تصمیم‌گیری آنها قرار داده است. در واقع، ایران نه‌تنها نتوانسته است از حقوق اولیه مندرج در معاهده عدم اشاعه (NPT) بهره‌مند شود، بلکه بستری برای تشدید فشار‌های خارجی و تحریم‌های فزاینده برای خود فراهم کرده است. 

ضربه به جای حمایت

بر اساس مقررات مندرج در معاهده NPT، این معاهده چارچوبی حقوقی برای حمایت از حقوق اعضا در برابر فشار‌های غیرمنصفانه فراهم کرده است، اما آنچه در قبال ایران مشاهده می‌شود دقیقاً در نقطه مقابل قرار دارد. 

بر همین اساس، نظارت‌های آژانس از مراکز هسته‌ای باید اعتماد بین‌المللی به برنامه‌های هسته‌ای اعضا را تقویت و از آنها در برابر اتهامات نادرست محافظت کند. ایران نیز در چارچوب پروتکل الحاقی و بازرسی‌های فراپادمانی، امکان بازرسی‌های گسترده‌تر و دسترسی بیشتر به اطلاعات و تأسیسات هسته‌ای را برای آژانس فراهم و در برابر هر مرحله از زیاده‌خواهی‌های غیرمعقول، همچنان همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را حفظ کرده است، اما این همکاری‌ها، نه‌تنها به تقویت اعتماد جهانی منجر نشده، بلکه به دلیل سوءاستفاده برخی قدرت‌های غربی و سیاسی‌سازی گزارش‌های آژانس، به ابزاری برای اعمال فشار‌های غیرمنصفانه و اتهام‌زنی علیه ایران تبدیل شده است. 

در وهله دوم، معاهده باید از ایران در مقابل اتهام‌زنی‌های اسرائیل دفاع کند که آنچه در عمل می‌بینیم نه تنها معکوس است بلکه با همکاری اسرائیل، به محلی برای حملات سیاسی و نظامی علیه ایران مبدل شده و نوک پیکان را به جای اسرائیل به سمت ایران قرار داده است. 

در نهایت این روند، با ایجاد محدودیت‌های غیرضروری بر برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و فراهم‌سازی بستری برای تهدیدات امنیتی، از جمله حملات احتمالی رژیم‌صهیونیستی، مشروعیت کارکرد‌های نظارتی آژانس و حتی خود معاهده NPT را در نگاه ایران به چالش کشیده و ضرورت خروج از این معاهده را مطرح کرده است.

نمای نزد‌یک

طرح سه‌فوریتی مجلس برای خروج از NPT

نماینده مشهد و عضو کمیسیون اقتصادی از طرح سه‌فوریتی نمایندگان مجلس برای خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خبر داد. 

میثم ظهوریان در گفت‌و‌گو با تسنیم، از طرح سه‌فوریتی نمایندگان مجلس برای خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خبر داد و گفت: این طرح در سامانه مختص نمایندگان بارگذاری شده است. 

وی افزود: این طرح بعد از تأیید اداره قوانین مجلس به امضای نمایندگان خواهد رسید تا فرایند قانونی را برای بررسی طبق آیین‌نامه داخلی مجلس سپری کند. نماینده مردم مشهد درخصوص این طرح گفت: طبق این طرح، دولت جمهوری اسلامی مکلف است طبق سازوکار پیش بینی شده در ماده ۱۰ معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای تدابیر لازم برای خروج از این معاهده را انجام دهد. ظهوریان اضافه کرد: ماده ۱۰ معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به کشور‌های عضو این معاهده حق می‌دهد که در صورت بروز شرایط فوق‌العاده و تهدید منافع حیاتی کشورشان، از معاهده خارج شوند. نماینده مشهد درباره بررسی طرح‌های سه‌فوریتی در مجلس طبق آیین‌نامه داخلی گفت: پس از اعلام وصول این نوع طرح‌ها از سوی هیئت رئیسه، در صورت تصویب سه‌فوریت آن از سوی نمایندگان، طرح به کمیسیون تخصصی ارجاع نمی‌شود و بلافاصله در دستورکار مجلس قرار گرفته و با حضور نماینده شورای نگهبان کلیات و جزئیات آن در صحن علنی بررسی می‌شود و شورای نگهبان نیز باید طی یک روز درباره آن اعلام نظر کند. آیین‌نامه داخلی مجلس درباره طرح سه‌فوریتی آورده است: طرح سه فوریت، حالت کاملاً اضطرارى و حیاتى و براى مقابله سریع با خسارت حتمى است. ماده ۱۶۲ نیز می‌گوید: در طرح‌ها و لوایح سه فوریتى، پس از تصویب فوریت بلافاصله کلیات و سپس در همان جلسه نسبت به ماده واحده یا هر یک از مواد مذاکره و رأی‌‌گیرى می‌‌شود. پیشنهاد نمایندگان قبل از ورود به ماده واحده یا هریک از مواد پذیرفته می‌‌شود و نسبت به آنها پس از اظهارات یک مخالف و یک موافق و نماینده دولت اخذ رأى به عمل مى‌‌آید.