ورود ۴۰ درصدی‌ها به مجلس/ احزاب مبنای انتخابات تناسبی نیستند

نمایندگان مجلس در نشست علنی روز یکشنبه ۷ خرداد در مورد برگزاری انتخابات تناسبی برای اولین بار در تهران با ۱۶۱ رأی موافق، ۷۱ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۹ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. هدف از اجرایی شدن این طرح، عدالت محور شدن مجلس است که با تصویب آن، از یکدست شدن مجلس جلوگیری می‌شود. این طرح برای همه احزاب سهمی را برای حضور در مجلس نظر می گیرد.

علی اصغر باقرزاده، نماینده مردم بابلسر در گفتگویی گفت: تناسبی شدن انتخابات تهران منجر به افزایش انگیزه احزاب و جناح‌های مختلف برای حضور در انتخابات می‌شود. رقابت و مشارکت انتخاباتی را بیشتر می‌کند.

باقرزاده با اشاره به مصوبه مجلس مبنی بر برگزاری انتخابات تناسبی در تهران، اظهار داشت: در سال‌های گذشته شاهد بودیم یا اصلاح طلبان یا اصولگرایان ۳۰ کرسی مجلس را کسب می‌کردند و نمایندگان تهران یا همگی اصلاح‌طلب یا اصولگرا بودند. در صورتی که انتخابات مجلس تهران تناسبی برگزار شود، هر لیستی بر اساس آرایی که به دست می‌آورد، از ۳۰ کرسی نمایندگی تهران در مجلس سهم خواهد داشت.

نماینده مردم بابلسر ادامه داد: تناسبی شدن انتخابات تهران به این معنا است که نمایندگان تهران از لیست‌های انتخاباتی مختلف و بر اساس میزان رأی کسب شده انتخاب می‌شوند. گسترش نیوز برای بررسی این موضوع گفتگویی با محمدصالح جوکار، رییس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها و نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی انجام داده که در ادامه می خوانید.

ساز و کار انتخابات تناسبی

محمدصالح جوکار در مورد احتمال اجرایی شدن انتخابات تناسبی در کشور گفت: فلسفه این انتخابات مبتنی بر این است که کسی این طور احساس نکند که نماینده‌ای در مجلس ندارد. یک گروه اکثریت و یک گروه اقلیت در این میان مطرح هستند که در دوره های مختلف شرایط متفاوتی دارند. گروه متعلق به اکثریت، کل آرا را از آن خود می کند. این مطلب در خصوص حوزه‌های است که تعداد نمایندگان آن بالا باشد.

او ادامه داد: حالا برای اینکه کسی حس نکند که نماینده‌ای در مجلس ندارد، این موضوع مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. به عنوان مثال در تهران ۲ لیست داریم که یک لیست ۶۰ درصد آرا را تصاحب کرده و لیست دیگر ۴۰ درصد آرا را می گیرد. در حال حاضر الگوی نظام حداکثری به این شکل است که لیست دارای ۶۰ درصد آرا، به طور کامل ۳۰ نماینده تهران را تصاحب می کند.

جوکار افزود: این مطلب در رابطه با لیست ۴۰ درصدی مصداق نداشته و از ورود به مجلس باز می‌ماند. الگوی نظام تناسبی، بیانگر این موضوع است که لیست دارای ۴۰ درصد آرا، به همان میزان رای، در مجلس نماینده داشته باشد.

رویه تقسیم کرسی‌ها میان احزاب

وی در ارتباط با رویه تقسیم کرسی‌ها میان احزاب در این انتخابات اظهار کرد: در انتخابات تناسبی احزاب فهرست خود را ارائه کرده و فهرست‌ها مورد شمارش قرار می‌گیرد. سپس نسبت آرا به نسبت کل رای‌گیری می‌شود. در این مرحله، احزاب به همان نسبت صاحب نماینده در مجلس می شوند.

نماینده مجلس در ادامه خاطرنشان کرد: البته ساختار کلی فهرست‌بندی‌ها و ساز و کارهای این چنینی در کشور ما، هنوز بر مبنای احزاب و تشکل های سیاسی نیست ولی این تشکل‌های سیاسی می‌توانند برابر اصلاح قانون، لیست در انتخابات داشته باشند.

جوکار در رابطه با امکان اجرایی شدن این نوع انتخابات در سایر استان‌های کشور عنوان کرد: این مطلب منوط به تایید اولیه شورای نگهبان است. در ادامه نیز باید این طرح مورد تصویب قرار گرفته تا بتوان آن را به دیگر حوزه های انتخابی تعمیم داد. به هرحال چنین طرحی نباید به هیج وجه خلاف قانون اساسی باشد. دو مرجع مهم برای بررسی این موضوع وجود دارد و بایستی ابتدا توسط این دو نهاد قانونی مورد بررسی قرار بگیرد.