تغییر دولت آمریکا برجام را به خطر می اندازد

برجام با فراز و نشیب‌های جدی که پیدا کرد از زمانی به بعد شکل نگران کننده تری به خود گرفت. تاکید ویژه مقامات اصلی کشور و اهتمام آنان بر حل این مسئله است. گزارش‌های رسانه‌ها حاکی از آن است که تفاهمی صورت گرفته است. با توجه به مشکلاتی که در نظام بین‌الملل وجود دارد و با وجود لابی‌های اسرائیل در خاورمیانه، امریکا و در نظام بین‌الملل، وجود کاسبان تحریم در داخل کشور احیای توافق به تعویق افتاد. در ادبیات کاسبان تحریم و در پس شعار‌های تندی که داده می‌شود، منافعی جدی از قِبل تحریم‌ها مشهود است.

از این رو همچنان این شائبه وجود دارد که اتفاقاتی از جنس حوادث اخیر رخ بدهد و احیای توافق را به عقب بیاندازد. به ویژه با حوادثی که در امریکا رخ داد احتمال می‌رود که مسائلی توافق را به سمت دور شدن و خارج شدن از دسترس ببرد. چشم‌انداز توافق این است که بخش زیادی از انتظارات دو طرف به طور نسبی حاصل شده است و به نظر می‌رسد این توافق اگر اتفاقی خاص و ویژه را موجب نشود و حادثه‌ای ایجاد نکنند، به نتیجه می‌رسد.

پیوندی بین تصمیم گیری دولت‌ها به‌وجود می‌آید و نقش امریکا در این تصمیم گیری بسیار مهم است. در آینده با انتخابات امریکا روبه‌رو هستیم. در دوره اوباما وقتی ترامپ آمد، توافقات را زیر پا گذاشت؛ از این رو باید به این نکته اشاره کرد که برجام شاید با تصمیم گیری‌های متناقض دولت‌ها به کاری پایدار تبدیل نشود و دومین نکته این است که اشتباه دولت روحانی نباید تکرار شود و انتظارات جامعه از توافق برجام به شدت افزایش نیابد و انتظارات در حد متعادلی باقی بماند. بخش اقتصادی برجام بسیار مهم است و تا پروتکل‌ها، آیین نامه‌ها و بخشنامه‌ها در دولتها جاری و‌ ساری شود و بخش‌های خصوصی بپذیرند و استحکام قرارداد امضای شده تجربه شود، زمانی صرف می‌شود. فضای روانی و حباب می‌شکند. تحقق برجام ارتباطی فی ما بین سازمان‌ها و بانک‌ها و کشور‌ها با ایران و این ارتباط نیازمند زمان است. چون با توجه به تجربه دنیا از توافق قبلی برجام، قطعا با احتیاط با مسئله روبه‌رو خواهند شد اما در مجموع اگر کیک اقتصادی ایران ۱۰۰% حساب شود امضای توافق در ابتدای امر ۲۰% یا ۱۵% روی اقتصاد ایران تاثیر مثبت می‌گذارد. اگر این وضعیت استمرار پیدا کند و دو طرف ریل‌های گسیخته شده را به هم متصل کنند برجام می‌تواند تاثیری ۲۰ تا ۴۰% بر اقتصاد ایران داشته باشد.