روستاهای خالی از سکنه تهدیدی برای دولت / خانه خالی پرسود تر از فروش مسکن

روستاها به دلایل مختلف در سال‌های اخیر از قافله توسعه جا مانده‌اند، روستاییان با سوادتر شده‌اند و کشاورزی از رونق افتاده است. حالا روستانشینان، شهرنشین می‌شوند و روستاها خالی و خالی‌تر شده‌اند.

بررسی‌هایی که درباره مهاجرت به خصوص مهاجرت از روستا به شهر انجام شده، نشان می‌دهد که تمایل و تصمیم‌گیری برای مهاجرت به سن، جنس و تحصیلات بستگی دارد. جوانان بیشترین میزان مهاجرت را دارند. در این بین هم بیشترین مهاجران کشور را مردان تشکیل می‌دهند که برای کسب درآمد، دانش، اشتغال و غیره مکان اقامت خود را ترک می‌کنند.

مهاجرت افراد جوان از روستا باعث کاهش رشد جمعیت و افزایش نسبت سالخوردگی می‌شود. سهم تولید روستا در ارزش افزوده کشور برای ۳ سال متوالی، بین ۲۵ تا ۲۷ درصد است. بدین معنا که جامعه روستایی کشور به اندازه سهم جمعیتی، در تولید ناخالصی کشور سهم دارد. لیکن وقتی به سراغ توزیع درآمد می‌رویم، مشاهده می‌کنیم که جامعه روستایی کشور ۴۴ تا ۴۵ درصد سهم درآمد سرانه آن از جامعه شهری کمتر است. همین امر یکی از تصمیمات روستانشینان برای مهاجرت است.

گسترش نیوز پیرامون این مسئله با ناصر محمدیان، کارشناس مسکن به گفتگو پرداخته است. با ما همراه باشید.

خواب سرمایه پرسود تر از فروش ملک

ناصر محمدیان، کارشناس حوزه مسکن در رابطه با خانه‌های خالی به خبرنگار گسترش نیوز گفت: این بحث ۲ وجه دارد. خانه‌های خالی در مناطق شهری و خانه‌های خالی در مناطق روستایی؛ منشا و ریشهی رها شدن خانه‌ها در شهرها به دلیل ساختار تقاضا در کشور است. بیشتر افراد به خرید مسکن نگاهی سرمایه‌ای دارند تا نگاه مصرفی. به همین علت مردم منابع مالی و وجوه درآمدی خود را تبدیل به ملک کرده و بسیاری پس از خرید، آن را رها می‌کنند. البته باید در نظر داشت اگر تورم و تلاطم قیمت مسکن به این شکل نبود، توجیهی برای رها کردن مسکن هم وجود نداشت چون به معنای خواب سرمایه  و تحمل هزینه فرصت است.

وی ادامه داد: شرایط به شکلی شده که بازدهی از محل نوسان قیمت بر دارایی مسکن مسلط است و افراد ترجیح می دهند از منافع اجاره ای صرف نظر کنند و خانه های خود را خالی بگذارند چون افزایش قیمت مسکن بیشتر از هزینه فرصت ناشی از اجاره ندادن است.

خطری بزرگ در کمین کشور

محمدیان پیرامون مناطق خالی از سکنه در مناطق روستایی خاطرنشان کرد: وجود خانه‌های خالی در شهرهای کوچک و روستایی ناشی از رکود اقتصادی است که در فعالیت های مناطق روستایی به وجود آمده و با کاهش درآمد افراد را ترغیب به مهاجرت به شهرهای بزرگتر کرده است. مهاجرت افراد باعث شده بسیاری از مناطق خالی از سکنه شوند و سکونت گاه سالمندان تلقی شود که نه تولیدی در آن اتفاق می‌افتد و نه حتی سکونت که این اتفاق خطری بزرگ برای کشور به حساب می آید.

وی در ادامه اظهار داشت: هجوم افراد روستانشین که وارد شهرها می‌شوند نرخ شهرنشینی را به شدت افزایش می‌دهد که خطراتی به همراه دارد. اول از همه باعث به وجود آمدن چالش‌های شهری می‌شود که ازدحام، گرانی، آلودگی، ترافیک و غیره را به همراه دارد. مسئله جدی تر آن موضوع اجتماعی آن است؛ با ورود به مناطق شهری رفاه آن‌ها کاسته می‌شود و زاغه‌نشینی گسترش پیدا می‌کند و آسیب به مناطق شهری وارد می‌کند. با مهاجرت امکان تولید ارزش افزوده در مناطق روستایی را هم از دست خواهیم داد.

این کارشناس مسکن در ادامه افزود: مسئله تخلیه شهرهای کوچک و روستاها به ۲ قسمت تقسیم می‌شود. مشکلات غیر ارادی مانند زیست محیطی و دیگری ارادی و مدیریتی است که تصمیمات سیاست گذار در آن بی‌تاثیر نیست. یکی از این مشکلات دخالت بر بازارهای محصولات کشاورزی و دامداری و باغی است که با قیمت گذاری دستوری باعث آسیب می‌شوند. با تحقیقات میدانی متوجه می‌شوید که مهاجرت از روستاهایی که دخالت دولت در قیمت‌گذاری محصولات آن‌ها وجود ندارد کمتر و رفاه در آن مناطق هم سطح روستاها است.

محمدیان در پایان گفت: اخلالی که دولت در بازارهای مختلف ایجاد می‌کند، متفاوت است. سیاست دولت در محصولات کشاورزی با دامداری متفاوت صورت می‌گیرد. به طور مثال در موضوع محصولات دام در خوراک‌های دام نابسامانی وجود دارد. گاهی اوقات دولت با نرخ ارز ترجیحی مبلغی را برای واردات خوراک دام اختصاص می‌دهد که با تلاطم‌های قیمتی تولیدکندگان مانع آن می‌شوند. اخیرا در بازار مرغ گوشتی عدم تطابق عرضه و تقاضا را مشاهده کردیم. این اتفاقات باعث می‌شود افراد سرمایه خود را از خارج کنند و در بازارهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند. این مسائل نا امیدی روستانشینان و کشاورزان را به همراه دارد که به خروج آن ها از روستا ها می‌انجامد.