۴ محرک روزهای سبز بورس

 از هنگام شروع افت‌های بازار تاکنون هیچگاه جلسات پیاپی مثبت بازار به ۵ روز نرسیده بود. رشد مناسب بازار سهام، پیشی گرفتن ارزش صف‌های خرید از صف فروش‌ها و رشد ارزش معاملات در روزی رخ داد که شستا بعد از ۱۰ هفته توقف بالاخره بازگشایی شد. به نظر می‌رسد ۴ عامل مهم در صعودهای اخیر بورس دخیل است.

رشد پرشتاب شاخص‌ها

همان‌طور که روز گذشته پیش‌بینی شد امروز بازار سهام در مدار مثبت معاملات کار خود را آغاز کرد. رفته رفته اقبال بورس‌بازان حقیقی هم به بازار بیشتر شد و شاهد هجوم مجدد پول‌های خرد به بازار بودیم. همین عامل باعث شد تا شاخص کل تا ساعت ۱۲ به رشد بیش از ۳۵ هزار واحد برسد.

 اما بازگشایی شستا با افت ۱۹.۳ درصدی باعث فشار ۱۴.۵ هزار واحدی بر شاخص کل شد. در ادامه هم با رشد نسبی شستا و برخی از دیگر نمادها رشد روزانه شاخص کل بورس تهران به ۲۳ هزار واحد (معادل ۱.۸ درصد) رسید. شاخص هموزن هم که از تمام نمادها به یک میزان تاثیر می‌پذیرد امروز بیش از ۱.۲ درصد رشد کرد تا در نهایت شاهد بازاری سراسر سبز رنگ باشیم.

بازگشت بورس به مسیر صعودی؟

بورس تهران امروز برای پنجمین جلسه معاملاتی پی‌در پی مثبت بود. اتفاقی که پیش از این طی ۳ ماه گذشته بی‌سابقه بوده است. با توجه به رشدهای روزهای اخیر و آمار معاملات جالب توجه به نظر می‌رسد بازار سهام بالاخره در حال خروج از رکود و متعادل شدن است. حال سوالی که مطرح می‌شود این است که چه عواملی منجر به صعودی شدن دوباره بورس شده است؟

اولین سیگنال مهم را امروز صبح عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، به بورس داد. همتی در پست اینستاگرامی خود گفت در راستای حمایت از بازار سرمایه تصمیم گرفته شده که سقف نرخ بهره بین بانکی به ۲۰ درصد محدود شود. همچنین به گفته همتی بانک‌ها کنترل خواهند شد تا نرخ سود سپرده مصوب را رعایت کنند. از دیگر تصمیمات مهمی که همتی بر آن تاکید کرد هم افزایش سقف صندوق‌های درآمد ثابت از ۳۰ هزار میلیارد تومان به ۵۰ هزار میلیارد تومان و بلامانع بودن بانک‌ها برای تاسیس صندوق‌های درآمد ثابت جدید بود.

دومین علتی که به نظر می‌رسد بر رشد بازار طی روزهای اخیر به ویژه امروز تاثیرگذار بوده رشد شتابان کامودیتی‌ها در بازار جهانی و شکستن مداوم سقف‌های دو ساله بوده است. از آن‌جایی که بخش عمده‌ای از نمادهای بورس تهران را شرکت‌های کالامحور تشکیل می‌دهند رشد قیمت کالاها می‌تواند تاثیر مهمی بر سودآوری آن‌ها داشته باشد.

عامل بعدی را می‌توان تقویت مجدد جبهه تقاضا در کنار افت فروشندگان در بورس دانست. پیش‌تر هم در گزارشی با عنوان «تبخیر فروشنده‌ها در بورس تهران» به بررسی علت افت عرضه سهام در مدت اخیر پرداخته شده بود. امروز هم مجددا شاهد افت عرضه‌ها بودیم.

به طوری که تا قبل از خبر بازگشایی شستا مازاد تقاضا در بازار به بیش از ۳۷۰۰ میلیارد تومان رسیده بود و در کل ارزش معاملات در سطوح چندان بالایی نبود. اما با خبر بازگشایی شستا شاهد غلبه نسبی ترس بر بازار سهام عرضه‌های سنگین بودیم. به طوری که بعد از اطلاعیه بازگشایی شستا ارزش صف‌های خرید به یک‌باره با افت ۱۰۰۰ میلیارد تومانی به ۲۷۰۰ میلیارد تومان رسید. اما بازگشایی بهتر از انتظار شستا باعث شد تا در دقایق پایانی بازار شاهد رشد مجدد تقاضا و افت عرضه‌ها در بازار باشیم.

یکی از دلایل رکود بورس طی ماه‌های اخیر انتخابات آمریکا بود. بعد از انتخابات و پیروزی جو بایدن شاهد عمیق‌تر شدن رکود هم بودیم. به طوری که یکشنبه هفته گذشته ارزش معاملات خرد بازار سهام با رسیدن به ۲۵۰۰ میلیارد تومان کمترین عدد در سال ۹۹ را ثبت کرد.

 اما عدم افت سنگین دلار در کنار جذاب بودن قیمت‌ سهام طی روزهای اخیر منجر به بازگشت نرم معامله‌گران حقیقی به بورس تهران شده است. به نظر می‌رسد بعد از افت‌های سه ماه اخیر و زیان سنگین معامله‌گران که منجر به خروج بسیاری از افراد از بورس شده بود دوباره شاهد جلب اعتماد حقیقی‌ها و جذب سرمایه‌ها به بورس خواهیم بود.

یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل رشد دوباره بورس تهران هم جذاب شدن قیمت سهام است. نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر بازار سهام (P/E forward) در روزهای اوج بازار به محدوده ۲۲ واحد رسیده بود. اما با تداوم رشد قیمت دلار شاهد سقوط آزاد شاخص کل بورس بودیم.

 اتفاقی که منجر به «تناقض بزرگ ریزش بورس و صعود دلار» شده بود. افت‌های اخیر بورس باعث شد تا طبق گزارش اجماع تحلیل‌گران کیان نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر بازار سهام در پایان هفته گذشته به عدد ۹.۵ برسد. آخرین بار که بورس تهران این عدد را تجربه کرده بود اوایل اردیبهشت ماه و در محدوده ۷۰۰ هزار واحدی شاخص کل بود. به همین دلیل به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین دلایل رشد بازار طی روزهای اخیر جذابیت بالای قیمت بسیاری از سهام بود.

بازار به روایت آمار

در پایان بازار امروز ۴۲ درصد از نمادها در سطوح منفی معاملات قرار داشتند. از این مقدار ۲۳ درصد از کل نمادهای بازار با صف‌های فروشی به ارزش ۳۲۰۰ میلیارد تومان مواجه بودند. در سمت مقابل اما ۳۴ درصد از نمادها با صف خریدهایی به ارزش ۳۴۰۰ میلیارد همراه بودند.

در پایان بازار امروز ۵۴ درصد از نمادها در سطوح قیمتی بالاتری نسبت به قیمت پایانی معامله می‌شدند. آخرین قیمت ۴۰ درصد نمادها کمتر از قیمت پایانی بود و ۶ درصد از نمادها هم در قیمتی برابر با قیمت پایانی معامله شدند. با این اوصاف به نظر می‌رسد فردا هم بازار صعودی کار خود را آغاز کند.

ارزش معاملات خرد کل بازار سهام (سهام، حق تقدم، ETF دولتی) امروز به رقم ۱۲۶۰۰ میلیارد تومان رسید که در قیاس با دیروز حاکی از رشد بیش از ۲۵ درصدی است. ۴۱ درصد از کل ارزش معاملات بازار امروز در اختیار چهار صنعت پرمعامله خودروسازی، چند رشته‌ای، شیمیایی و فلزات بود. در بین نمادها هم بیشترین ارزش معاملات متعلق به شستا، دارا یکم، خودرو و خزامیا بود.

نکته مهم بازار امروز هجوم دوباره پول‌های حقیقی به بازار سهام بود. به طوری که خالص خرید حقیقی‌ها به عدد ۸۴۵ میلیارد تومان رسید. حقیقی‌ها در بازار امروز بیش‌تر در سمت خرید صنایع چند رشته‌ای، پالایشی و فلزات فعال بودند. در سمت مقابل حقوقی‌ها هم بیشتر سهام سیمانی و بیمه خریدند. در بین نمادها هم بیشترین ورود پول به شستا، فولاد و شبندر بود. در سمت مقابل حقوقی‌ها هم بیشترین خالص خرید مثبت را در خاهن، وآیند و میدکو ثبت کردند.