خودکشی ترامپ ؛ اژدهای چینی غول‌های جهان را بلعید !
با رشد ۳.۵ درصدی تولید جهانی، صنعت خودرو جهان در نیمه نخست ۲۰۲۵ پویایی نشان داد، اما در این میان، ایران با کاهش ۶.۵ درصدی تولید و آمریکا با افت ۶.۱ درصدی، نتوانستند همگام با غول چینی رشد کنند.
انجمن تولیدکنندگان خودرو اروپا از یک جهش مثبت در صنعت خودرو جهان خبر داده و اعلام کرده است که تولید جهانی خودرو در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ با افزایش ۳.۵ درصدی مواجه بوده است. این آمار نشان‌دهنده تولید ۳۷ میلیون و ۶۴۶ هزار دستگاه خودرو در شش ماهه اول امسال است، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۳۶ میلیون و ۳۸۵ هزار دستگاه بوده است. این رشد کلی، تصویری از پویایی و بازیابی بازار جهانی خودرو را ترسیم می‌کند، اما این تصویر یکپارچه نیست و در جزئیات منطقه‌ای، تفاوت‌های چشمگیری به چشم می‌خورد.
تغییر نقشه قدرت در تولید خودرو: چین پیشتاز، آمریکا در سراشیبی
در حالی که جهان شاهد رشد کلی تولید است، دومین تولیدکننده بزرگ خودرو جهان، یعنی ایالات متحده آمریکا، با کاهش ۶.۱ درصدی در تولید مواجه شده است. این کشور در نیمه نخست امسال تنها ۳ میلیون و ۶۸۴ هزار دستگاه خودرو تولید کرده است. این کاهش قابل توجه در تولید آمریکا، در شرایطی رخ می‌دهد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور، تعرفه‌های سنگینی را بر کالاهای وارداتی از جمله خودرو اعمال کرده است. تحلیلگران بر این باورند که این تعرفه‌ها، با هدف حمایت از تولید داخلی وضع شده‌اند، اما به نظر می‌رسد تأثیر معکوسی داشته و زنجیره‌های تأمین را مختل و هزینه‌های تولید را افزایش داده‌اند که نهایتاً منجر به کاهش تولید شده است. این وضعیت، سؤالاتی را درباره اثربخشی سیاست‌های حمایتی و جنگ تجاری در بلندمدت ایجاد می‌کند.
در سوی دیگر طیف، چین با تولید خیره‌کننده ۱۲ میلیون و ۹۷۳ هزار دستگاه خودرو، بار دیگر جایگاه خود را به عنوان بزرگترین تولیدکننده خودرو جهان در نیمه نخست ۲۰۲۵ تثبیت کرده است. این کشور رشد چشمگیر ۱۲.۳ درصدی را تجربه کرده که نشان‌دهنده قدرت بازار داخلی عظیم، سرمایه‌گذاری گسترده در فناوری‌های جدید به‌ویژه خودروهای الکتریکی (EV) و توانایی بالای تولید انبوه است. روند صعودی چین، نه تنها نشانگر توانمندی اقتصادی این کشور است، بلکه به وضوح تأثیر سیاست‌های بلندمدت این کشور در حمایت از نوآوری و توسعه صنعتی را منعکس می‌کند. رشد چین به وضوح نشان می‌دهد که مسیر آینده صنعت خودرو جهان تا حد زیادی توسط این غول آسیایی تعریف خواهد شد.
ایران در پیچ و خم کاهش تولید: تحلیل وضعیت داخلی
در مقابل رونق کلی و اوج‌گیری چین، صنعت خودرو ایران در نیمه نخست سال جاری میلادی با چالش‌های جدی روبرو بوده و کاهش ۶.۵ درصدی تولید را تجربه کرده است. طبق گزارش‌ها، ایران در این دوره ۴۵۷ هزار و ۶۴۶ دستگاه خودرو تولید کرده، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۴۸۹ هزار و ۲۸۳ دستگاه بود. این کاهش، در کنار سهم ۱.۲ درصدی ایران از کل تولید خودرو جهان، نگرانی‌هایی را درباره وضعیت این صنعت حیاتی در کشور برمی‌انگیزد.
دلایل متعددی از جمله تحریم‌های بین‌المللی، مشکلات در تأمین قطعات، نوسانات ارزی و چالش‌های داخلی در مدیریت و سرمایه‌گذاری، به این افت تولید دامن زده‌اند. این روند نزولی، نه تنها بر اشتغال و اقتصاد کشور تأثیرگذار است، بلکه می‌تواند بازار داخلی را نیز تحت فشار قرار داده و انتخاب‌ها را برای مصرف‌کنندگان محدود کند. برای غلبه بر این چالش‌ها، نیاز به بازنگری جدی در سیاست‌ها و استراتژی‌های توسعه صنعت خودرو در ایران احساس می‌شود تا این صنعت بتواند از پتانسیل‌های خود بهره‌برداری کرده و سهم بیشتری در بازار جهانی به دست آورد، یا حداقل از افت بیشتر جلوگیری کند.
